Diep gevoel van minderwaardig zijn

Aan Wilbert Weerd. Ik weet dat ik een kind van God ben en dat de Heere Jezus ook voor mijn zonden gestorven is. Ik mag leven voor en in Hem. Ik weet alleen niet hoe ik dit moet vormgeven in mijn leven. En ik weet ook dat ik uit mezelf als zondaar helemaal niks goed kan doen. Dus waarom moet ik moeite doen? Mij concentreren op het lezen van de Bijbel lukt me ook niet meer. Het ging al stroef, nu ben ik echt vastgelopen. Ik lees geen Bijbel meer. Ondanks mijn geloof en het vertrouwen dat het wel goed komt, kamp ik heel erg met een emotionele leegte. Naar mijn omgeving toe geef ik er geen blijk van, ik speel altijd mooi weer. Tegen mezelf zeg ik vaak: hoe kan jij nou zo ondankbaar zijn, na alle zegeningen die God je gegeven heeft? Ik vind je erg ondankbaar! Tegenover God voel ik me daarom erg schuldig.

Tegenover mijn moeder ook. Want als ik in een negatieve bui ben dan is ze liever niet in mijn buurt. Tegen haar zeg ik daarom ook maar niks meer. Opstaan in de ochtend gaat moeizaam, ik ben niet vooruit te branden en alles voelt als een enorme drempel waar ik overheen moet klimmen: wassen, tanden poetsen en daarna aankleden. Ik hekel het aankleden nog wel het meest, want wat moet ik vandaag nu weer aan? Mensen zien me toch niet staan en volgens mij interesseert het God ook niet echt wat ik aantrek. Zolang het maar niet te ordinair en uitdagend is en zolang het maar geen herenkleding is, is alles Hem wel best, denk ik.

Ik heb licht autisme en ik werk op een dagbestedingsplek voor mensen met een verstandelijke beperking. Ik ben echter welbespraakt, ben me bewust van mijn omgeving en aan mijn uiterlijk is verder niks te zien. Hierdoor word ik vrijwel altijd overschat en begrijpen mensen me vervolgens niet als ik onverwachts overstuur raak, omdat bepaalde dingen snel te hoog gegrepen zijn voor mij. Zij zien het probleem dan niet en schrikken van mij. Mensen vinden mij hierdoor vreemd en moeilijk. Dit zorgt voor afstand. Tegen iedereen maar gaan zeggen dat ik autisme heb vind ik ongemakkelijk. Ik zie dit ook niet als een oplossing.

Onlangs is uit een IQ test gebleken dat ik een IQ heb tussen de 70 en de 80. Dat verklaart waarschijnlijk mijn diepe gevoel van minderwaardig zijn aan iedereen, altijd en overal waar ik kom: ik bevind me onder het gemiddelde van de bevolking. Terwijl ik zo graag bij het gemiddelde wil horen en me dit niet lukt. Ik vind het moeilijk om dit van mezelf te accepteren. Ik ben al eens naar de huisarts geweest en die verwees me toen door naar een praktijkondersteuner. Dit was helaas geen succes, de praktijkondersteuner toonde weinig interesse en vergat zelfs belangrijk informatie die ik benoemde.

Ik zou graag wat positiever in het leven willen staan en ook wat dankbaarder willen zijn. Ik doe altijd alsof, maar mijn echte gevoel wil hierin niet mee. Bovendien, God ziet mijn hart aan. Ik zeg netjes dank U wel voor dit en voor dat. Maar Hij weet wel beter... Ik merk ook dat het steeds vaker voorkomt dat ik boos ben op God. Waarom ben ik zoals ik ben? Mensen zoals ik overleven namelijk niet in een maatschappij zoals die nu is. Ik kan er in elk geval mijn plek niet in vinden.

Ik hoop dat u mij wat tips en/of handvatten kunt geven? Ik heb van u meerdere antwoorden op verschillende vragen gelezen hier, die zetten mij altijd aan het nadenken.

Beste vragenstelster,

Allereerst fijn dat je deze vraag en een deel van je persoonlijke verhaal wilt delen op internet. Je vraag zet mij best wel tot nadenken. Ik vraag me dan af hoe ik je een wijs en passend antwoord kan geven. Ook omdat je vraag zo eerlijk is en recht uit je hart. En ook omdat je best eenzaam lijkt te zijn. Dat raakt me wel omdat het ook klopt dat de samenleving en maatschappij het weleens moeilijk vind om om te gaan met ‘andere’ mensen. Je hebt dat heel knap omschreven en ook doorzien dat mensen kunnen schrikken als je op een onverwachte manier reageert en onbegrip afstand geeft. Veel mensen hebben ook weer hun eigen onzekerheden of dingen aan hun hoofd en weten dan vaak ook niet meer zo goed wat ze wel of niet moeten doen. Dat voel jij dus best vaak gebeuren en omdat je veel afstand voelt met je omgeving krijg je zelfs het gevoel dat je leven maar weinig zin heeft.

Leven is best wel een gedoe en last hè? Er is best veel pijn, verdriet en somberheid. Soms lijkt het leven zo zinloos en is er zoveel kapot. Er is ook veel onrecht in deze wereld en mensen die slim en knap zijn hebben vaak een voorsprong. Of mensen die opgroeien in een heel warm gezin en goed meekomen op school met veel vrienden. Als je niet tot die groep toebehoort voel je je al snel buitengesloten en minder dan een ander. Je kan dan denken: de wereld draait ook wel door zonder mij. Je kunt dan ook boos worden en denken: dan doe ik wel niet meer mee. Of depressief worden: het maakt allemaal toch niet uit wat ik denk, voel, doe, niet doe of draag. Het is dan moeilijk nog echt blij te zijn, want diep van binnen zit nog veel pijn en verdriet. Die voel je misschien weleens, bij een lied of bij een opmerking die iemand maakt. Maar je voelt ook boosheid. En ik denk dat het eigenlijk onmacht is wat je voelt. Onmacht dat niemand luistert en je lijkt te begrijpen. Onmacht dat je niet eventjes gewoon heel boos of gefrustreerd mag zijn, want als je in een sombere bui bent loopt je moeder weg. Als ik in een sombere bui ben heb ik het juist nodig dat iemand even naar mij omziet. Iemand die mij even ziet staan en begrijpt dat ik het leven ook wel ingewikkeld en zwaar vind. Of omdat iemand me pijn heeft gedaan. Misschien heb jij dat ook?

Dankbaarheid is een positieve emotie (het is meer dan dat, maar ik ga ervan uit dat jij een gevoel van dankbaarheid bedoelt). Een negatieve emotie, of je leeg voelen, dus de afwezigheid van emotie, heeft voorrang op de positieve emoties. Het is dus niet mogelijk je dankbaar én leeg te voelen tegelijkertijd. Je zult dus aandacht moeten geven aan de leegte. 

Het is best belangrijk dat wij mensen soms leegte voelen. Dat klinkt gek want de meeste mensen willen dat liever helemaal niet voelen. Maar leegte vertelt ons wel iets als we luisteren naar wat het ons te zeggen heeft. Leegte praat natuurlijk niet, maar ik bedoel de boodschap, het waarom van de leegte. Leegte zet je stil bij wat je mist. En gemis laat iets zien van waar je naar verlangt maar wat je niet krijgt. Het helpt om van jezelf te weten wat dat is. Als je leegte ervaart zijn dat vaak de momenten waarom we God zoeken, soms door een klacht en te mopperen. 

Ook dat kan een vorm van bidden zijn. Job bijvoorbeeld richtte zijn klacht tot God. Maar ook het hele boek klaagliederen is een vorm van klagen. Dat geeft ruimte om te vertellen wat je moeilijk en zwaar vindt. Pas daarna kan je vaak ook weer het goede zien van alles wat God je wel geeft.

Een deel van jouw leegte is waarschijnlijk ook eenzaamheid. En dan de eenzaamheid die een gebrek aan echte vrienden zichtbaar maakt. Vrienden waar jij wel echt jezelf mag zijn, ook als je somber bent. Die jou wel begrijpen als je overprikkeld bent of overvraagd. Het is best heel moeilijk als mensen denken dat je meer kunt dan je aankunt. Het is ook moeilijk voor jezelf te merken dat je het wel onder woorden kunt brengen maar het soms toch teveel wordt. Het is fijn als er iemand is waar je dat allemaal mee kunt bespreken. Daarvoor denk ik toch dat ook jij een stap mag zetten. Mensen kunnen pas zien wat er van binnen in je gebeurt als jij dat zichtbaar maakt. Mensen kunnen je pas begrijpen als jij hen inzicht geeft. Zoals ik lees in je vraag kan je dat best goed en je bent heel eerlijk. Dat hoeft niet bij iedereen, maar er zijn altijd wel een paar mensen waar dit wel bij kan. Als ze dat dan niet begrijpen, dan houdt het voor jou wel op. Wat wel rot en verdrietig is. Probeer dan goed je grenzen aan te geven. Dat je eerder kunt aangeven als het teveel voor je wordt en je misschien even alleen moet zijn.

Er is een man in de Bijbel die jou gevoel ook wel had. Het gevoel dat alles toch wel doordraait en dat het niet zoveel uitmaakt of je je wel of niet aankleed. Alles staat toch al vast- en God weet toch alles al. 

Waarom al die moeite? Dat is Koning Salomo in het boek Prediker. Hij haatte zelfs het leven omdat alles zo vluchtig is en het najagen van de wind. Deze man had het hoogste IQ ooit (nou ja, toen had je geen IQ testen, maar hij was de wijste) en week ook af van het gemiddelde. Hij was een van de grootste koningen van Israël want hij mocht de tempel van God bouwen in Jeruzalem. Jezus heeft het over Salomo en zijn kleding. Die waren namelijk wel heel mooi, en toch zegt Jezus dit: “En wat bent u bezorgd over de kleding? Kijk naar de lelies in het veld, hoe ze groeien; ze werken niet en spinnen niet; en Ik zeg u dat zelfs Salomo in al zijn heerlijkheid niet gekleed ging als één van deze” Mattheüs 6:28-29, HSV.

Weet je, wat we nodig hebben is soms naar de lelies te kijken, naar de vogels en hoe God voor hen zorgt. Te weten dat het in het leven niet gaat om gemiddelden en zelfs voldoen aan een maatschappelijke norm- maar of we geven en delen wat we hebben. Ieder mens kan een ander liefhebben. 

Ik heb een verstandelijk gehandicapt zusje en ik leer van haar hoe zij voor zich laat zorgen als ik haar weleens naar bed breng. Ik raak altijd ontroerd van haar dankbaarheid. Een gemiddeld mens bestaat niet. 

Wij allemaal samen maken samen het gemiddelde. En wat zou jij toe willen voegen aan dat gemiddelde? Om nog even persoonlijk te zijn, ik weet ook niet waarom ik ben zoals ik ben. Het enige wat ik weet is dat ik het er maar mee moet doen. Ik kom bijna elke dag wel aardigere, slimmere, knappere, leukere, sportievere mensen tegen. Dan denk ik aan Petrus en Johannes. Petrus was een flapuit en hakte iemands oor af. Johannes was de discipel die Jezus liefhad. Ze waren best verschillend. Toch brachten beiden het evangelie in een donkere wereld. En als Petrus zichzelf met Johannes vergelijkt zegt Jezus: wat gaat jou dat aan, volg jij Mij! (het staat er iets anders, maar het gaat mij even om het idee). Want dat is belangrijk dat we Jezus volgen. In Zijn Koninkrijk is de zwakke sterk, de arme rijk, een kind een voorbeeld, de Gekruisigde de Overwinnaar. Het maakt Hem echt niet uit of je licht autistisch bent en wat je IQ dan ook maar is, want, Hij ziet ons hart aan ;-).

Groetjes en succes met de handvatten,
Wilbert

Dit artikel is beantwoord door

W.E. (Wilbert) Weerd

• Geboortedatum:
  01-10-1985
• Kerkelijke gezindte:
  Evangelische Gemeente
• Woon/standplaats:
  Veenendaal
• Status:
  Actief

70 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven