Vraag
Als groep organisten hebben we met verbazing en teleurstelling het antwoord '(Te) korte voorbereiding van organist' van ds. Heikamp gelezen over zijn visie op de orgelbegeleiding tijdens de eredienst. De huidige (calvinistische) visie van de reformatorische kerken op muziek in de eredienst strookt m.i. niet met de Bijbelse visie. Kunst in de meest brede zin van het woord had een hele belangrijke plek in de tempeldienst (denk aan alle meesterkunstenaars die hun aandeel hadden in de vormgeving van de tabernakel en tempel; en niet te vergeten de tempelkoren). Ik mis bij het antwoord op de Bijbel gefundeerde argumenten m.b.t. de muzikale vormgeving in de erediensten.
Eén ding is voor mij wel duidelijk: de psalmen en de vormgeving van de tempeldienst in het Oude Testament wijzen niet in de richting zoals dat nu in onze kerken gepraktiseerd wordt. Of is (refo)cultuur en traditie verheven boven de Gods Woord? Mogen kerken in de rechterflank van de gereformeerde gezindte (waar ook ik toe behoor), woorden af of toe doen aan Gods Woord?
Antwoord
Ik lees met verbazing de afkeurende reacties op mijn stukje over predikant, organist, enzovoorts. Heel eenvoudig antwoord gegeven hoe het in de praktijk gaat, met een persoonlijke noot. Het afgeven op de huidige calvinistische visie en negatieve uitleg over refocultuur, betreffende liturgie, geeft weer dat we blijkbaar met u in een ander geestelijk klimaat leven.
Ik heb de afgelopen twee weken op donderdag de liturgie doorgegeven, opdat de organist tijd heeft om thuis te spelen. Een teken toch dat ik het orgelspel in de gemeente hoog hebt staan. De afgelopen eeuw hebben vele organisten hun visie en andere visies onder de aandacht gebracht. Veel ervan heb ik in het verleden gelezen.
Strijd klonk erin door over bijvoorbeeld ritmisch of statisch zingen, langzaam of vlug. Vaak aangestuurd door organisten, helaas. De goede niet te na gesproken. Dat blijkt wel uit de reacties die binnenkomen.
Wat er allemaal wordt bijgehaald, stond niet in de vraag. Gewoon persoonlijk antwoord gegeven n.a.v. mijn ervaring. Zoals het er staat en duidelijk verwoord zo laat ik het staan en voel ik me thuis bij al die gemeenten die zich hieraan houden.
Ter afsluiting het volgende. In een gemeente waar ik mocht staan was een deskundige organist. Hij kon zo mooi spelen en begeleiden. Hij bracht in een gesprek en vergadering naar voren het anders te willen. Maar hij bleef wel trouw aan de liturgische cultuur van de gemeente. Hij mocht daar zelf geen verandering in brengen door vlugger of langzamer te gaan spelen. Tijdens de dienst was hij een tel de kluts kwijt en speelde een valse toon. Een ieder zag zijn rode kleur op de wangen. Na het zingen, voor de preek, sprak ik tot hem: bij zo’n organist voel ik mij thuis. Ik spreek ook weleens een valse of verkeerde toon. We lachten wat tegen elkaar, evenals de gemeente. Moge het ook zo er aan toegaan tijdens onze diensten. Eenheid tussen predikant en organist.
Ds. J. D. Heikamp
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J.D. Heikamp
- Geboortedatum:09-11-1939
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Staphorst
- Status:Actief
