Vraag
Wij zijn een jong gezin met drie kinderen. Een van ons heeft een zeer moeilijke jeugd gehad en we doen daarom extra ons best ons huis, ons gezin een veilig, warm en fijn nest te laten zijn met het oog op de behoeften die er leven bij de kinderen en onszelf. De laatste paar jaar maken we ons met toenemende mate zorgen over onze oudste dochter van acht. Al vanaf dat ze naar school gaat kan ze erg onzeker zijn, vraagt ze heel veel om bevestiging terwijl ze op andere momenten juist weer kan doorslaan in het “ik ben de beste, ik kan dit het mooiste, ik kan dat sneller”, enz.
Op een gegeven moment kwam daar ook bij dat ze soms over dingen ging liegen, gewoon kleine dingetjes waarvan wij zeker weten dat ze loog en waarvan we dan ook duidelijk maakten dat we helemaal niet boos zouden worden als ze dat zou toegeven, maar dat we het vooral belangrijk vinden dat we eerlijk zijn naar elkaar en over dingen kunnen praten. Als ik dan even één op één met haar ging praten, dan ging dat weer een paar dagen beter. Het laatste half jaar zien en horen we vooral nog iets wat we erg lastig vinden. Ze zegt namelijk nagenoeg elke dag wel een aantal keer “dat iets hoort” of “omdat iets hoort”, of iets in die trant. Dan kan het gaan om heel kleine dingen, zoals een bord op een bepaalde plek neerzetten “omdat dat hoort”.
Ook vindt ze dingen ontzettend snel oneerlijk, alles en iedereen moet gelijk zijn. Als de een iets heeft, dan de ander ook, zowel naar haar zusje toe als naar haar broer. Als we iets ondernemen en bijvoorbeeld over een trekpontje gaan en de oudste mag eerst, dan is het ondenkbaar dat bij een volgend iets de oudste weer als eerste mag (ook al is die activiteit drie dagen later). Ze kan dan heel boos/verdrietig worden en roepen dat “hij toen óók al als eerste mocht”, terwijl wij daar al niet eens meer aan denken. We proberen er wel rekening mee te houden, maar willen haar ook bijbrengen dat dingen niet altijd eerlijk -in haar ogen- kunnen zijn of hoeven te gaan zoals ze ‘horen’. Toch blijft ze hier dan vreselijk in hangen en kan ze echt overstuur blijven.
Door ons eigen verleden willen we haar gevoelens serieus nemen en tegelijk haar de realiteit van het leven laten ervaren. We worstelen hiermee wat we hiermee kunnen doen. Heeft iemand tips hoe we met haar onzekerheid kunnen omgaan, haar kunnen laten ervaren dat ze kan mag zijn wie ze is, hoe we een weg kunnen vinden in haar behoefte aan ‘hoe het hoort’?
Antwoord
Wat is het mooi om te lezen hoe jullie proberen je kinderen een veilig en warm thuis te bieden. Het feit, dat een van jullie een zeer moeilijke jeugd heeft gehad, maakt -zo te lezen- dat jullie erg je best doen. Zo’n reactie is begrijpelijk. Toch zullen jullie niet alles kunnen voorkomen. Het is goed om dat ook tegen elkaar te zeggen. Het kan namelijk spanning én onzekerheid opleveren en die kunnen voor de opvoeding negatief zijn.
Jullie dochtertje van acht jaar is ook onzeker. Dat laat ze o.a. wel zien in het strak vasthouden aan een zelfverzonnen structuur. Ze ordent de wereld en weet dus precies hoe straks het een en ander zal verlopen. Dat geeft haar zekerheid en dus veiligheid. Ze gaat er wel erg ver in en dat geeft natuurlijk problemen. Jullie gaan er goed mee om, vind ik. Jullie creëren een veilige en warme omgeving met liefde en aandacht voor de kinderen. In haar onzekerheid vroeg je dochtertje om bevestiging en die heb je ook gegeven. Dat ligt allemaal in de lijn van: waardering tonen, begrip hebben, gevoelens erkennen, rustig en begripvol reageren. Gaat er iets verkeerd, dan keur je niet je dochtertje, maar wel haar gedrag af. Belangrijk is het om naar je kind te luisteren -écht te luisteren- en daarna ook met haar in gesprek te gaan. Dat hielp wel even, schrijf je. Houd dat vol! Het zijn de juiste ingrediënten in de opvoeding van (onzekere) kinderen. Juist in de liefdevolle aandacht die je aan je dochtertje schenkt, in de positieve benadering, laat je zien dat ze mag zijn wie ze is.
Het is trouwens wel heel herkenbaar dat kinderen iets snel ‘oneerlijk’ vinden. Ze zijn vaak grootmeesters in het vergelijken... Misschien zullen er ouders zijn, die dat aanpakken. Ze regelen zelf wie het eerst mag en doen dat ook ‘eerlijk om de beurt’. Anderen zullen misschien zeggen: natuurlijk hecht ik ook wel aan eerlijk om de beurt, aan evenveel en allemaal hetzelfde, maar tegelijk probeer ik er niet teveel aandacht aan te besteden. Eigenlijk in de lijn, zoals je het beschrijft. Als je dochtertje na het overstuur zijn weer bedaard is, probeer er dan eens in alle rust achter te komen wat ze fout vond gaan, wat anders zou moeten en hoe ze dat dan zou willen organiseren. Je zou samen iets, een onderdeel van een activiteit bijvoorbeeld, kunnen bedenken, waarin zij verantwoordelijkheid krijgt en het mag organiseren en leiden. Wie weet, is dat voor haar voldoende om grip op de situatie te hebben. Vergeet na zo’n activiteit niet om haar complimenten te geven en je waardering te tonen. En wees zelf het goede, positieve voorbeeld.
Maar als jullie vinden, dat jullie dochtertje veel te krampachtig vasthoudt aan eerlijkheid, en ‘zo hoort het’, en zich niet uit dat diepe spoor laat halen en haar onzekerheid belemmerend gaat werken in haar ontwikkeling, vraag dan om hulp bij een christelijke hulpverleningsinstantie. Soms is een enkel gesprek al voldoende!
A. Teerds-Gertenbach
Dit artikel is beantwoord door
A. Teerds-Gertenbach
- Geboortedatum:29-01-1951
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Hendrik-Ido-Ambacht
- Status:Actief
