Wat houd schuldbelijdenis doen in?

Wat houd schuldbelijdenis doen in? Is dat een soort proces of is een gesprek met een predikant of ouderling voldoende?

Dit terrein is zo breed, dat je hier bladzijden over kunt schrijven, maar je vraagt of het een proces is of dat een gesprek met de kerkenraad voldoende is. Omdat jij geen concrete reden noemt voor schuldbelijdenis, kan ik helaas ook niet al te concreet worden. Maar verreweg de meeste gevallen van schuldbelijdenis hebben iets te maken met het zevende gebod. Al komen andere geboden ook regelmatig voor. Het woord schuldbelijdenis bestaat uit twee onderdelen: schuld en belijdenis. Dus er is sprake van schuld en je wilt daar belijdenis van afleggen. Tegenover de Heere, tegenover de gemeente en tegen over jezelf of tegenover elkaar.

Een eerste vereiste is: ik heb schuld. Anders hoef je geen belijdenis af te leggen. Laten we als voorbeeld nemen: twee jonge mensen hebben vooruitgegrepen op het huwelijk. Het meisje is zwanger en ze willen samen trouwen. Graag willen ze dat het huwelijk kerkelijk wordt bevestigd. Dan verschijnen zij voor de kerkenraad (vooraf eerst een gesprek met de voorzitter of de wijkouderling), er wordt samen een stukje uit de bijbel gelezen, de voorzitter neemt de schuldbelijdenis af en een ouderling sluit af met gebed. Wij kunnen niet in het hart zien of die schuldbelijdenis oprecht is. Dat ligt voor de mensen zelf. Na schuldbelijdenis is de weg om het huwelijk te bevestigen vrij, al kan vanuit de gemeente altijd bezwaar worden aangetekend. Zoals trouwens bij iedere schuldbelijdenis. In deze situatie is niet direct sprake van een proces. Afspraken worden gemaakt,  data besproken en na de schuldbelijdenis voor de kerkenraad is kerkelijk de zaak afgewikkeld. Tussen God en je ziel dat ligt veel dieper!

Maar er zijn ook gevallen, bijv. echtscheiding, incest, gevangenisstraf, etc. waarbij de persoon in kwestie nog helemaal niet aan schuldbelijdenis toe is. Na herhaalde gesprekken, vermaningen, kan het soms wel eens maanden of jaren duren voordat er schuld beleden wordt. Betreft het zonden die niet openbaar zijn, dat zal de kerkenraad ook in deze geest handelen. Maar heeft het te maken met openbare zonden, waar een groot gedeelte van de gemeente van op de hoogte is, dan moet er binnen een redelijke tijd iets gebeuren. Al mag tucht, schuldbelijden, nooit overhaast worden, toch mag de gemeente niet in de waan verkeren dat een kerkenraad aan een bepaalde ernstige zaak niets doet. Een kerkenraad heeft ook zwijgplicht en een eigen verantwoording.

Betreft het dus een zonde, die openbaar is en de ‘zondaar’ wil zich niet laten gezeggen, ook niet na herhaalde gesprekken en vermaningen, dat komt zo iemand onder de stille vermaning. Dat zou je de eerste trap van censuur kunnen noemen. Dat weet de gemeente niet, maar de persoon in kwestie wel. Wat betekent dat? Niet deelnemen aan de sacramenten en geen stemrecht in de ledenvergadering. En na verloop van tijd wordt dat steeds vermaand en kan er een tijd komen dat de ‘zondaar’ zonder naam, maar wel met de zonde genoemd wordt vanaf de kansel. Zo staat het in de Dordtse Kerkenorde. Zelf heb ik dit nooit meegemaakt, want voordat sommige mensen zover zouden moeten komen, hebben ze of bedankt als lid, of zijn overgegaan naar een ander kerkverband. Hier valt best nog meer over te zeggen, maar zou je nog maar details willen weten, dat zal ik ook de situatie moeten kennen.

Sterkte in alles, ik hoop niet, dat deze vraag jezelf betreft, al kan oprecht schuldbelijden voor God en mensen ook heilzaam zijn. Denk aan David: toen hij zweeg, werden zijn beenderen verouderd in zijn brullen de ganse dag, maar toen hij zijn zonden oprecht beleed, heeft de Heere ze ook vergeven! Zie Psalm 32.

Met hartelijke groet en Gods nabijheid in alles toegewenst!

Dit artikel is beantwoord door

B.S. van Groningen

• Geboortedatum:
  25-04-1951
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Hendrik-Ido-Ambacht
• Status:
  Inactief

120 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven