Verruiming van definitie van Evangelie

Aan ds. Van den Brink. In uw lezingen, antwoorden en in uw boek maakt u telkens onderscheid tussen Wet en Evangelie. De Wet eist maar het Evangelie geeft, de Wet dreigt maar het Evangelie belooft, zegt u. Nu hoorde ik pas een lezing van een dominee die zei: “Ja maar er is ook Evangelie in ruimere zin, en dat kent wel degelijk bedreigingen en geboden. En ook de Wet kan in ruimere zin worden opgevat.” 

Hoe moet ik dit zien volgens u? Moet wellicht het woord ‘evangelie’ in de Dordtse Leerregels in ruimere zin worden opgevat dan dat u doet? Versmalt u de betekenis van Evangelie wellicht?

Beste vragensteller,

Zoals bijna alle woorden kunnen we inderdaad ook de woorden 'wet' en 'evangelie' in meerdere betekenissen gebruiken. We gebruiken het woord evangelie bijvoorbeeld voor de eerste vier bijbelboeken van het Nieuwe Testament. En in deze boeken komen inderdaad bedreigingen, wetten, oordelen en geboden voor. 

Maar als we het over de combinatie van Wet en Evangelie hebben, dan gaat het natuurlijk niet over Mattheüs, of Lukas, of Johannes. In deze combinatie bedoelen we altijd de wet in engere zin en het evangelie in engere zin. En dan omvat het Evangelie geen geboden maar alleen bekendmakingen, geen bedreigingen maar alleen beloften, geen eisen maar alleen geschenken.

Waarom is dit belangrijk? Omdat het zaligmakende geloof niet ontstaat door de Wet maar door het Evangelie. Zie hiervoor 2 Korinthe 3:6 en Galaten 3:2-3. Als het Evangelie niet in engere zin wordt gepredikt aan alle hoorders, komen er geen hoorders tot geloof. Dat is nogal wat! Maar het is de duidelijke boodschap van de Schrift.

Als de dominee in de lezing alleen ‘evangelie’ in de ruimere zin van het woord wil brengen, dan vermengt hij Wet en Evangelie. Dan is het Evangelie niet meer de goede boodschap van genade en vergeving, die wij vrijelijk mogen geloven. Dan is het Evangelie feitelijk vervangen door een (andere) wet. Het is verbazend dat een gereformeerd predikant zich zo inspant om het Evangelie (in engere zin) maar niet te hoeven preken! Wie ooit een paar bladzijden in Luther heeft gelezen, weet hoe sterk hij hamert op het heldere onderscheid van Wet en Evangelie. 

Ik wil graag ter afsluiting laten zien dat de belijdenisgeschriften met ‘Evangelie’ voortdurend het Evangelie in engere zin bedoelen. 

-Wij kennen onze ellende door de wet (Heidelbergse catechismus zondag 2 vraag 3) maar door het Evangelie weten wij wie de Zaligmaker is (HC 6.19). Zoals 6.19 duidelijk maakt, gaat het dan niet om de vier evangeliën als bijbelboeken, maar het gaat over de boodschap van genade en vergeving dankzij een Middelaar.

-In HC 7.20 wordt gezegd dat het geloof kennis is van alles in Gods Woord, daarna ook vertrouwen door het Evangelie. Het vertrouwen in vergeving ontstaat niet door de Wet, ook niet door het Woord in algemene zin, maar specifiek door het Evangelie.

-HC 7.22 zegt dat een christen alles moet geloven wat er in het Evangelie beloofd wordt. Dat is wel een heel duidelijk verwoording van het belovende karakter van het Evangelie!"

-In HC 25.65 staat dat de Heilige Geest het geloof in onze harten werkt door de prediking van het Evangelie. Het geloof ontstaat niet door de Wet maar door het Evangelie. 

-De belofte van het Evangelie is dat God ons vanwege het enige slachtoffer van Christus aan het kruis volbracht, vergeving der zonden en het eeuwige leven uit genade schenkt (HC 25.66). Dit gaat over het Evangelie in engere zin.

-De Heilige Geest leert ons in het Evangelie dat onze volkomen zaligheid in de enige offerande van Christus staat die voor ons aan het kruis geschied is (HC 25.67). Ook hier kan het niet gaan over Evangelie in ruimere zin.

-In Dordtse leerregels III/IV.5-6 staat expliciet wat het onderscheid is tussen Wet en Evangelie. De wet ontdekt wel de grootheid van de zonde en overtuigt van schuld, maar geeft geen kracht om uit de ellende te geraken. Wij kunnen door de wet geen zaligmakende genade verkrijgen. Maar wat de wet niet kan doen, dat doet God door (...) de bediening der verzoening welke is het Evangelie van de Messias. Ook hier gaat het over het Evangelie in engere zin.

-In Dordtse leerregels III/IV.9-10 wordt gesproken over de bediening van het Evangelie. Dat staat tegenover de bediening van de Wet. Door de bediening van het Evangelie worden mensen bekeerd (III/IV.9). Dat kan alleen aan het Evangelie in engere zin worden toegeschreven.

Kortom, ik presenteer geen versmalde definitie van Evangelie.

Met hartelijke groet,
Ds. G. A. van den Brink

Dit artikel is beantwoord door

Ds. G.A. van den Brink

• Geboortedatum:
  05-01-1974
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Apeldoorn
• Status:
  Actief

242 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven