Geen handdruk maar bijbel overhandiging

Ik heb in mijn vakantietijd een paar keer een kerkdienst bezocht waarbij geen handdruk door de ouderling werd gegeven, maar de Bijbel werd overhandigd. Ik vind dit een mooi (goed zichtbaar) en symbolisch gebaar. Natuurlijk zegt dit hetzelfde aan als de handdruk. Nu wil ik dit ook graag voorstellen aan mijn eigen kerkenraad, maar wil dit wel goed onderbouwen. Het zou natuurlijk ook gecombineerd kunnen worden. Ik hoop dat u mij hierover uw mening wilt geven.

Elke handeling die in de eredienst gebeurt, heeft een bepaalde betekenis. De handdruk van de ouderling onder aan de kansel voorafgaande aan de dienst symboliseert de ambtelijke verantwoordelijkheid over die eredienst. De predikant staat er niet alleen voor, maar is samen met de hele kerkenraad verantwoordelijk voor alles wat in de eredienst gebeurt. Dit heeft alles te maken met het presbyteriaal-synodaal kerkstelsel, één van de kenmerken hiervan is dat de macht/gezag/verantwoordelijkheid over kerk en gemeente niet bij één of twee personen mag liggen. Gedurende de dienst draagt de predikant daarbij in het bijzonder de verantwoordelijkheid om te verkondigen zoals het Woord leert en zoals dat is vastgelegd in de belijdenisgeschriften van de kerk. Met de handdruk na de dienst, laat de kerkenraad zien medeverantwoordelijk te zijn voor de gehouden dienst. In de handdruk gaat het dus niet om de individuele mening van de ene ambtsdrager die de hand geeft, hij vertegenwoordigt daarin de hele kerkenraad.
 
Het gebruik om de Bijbel te overhandigen aan de predikant ken ik niet. De symboliek erachter is mij ook niet bekend. Dat geldt ook voor de kerkdienst waarin dat gebeurt, hoe verloopt die verder? De Hervormde of Gereformeerde eredienst is gecentreerd rondom het Woord van God. Dat Woord is niet in bezit van de ouderlingen, diakenen of predikant. Als het goed is heeft Woord van God wél bezit van hen. Het lijkt me dan ook niet terecht dat aan het begin van de dienst de ouderling van dienst de Bijbel aan de predikant overhandigt en dit na de dienst weer terug in ontvangst neemt. Het past in het geheel niet bij de symboliek die verbonden is aan de handdruk. Kortom, mijn advies is: niet doen.  

Met hartelijke groet,
Ds. P. D. van den Boogaard,
HHG Poederoijen & Loevestein,
Beleidsadviseur kerkrecht