Vraag
Het is zo dat mijn man (wij zijn negen jaar getrouwd; drie kinderen) vroeger zijn zusje misbruikt heeft, als je al van misbruik mag praten. Hij was toen ongeveer tien jaar en zijn zusje ongeveer zeven. Ik heb hier altijd van geweten. Hij vertelde het al toen we nog maar net verkering hadden. Wij hebben ons toen niet gerealiseerd dat we er ook met haar over hadden moeten praten; we waren inmiddels allemaal volwassen. Maar het is dus niet gebeurd en dat komt denk ik omdat er bij mijn man thuis niet over zulke zaken werd gesproken binnen het gezin. Als hun moeder er weer achter kwam, kreeg hij straf, maar verder werd er niet over gepraat. Ze zijn dan ook niet seksueel voorgelicht. Moeder was altijd druk (acht kinderen en kon de boel niet aan). Toen ik zwanger was van de tweede, is zijn zus “vastgelopen” en kwamen zijn ouders met ons praten. Ze wilden dat mijn man de schuld op zich zou nemen en er volledig voor zijn zus zou zijn als die zijn hulp nodig had rondom therapie etc. Mijn man moest dus regelmatig daar heen en ik mocht in het begin mee. Ons huwelijk werd tijdens therapie ook doorgelicht op het seksuele vlak en eigenlijk ging het op den duur helemaal niet over zijn zusje (het heeft ons ook nog eens een heleboel geld gekost). Op een gegeven moment mocht ik niet meer mee (ik voelde me misbruikt aan de kant gezet) waar ik heel erg in teleurgesteld was. Mijn man wist hier ook geen raad mee. Die therapeut vond dat ik er niets mee te maken had. Het gevolg was dat ons huwelijk hier helemaal aan kapot ging en ik was ook nog eens zwanger! Heb hier erg verdriet van gehad en soms nog. Na een moeilijke start, vooral in ons huwelijk -vooral op seksueel vlak- ging het net zón beetje goed en dan krijg je dit er over heen. Wij zijn uiteindelijk pas nadat onze jongste is geboren zelf samen in therapie gegaan. Daar heb ik een sociale vaardigheidstraining gehad en dat had ook met mijn verleden te maken. Ik ben thuis niet tot ontwikkeling gekomen; alles wat ik deed was fout en werd voor me overgedaan. Gevolg: toen ik het zelf moest doen lukte het niet. Maar daar kom je pas achter als je kinderen hebt op te voeden. We hebben het daar wel over het gebeurde van mijn man thuis gehad. Samen zijn we uit het dal gekomen en we waren erg gelukkig met elkaar en hebben met z’n vijven een soort van nieuwe start gemaakt. Het ging heel erg goed, totdat wij nota bene van mijn schoonmoeder moesten horen dat mijn man zijn broer hun jongste zusje heeft misbruikt. Toen hadden wij -vooral ik- iets van: Wat is hier allemaal aan de hand?
Mijn eigenlijke vragen zijn: Is een kind van 10-12 jaar schuldig aan misbruik, of heeft de opvoeder hier een taak laten liggen? Vooral ook omdat ze er vanaf wisten. Ik vind namelijk dat mijn schoonouders hun handen hier wel erg makkelijk vanaf trekken en de jongens alleen maar de schuld geven. Vooral als ik dan van mijn jongste schoonzusje moet horen dat zij er thuis niet over kan praten! Ook doet het mij erg zeer dat mijn schoonmoeder zich er alleen maar druk over maakt dat het niet in de krant komt te staan als bijvoorbeeld een van haar dochters toch echt aangifte gaat doen bij de politie, want dan komt hun naam in de krant. Wij weten onderhand niet meer wat we hier mee moeten. Hopelijk kunt u ons een handreiking geven.
Antwoord
Beste vragenstelster,
Er zit zoveel ingrijpende informatie verwerkt in je vraag dat ik het heel lastig vind om jouw vraag recht te doen! Allereerst wil ik mijn bewondering uitspreken voor jullie vechtlust! Wat hebben jullie al veel geïnvesteerd in je relatie! Ook vind ik het bewonderenswaardig dat je man, van het begin af aan, al openheid heeft gegeven over wat er vroeger is gebeurd. Het gevaar is groot, dat merk ik regelmatig in mijn praktijk, dat het verleden een groot geheim wordt waar niet over wordt gesproken. Knap is dat, zeker als ik me realiseer dat hij het niet gewend was om open te spreken over wat er was gebeurd.
Wat je beschrijft van het misbruik is erg beperkt waardoor ik geen antwoord kan en wil geven op je vraag of je wel van misbruik kunt spreken op die leeftijd! Wat ik hier wel over wil zeggen is dat er altijd sprake van misbruik is wanneer er over de grens van een ander dingen gebeuren. Mensen worden vooral beschadigd door het feit dat ze niet gezien worden in hun grenzen! Dat is wat later in het leven een patroon lijkt te zijn geworden: je grenzen niet meer voelen of niet meer durven aangeven! Daarin lopen mensen vaak veel later alsnog vast. Of je dit herkent bij je schoonzusje weet ik niet.
Verder vond ik het nogal verwarrend dat je aangaf dat niet alleen jouw man maar ook een jongere broer een zus (of was het dezelfde?) in het gezin misbruik heeft gepleegd. Het lijkt een thema te zijn in dit gezin wat verder gaat dan het misbruik van jouw man en zijn zusje vroeger.
Op je vraag of de opvoeder een taak heeft op het gebied van seksualiteit en misbruik wil ik ronduit zeggen van wel! Het is ernstig dat de ouders hierin tekort zijn geschoten. Ik wil hiermee zeker geen oordeel geven in de zin dat ik je schoonouders schuldig acht, want dat is niet aan mij. In de hulpverlening blijkt vaak hoe mensen zelf beschadigd zijn, ook op dat gebied, waardoor zij niet in staat zijn of vastzitten waardoor ze niet of te weinig ingrijpen. Voor de kinderen is het echter funest! Wat ik wel heel verdrietig vind is dat je schoonouders nog niet in staat zijn om hun kinderen, en zeker hun dochters, hierin te ondersteunen. Hierdoor wordt het onrecht wat hen is aangedaan eerder bevestigd dan hersteld! Persoonlijk vind ik dat er een gesprek moet worden aangegaan tussen de ouders en hun kinderen. Het liefst onder begeleiding van een professional.
Je stelt allerlei ethische vragen die dieper gaan dan allerlei psychologische en sociale factoren. Op grond van het feit dat het een ernstige situatie is die het hele gezin betreft zou ik je aanraden op zoek te gaan naar een contextueel therapeut. Wellicht zou dit een goede stap zijn voor je schoonzusje die midden in haar verwerkingsproces zit? Een contextueel therapeut werkt vanuit meerdere generaties en is daardoor ook beter in staat om jullie te helpen zoeken naar patronen en oorzaken. Ook het ethische aspect, dus de vragen die jij stelt, komen binnen deze theorie uitgebreid aan de orde. Er bestaat een vereniging waar je adressen kunt opvragen; Vereniging voor Contextuele Werkers. Ook op de site kun je dit vinden: http://www.contextueelwerkers.nl/
Anderzijds realiseer ik me dat jullie al veel hulpverlening hebben gehad maar deze manier van werken betrekt ook de gevolgen in de hele familie erbij!
Tot slot wil ik benoemen dat mijn indruk is dat je heel boos bent! Er zit veel boosheid in je vraag en ik raad je aan hier wat mee te doen! Wanneer jullie besluiten om geen hulp te zoeken raad ik je aan om het gesprek met je schoonouders aan te gaan, maar dan uit respect en liefde, hoe je het wendt of keert, het zijn de ouders van jouw man en de opa en oma van jullie kinderen! Beter is wanneer je man dit zelf doet en op een eerlijke manier aangeeft wat hij mist bij zijn ouders. Maar het is erg moeilijk om dit te doen zonder een veroordelende houding als er nog zoveel boosheid zit! Daarom raad ik jullie met klem aan om je te laten begeleiden door een professional die samen met jullie het gesprek kan aangaan!
Ik wens jullie heel veel wijsheid, liefde en vooral Gods zegen toe!
Met hartelijke groet,
Petra van Bodegraven-Walraven
Dit artikel is beantwoord door
P.J. (Petra) van Bodegraven-Walraven
- Geboortedatum:26-03-1966
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Veenendaal
- Status:Inactief
