Vraag
Een vraag over de regenboog in Openbaring 4:3: Die boog was in het rond om de troon/een regenboog was rondom de troon. Hoe moeten wij ons dat voorstellen: als een halfronde boog boven de troon net als de vorm van de regenboog zoals wij die zien (en waarvan de andere helft, zij het onzichtbaar voor ons, er ook schijnt te zijn, zodat er in feite sprake is van een cirkel)? Of als een cirkel om de troon heen, zoals een riem om je lichaam zogezegd. Is dat op te maken uit de grondtekst?
Wordt de boog in de wolken terecht vertaald met regenboog? Iemand duidde de boog ook eens aan met een “strijdboog”. De reden voor deze benaming is mij niet duidelijk.
Antwoord
Mooi vind ik dat deze vraag nu gesteld wordt, in deze tijd van grote crisis, de coronacrisis. Het valt me namelijk op dat er de laatste maanden zoveel keren regenbogen verschenen zijn aan de hemel, vaak na stormen en onweersbuien. Dat vind ik heel treffend dat God juist nu deze tekenen geeft in het rijk van de natuur. Voor mij is dat nog altijd een teken van Gods trouw, zoals de Heere de regenboog destijds aan Noach heeft gegeven als een teken van Zijn trouwverbond (Genesis 9).
Maar nu komen we tot de vraagstelling. In de eerste plaats wat de vertaling en uitleg van Openbaring 4 betreft. Duidelijk is dat in Openbaring alleen de regenboog bedoeld kan zijn, dus geen andere boog, zoals bijvoorbeeld strijdboog of riem. Dit woord kan in dit tekstverband geen andere betekenis hebben dan regenboog. Zo wordt dat woord namelijk letterlijk in de grondtaal genoemd. Nu lijkt het me wel wat moeilijk om precies aan te geven hoe de regenboog gezien werd door Johannes. De vorm van een cirkel? Ik denk dat we ons helemaal niet kunnen voorstellen hoe heerlijk dat gezicht is geweest voor Johannes. Je kunt het slechts enigszins duiden in je menselijke voorstelling. Wel denk ik dat het voor Johannes was: “Wat geen oog heeft gezien, geen oor gehoord en in geen mensenhart is opgeklommen, maar wat God toch voor de Zijnen heeft bereid.”
Laten we proberen die openbaring wat meer uit te leggen. Dan moet je voor die uitleg het beeld van de regenboog gebruiken zoals je die in de natuur ziet. Hier dus: de troon van God is omgeven door een regenboog. Dat is dus in de eerste plaats het teken van het verbond met Noach, toen de Heere Noach beloofde de wereld niet meer door water te laten vergaan. De regenboog verschijnt in de natuur als de zon schijnt en tegelijk de regen neervalt uit de hemel. Te midden van het geweld van de natuur kan een regenboog wanneer de zon schijnt na een hevige plensbui verschijnen aan de hemel door de breking van het zonlicht in de regen. De regenboog verschijnt als een prachtige kleurenboog van boven naar beneden en daalt zo af naar de horizon. De regenboog verschijnt vooral daar waar het geweld van het water in de natuur aanwezig is.
Zelf heb ik dat eens op een bijzondere wijze ervaren. Ik was eens bij de Niagara Falls in Ontario in Canada waar de enorme watermassa van watervallen met razend geweld van de hoge rotsen naar beneden stort en meters hoog opspat naar boven en het water zelfs ook als een milde regen zich verspreidt in de omgeving. Je zag daar dat prachtig gezicht: de zon scheen en door dat enorme watergeweld van de hoge rotsen zag je overal regenbogen onder aan de rotsen door de breking van het zonlicht in het water. De regenboog verschijnt dus te midden van het geweld van de natuur, waarbij het water neervalt en vele meters omhoog spat en tegelijk door de zon die schijnt allemaal grote en kleine ronde regenbogen geeft onder aan de rotsen, die je overal bij dat watergeweld ontwaart. Dus allemaal regenbogen, ook in de laagte. Ik dacht: zo is God nu in Zijn genade. Ik werd toen bepaald bij de geschiedenis van Noach, maar ook bij de teksten van Jesaja 54:7-10, waar aan Noach wordt herinnerd maar, waar ook, kort samengevat, wordt gezegd dat er een ogenblik in Zijn toorn is, maar een leven in Zijn goedgunstigheid. Lees dat gedeelte van Jesaja er maar eens naast!
De Heere liet aan Noach zien in de boog dat Hij zo veelkleurig, evenals de regenboog, afdaalt tot een zondige mensheid. In het verbond met Noach zijn al de geslachten der aarde begrepen. Dat laat de Heere ook zien in de hemel. Zo mag Johannes dat al opmerken: de vervulling van het genadeverbond wordt in de hemel ook gezien! De wereld vergaat, maar de Heere blijft trouw aan Zichzelf. In toorn gedenkt Hij aan ontferming. Daarvan is de regenboog op de aarde een teken, maar tegelijk ook de regenboog rondom Gods troon in de hemel.
Let erop dat de regenboog niet een straal is die vanuit Zijn troon komt, maar die wel rondom Zijn troon als het ware een krans vormt. Zo vertroost Hij rondom. Hoe laag daalt de Heere af in Zijn genade. God wil als de Heilige in Christus gemeenschap hebben met zondaren. De kanttekening van onze Statenvertaling op Openbaring: 4:3 geeft ook een mooie verklaring van dit beeld: “Hierdoor wordt geschikt afgebeeld het verbond der genade Gods over Zijn gemeente, dat namelijk welke stormen en watervloeden van vervolging of andere zwarigheden hier in deze onstuimige wereld hun overkomen, Hij hen nochtans niet zal laten vergaan, gelijk van de wateren van de zondvloed gesproken wordt; Genesis 9:12 etc.” De Heere geeft hoop in het zichtbare teken van de regenboog, want de kleur van de regenboog is als smaragd, dat is de kleur groen, de kleur van de hoop. Zo geeft Heere hoop in een verloren wereld.
Tegelijk valt ons op dat de regenboog alle kleuren in zich heeft. Dus veelkleurig. Zo is het genadeverbond van God, zoals de veelkleurige regenboog. Zo geeft de Heere veelkleurige tekenen van Zijn trouw aan zondaren. De regenboog en het onweer horen vaak bij elkaar. Zo is het waar wat Psalm 30 zegt: “Een ogenblik, moge ons doen beven, maar Zijn gunst verduurt een eeuwig leven.” De regenboogvlag zou dus het embleem moeten zijn van de kerk van alle eeuwen en niet van een homobeweging of andere maatschappelijke bewegingen. Maar wel een christelijke vlag van “Er is hoop.”
Ds. P. Molenaar, Lunteren
Dit artikel is beantwoord door
Ds. P. Molenaar
- Geboortedatum:22-05-1945
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Lunteren
- Status:Actief
