Hoe weet ik dat ik oprecht geloof?

Ik mag de Heere kennen als mijn Verlosser. Ik snap alleen niet zo heel goed wat geloven nou precies is? Is het nou iets wat ik zelf moet doen of doet Christus dit? Het is toch zo dat door de doop God Zijn hand naar jou uitsteekt? Pak jij dan die hand zelf of werkt de Heere dat in je?  Want in de kerk, de HHK waar ik zelf zit, wordt geleerd dat God het in je werkt, aangezien wij zo zondig zijn dat we Hem uit onszelf niet kunnen aannemen.

Toen ik de Heere leerde kennen -15 jaar was ik toen- was ik daar helemaal niet mee bezig of en hoe het moest. Ik bad tot Hem uit angst voor de hel en twee jaar later kwam die grote en goede God met zoveel blijdschap in m’n hart, dat ik het wist. Ik kreeg zelfs nog een tekst van hem tien jaar later toen de duivel me aanviel. Ik vraag me nu alleen af: hoe weet ik dat ik oprecht geloof? En hoe zit het geloof in elkaar? Kunt u dit voor mij uitleggen in Jip-en-Janneke-taal wat geloven nou precies is?

Beste vragensteller. Je stelt een heleboel vragen -en dat is mooi- en ik zal proberen daar vanuit de Bijbel in zo eenvoudig mogelijke taal een antwoord op te formuleren, te geven dus. Ik vind het wel aardig dat ze mij deze vraag hebben voorgelegd. Alsof ik de taal van Jip en Janneke spreek. Maar goed, we gaan ons best doen.

Geloven is in de eerste plaats (letterlijke betekenis): vertrouwen. God op Zijn Woord vertrouwen. Vertrouwen dat de Bijbel waar is. Je hebt een stellige kennis van wat God in Zijn Woord ons openbaart. Openbaren = bekendmaken of: laten zien. Je weet dus wat er in de Bijbel staat en je gelooft, je vertrouwt erop dat dit het Woord van God is en dat dat de waarheid is, ook al begrijp ik daar lang niet alles van. Vanuit de Bijbel zijn daar talloze voorbeelden van. Denk aan het mooie voorbeeld van Abraham. God spreekt. Abraham gelooft en vertrouwt God op Zijn Woord. Je zal een zoon krijgen. Dit land is voor jou en je nakomelingen. Je zal door Mij de weg gewezen worden. En Abraham gehoorzaamt. Hij gaat op pad. Hij doet wat God zegt. Dat is ook geloven! Doen wat God zegt en vraagt. 

Het geloof is net als de liefde, het vertrouwen in God is net als het vertrouwen in mensen… je kan het jezelf niet geven. Je krijgt dat door de dagelijkse omgang met de Heere en met de mensen om je heen, ga je elkaar kennen en vertrouwen, ga je de HEERE steeds meer kennen en vertrouwen. 

Geloven heeft nog paar andere mooie kenmerken. Zo is Luther bijvoorbeeld degene die zegt: geloven is mijnen. Hij bedoelt daarmee dat je niet alleen gelooft dat er een Zaligmaker is, maar dat er ook een Zaligmaker voor jou is. Niet alleen een Zaligmaker, maar MIJN Zaligmaker. Niet een Zaligmaker voor anderen, maar de Zaligmaker voor mij. Niet alleen bij anderen wordt de belofte van het Evangelie gegeven en door de Heilige Geest het hartelijke geloof en vertrouwen in het hart gewerkt. Ook bij mij. Christus kwam niet alleen voor Zijn gelovigen In de wereld, maar ook voor mij. En vanuit dat hartelijke vertrouwen en de liefde die de Heilige Geest in ons hart werkt, gaan we ook doen wat wat de Heere in Zijn Woord vraagt en tegen ons zegt. Je leest dat bijvoorbeeld ook heel mooi In de catechismus. Op de vraag hoe je weet dat er een drie-eenheid is, is het simpele antwoord: Dat heeft God in Zijn Woord zo geopenbaard. Zo is het. 

Ja maar...

Nee niet, ja maar. Zo is het. Dit is de waarheid. Ook al zint dat mij lang niet altijd of begrijp ik het lang niet altijd. Wat Vader doet is goed, want Hij is goed.

Geloven heeft ook altijd nog iets van verwondering. Ik kan nauwelijks geloven dat dat waar is. Ik kan er bijna niet bij. Ik moet denken aan die man uit het evangelie. Met zijn maanzieke zoon. Wat zegt deze beste man? Ik geloof Heere, maar kom mijn ongelovigheid te hulp. Het is zo groot en zo overweldigend wat God in zijn Woord aan ons belooft en geeft. Het is soms werkelijk ongelooflijk.

Nog een ander kenmerk van geloven is dat geloven tegen de klippen op gaat. Dat is lang niet altijd het geval, Maar dat kan soms wel eens gebeuren. Je schrijft ook in je vraag iets over een aanval van de duivel. Dan zou je alle moed verliezen. Ga je soms aan alles twijfelen. Je ziet het niet en je voelt het niet meer. En toch geloof je dat het waar is! Hoe dan? Omdat het woord zwart op wit staat en het woord van God is. En, Hij kan niet bedriegen. God kan alles, maar God kan niet liegen. 

Wanneer het geloof ook levend is en gelovig is, dan is dat ook altijd zeker. Wanneer God spreekt, dan weet je het zeker Als je het door de Heilige Geest ook weer geloven mag. Dat is geen kwestie van dat in je broekzak hebben. Je leeft in afhankelijkheid. Maar zoals mijn zoon weet dat ik zijn vader ben en daarop vertrouwt, zo vertrouwt de gelovige op zijn hemelse vader. En op haar hemelse Zaligmaker. Zoals in een goed huwelijk, man en vrouw elkaar vertrouwen, zo vertrouwt de bruidsgemeente op haar hemelse Bruidegom. 

En ja. Je schrijft het zelf. Geloven is ook blijdschap. Geloven is vrede. Geloven is omarmen. Geloven is eigenen. Geloven is mijnen. Geloven is een werkwoord. Geloven is relatie. Geloven is vertrouwen. Geloven is kennen. Geloven zoekt ook meer te kennen. Geloven zoekt ook meer kennis. En geloven werkt door de liefde. Geloven is actief. Geloven is verwachten en vertrouwend wachten. Geloven is overgave. Geloven is gehoorzamen. Geloven is dingen zien die er niet zijn en geloven en hopen gaan samen op. Geloven is volharden. Is liefhebben. Is…

Je merkt… door te geloven ben je een wedergeboren mens en het geloof word je gegeven op het moment dat je wedergeboren wordt. Dat is één totaalpakket (oneerbiedig gezegd, maar eerbiedig bedoeld). Het is zo nauw aan elkaar verbonden, dat de één zegt dat je wedergeboren wordt door het geloof en de ander zegt dat je wedergeboren wordt tot geloof en gelooft.

Wat is dan een oprecht geloof?

Je weet dat er meerdere soorten van geloven zijn. Zo geloven mensen het wel. Ze zeggen het ook zo: ik geloof het wel. Wordt het morgen mooi weer: ik geloof het wel. Nou, dat is niet het Bijbelse geloven. Dat weet en is verzekerd. Geen misschientjes, geen hoopjes enz. Het klinkt allemaal aandoenlijk, sommigen zeggen bevindelijk, maar Bijbels is het niet. 

Er is wondergeloof (door mij of aan mij zal een wonder gebeuren). Dat is mooi, maar is niet het geloof van de Bijbel in de diepe zin van God aanhangen, vertrouwen, met Christus zijn, in Christus zijn enz. Er is geloof dat ziet er heel mooi en veelbelovend uit. Het is vrolijk. Het schiet de grond uit. Het doet en praat en is druk met geloven... Maar het is na een tijdje over, weg. Dat is het zogenaamde tijdgeloof. De ‘echte’ gelovigen zijn daar altijd een beetje bang voor, dat ze als een tijdgelovige wordt ontdekt. Dat drijft hen dan weer naar Christus.
Er is ook nog zoiets als een historisch geloof. Dat gelooft alles wat de Bijbel zegt. De duivels en demonen geloven dat ook. En zij sidderen. Historisch geloof kan door de Heere gebruikt worden, maar het is niet genoeg. Het zit een voet (30 centimeter ongeveer) te hoog, namelijk in je hoofd en niet in je hart (30 cm). Historisch geloof mist de vrede met God, de relatie met Jezus, de werking van de Heilige Geest. Soms bloedserieus, maar niet doorleefd. 

“Oprecht geloven” heb ik beschreven. Dat oprechte geloof kan zwak zijn, uitgeblust raken, klein zijn, groot zijn, verzekerd zijn enz. enz. Kleingeloof denkt klein van Jezus en God en groot van de omstandigheden en de eigen zondigheid bijvoorbeeld. Grootgeloof denkt klein van zichzelf en van de eigen waardigheid en denkt groot van God en Jezus Christus. Twee mensen in de Bijbel worden door Jezus geprezen om hun grote geloof: de Romeinse hoofdman en de Kananese vrouw. Maar klein- of groot: geloof is geloof. En geloof is het werk van de Heilige Geest in ons hart en maakt het hart van de gelovige gaande (zet het in beweging) naar Christus toe, naar de beloften in de Bijbel toe en naar de goede werken en de liefde toe. En geloof is altijd zoekend naar meer: meer houvast in Christus, meer op Hem gaan lijken, meer de werken van de Geest in mijn hart, enz. enz.

Geloof is ook het aannemen van de Heere Jezus Zelf en met Hem Zijn gaven, Zijn verdiensten, Zijn liefde en toe-eigenend wat we in Christus hebben, namelijk de vergeving van onze zonden, het eeuwige leven, de dagelijkse vernieuwing van ons leven, volharding en straks de volkomen verlossing. Straks gaan geloven en hopen over in zien en aanschouwen. Maar de liefde blijft.

Nog even -afrondend- een vraag. Want je schrijft -en dat triggert mij- “ik mag de Heere Jezus kennen als mijn Verlosser.” Maar: hoe ken jij Hem dan? Heeft Hij jou niet opgezocht en opgeroepen en tot Zich geroepen? Natuurlijk: Hij sprak een ja-woord uit bij de doop. En Hij wacht op antwoord. En wat ze bij jou in de HHK leren is Bijbels: wij zijn zo zondig en ongelovig dat we Hem niet kunnen en -nog erger en nog Bijbelser- niet willen aannemen. En dan het wonder. Wanneer Hij spreekt en Zijn Geest komt in jouw hart, dan neem je het aan en dan bekeer je je en dan ga je geloven, omdat Hij het geeft! Omdat Hij het werkt door Zijn Geest en Zijn Woord. En geloven is dan jouw “Ja en Amen” op wat Hij spreekt en doet. Simpeler kan ik het bijna niet zeggen. Alles is van Hem, komt van Hem, verbindt aan Hem en verheerlijkt Hem. Halleluja!

Ds. J. R. van Vugt

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J.R. van Vugt

• Geboortedatum:
  22-10-1970
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Waddinxveen
• Status:
  Actief

20 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven