Schuldig voelen tegenover God over negatieve gedachten

Moet ik me tegenover God schuldig voelen als ik negatieve gedachten heb over mijzelf? Aan iemand van de Gereformeerde Gemeenten...

Beste vragensteller,

Uit je vraag leid ik af dat je negatieve gedachten over jezelf hebt. Dat is iets ingrijpends. Het vraagt moed om dat onder ogen te zien. Het eerste wat ik wil zeggen is: Breng het in gebed voor de Heere, stort je hart uit voor Zijn aangezicht. Praat er ook over met mensen die je vertrouwd, over wat die negatieve gedachten zijn, maar ook waar ze vandaan komen en hoe je ermee om moet gaan. 

En dan de vraag die je stelt: Moet je jezelf tegenover God schuldig voelen over deze gedachten? Zoals dat wel het geval is met meer vragen, kan ik niet met een eenduidig ja, of nee antwoorden. Ik wil je wat gezichtspunten aanreiken die je hopelijk helpen om de negatieve gedachten die je voelt te duiden.

Het eerste wat ik wil zeggen is dat de Bijbel ons leert dat we onze naaste moeten zien als Gods schepsel; als een mens die naar Gods beeld gemaakt is. Dat lezen we bijvoorbeeld in Genesis 9:6. Dat geldt dus ook voor jezelf, je bent een schepsel van God. Dat betekent dat je jezelf als iets bijzonders mag zien. Daar past ook zorg en waardering voor. Ik wijs je op wat Paulus hierover schrijft in Efeze 5: “Want niemand heeft ooit zijn eigen vlees gehaat, maar hij voedt het, en onderhoudt het, gelijkerwijs ook de Heere de Gemeente” (Efeze 5:29). Als je jezelf bewust kleineert, bezeert of in gevaar brengt, dan zondig je tegen Gods wet. Wij zijn namelijk allen geschapen als beelddragers van God, God vraagt van ons hoogachting voor alles wat Hij maakte.

Het tweede is dat je ook op een goede manier ‘negatief’ naar jezelf kunt kijken. Dan zie je jezelf als iemand die Gods beeld -zoals dat in de schepping gegeven is- door schuld is kwijt geraakt.  Negatief is hier eigenlijk niet het goede woord. Ik zou dan liever zeggen dat je dan verdrietig bent over jezelf; niet alleen over de zonden die er zijn, maar ook dat je hart een nooit stoppende bron van zonde is. Daar mag je voor Gods aangezicht over treuren, dat voor Hem belijden. We noemen dat “een mishagen aan jezelf hebben en je voor God verootmoedigen.” Ten diepste is het de Heilige Geest die dat werkt. Je ziet die droefheid bij David in Psalm 51, waar hij bijvoorbeeld over zichzelf zegt: “Zie, ik ben in ongerechtigheid geboren, en in zonde heeft mij mijn moeder ontvangen” (Psalm 51:7). De Bijbel noemt dit droefheid naar God. Let daar goed op; er zit een richting in deze droefheid. Dit brengt je bij God, het maakt je verlegen om verzoening èn om heiliging.
 
Het derde is dat de Bijbel soms laat zien dat de duivel er de hand in heeft als mensen verkeerd over zichzelf denken en verkeerd met zichzelf handelen. Denk aan de maanzieke knaap, waarvan we ondermeer in Lukas 9 over lezen. Dit is het tegendeel van de heilzame droefheid naar God. Het voert je van God af. Hier geldt het advies wat Paulus aan de stokbewaarder gaf: “Doe uzelven geen kwaad!” (Handelingen 16:28). Strijd tegen zulke gedachten en zoek daarvoor de kracht bij God. 

Ten vierde kan er ook een psychische component zitten aan negatieve gedachten over jezelf. Hoewel dat in algemene zin wel in verband staat met de zonde, hoef je daar jezelf niet schuldig over te voelen. Je mag het voor Gods aangezicht brengen als iets wat je neerdrukt en er hulp voor zoeken. 

Tenslotte, als je hier meer over wilt lezen raad ik je het boekje “Goed dat je er bent” aan, van Sarina Brons. Sterkte in je proces! 

M. M. van Winkelen