Speculaties bij stamboomonderzoek

Aan prof. M. J. Paul. Ik verdiep mij in stamboomonderzoek. Via een adellijke tak ben ik bij Karel de Grote uitgekomen. Veel mensen die aan stamboomonderzoek doen zien dat als ultieme doel: een lijn vinden naar Karel de Grote. Ik ging eens verder op zoek: kun je nog verder komen. Tot verbazing vond ik stambomen die teruggingen naar Adam. Juda, zoon van Jacob heeft een zoon gehad, hij heette Darda. Deze Darda heeft Troje gesticht. In hoeverre is dit met zekerheid vast te stellen? Vanuit Darda ligt er een lijn naar Karel de Grote en daarmee naar ongeveer alle adellijke families. Weet u iets meer over de betrouwbaarheid van deze stamboom?

“Sommige Israëlieten verlieten Egypte 34 jaar vóór de Uittocht onder leiding van een man genaamd Darda, ook wel bekend als Dardanus of Dara. Historische referenties stellen vast dat Dardanus de stad Troje oprichte en bouwde: Dardanus werd de stichter van het koninklijk huis van Troje. Van Dardanus wordt gezegd Troy gebouwd te hebben ongeveer 34 jaar vóór de uittocht. Wie was Dardanus? Darda (Dardanus of Dara) wordt genoemd in de Bijbel, zijn wijsheid is te vergelijken met die van Salomo: Hij was wijzer dan alle mensen, dan Ethan, de Ezrahiet, Heman, Chalcol en Darda, de zonen van Mahol, en zijn naam was bekend bij alle heidenvolken rondom - 1 Koningen 4:31.”

Er staat tevens in het citaat dat Darda een directe afstammeling was van Juda’s zoon Zerah: “De zin ‘zoon van’ in de Bijbel vaak aangeduid als hun nakomelingen (zoals kleinzoon of achterkleinzoon). Uit wereldse informatie gecombineerd met 1 Koningen 4:31 en Kronieken 2:6-8, blijkt dat Darda een achterkleinzoon van Zerah was.”

Er zijn hierdoor allerlei theorieën ontstaan m.b.t. het eeuwigdurende koningschap van David/Juda. De scepter van Juda... Bent u hiermee bekend of zijn dit allemaal speculaties?

Zie:

https://www.wimjongman.nl/artikelen/erfgoed/erfgoed2.html

https://vlichthus.nl/wp-content/uploads/2019/03/Davids_Dynastie.pdf

https://www.pentahof.nl/Brochures/660-Oranje-1.pdf

Beste vraagsteller,

Steeds weer hebben machthebbers geprobeerd via stambomen hun positie te verstevigen. Wie de oudste geslachtsregisters van koningshuizen in Europa ziet (uit de middeleeuwen), komt daarin ook verbindingen met Israël tegen. In diverse boeken en op websites worden zulke geslachtsregisters klakkeloos aanvaard, maar bij enige kritisch onderzoek blijkt de wens nogal eens de vader van de gedachte. Bij een deel van deze auteurs is er ook een identificatie van Europese volken en enige van de ‘verloren’ tien stammen. Dat onderwerp laat ik nu liggen.

In de genoemde websites worden losse citaten aan elkaar gerijgd, zonder goed historisch onderzoek. De geciteerde literatuur is in veel gevallen behoorlijk oud en er wordt blijkbaar veel van elkaar overgeschreven.

Wie in een geschiedenisboek of een hedendaagse encyclopedie opzoekt hoe oud Troje is, komt allerlei gegevens tegen, vanaf het derde millennium voor Christus. In de eerste website wordt echter gesteld dat Troje in de 15e eeuw gesticht is, 34 jaar voor de uittocht uit Egypte. Hoe weten we dit? Welke bewoningsfase betreft dit? Hierop krijgen we geen antwoord en een discussie met andere opvattingen ontbreekt.

Wie was Darda? Hij wordt genoemd in 1 Koningen 4:30-31. Daar staat dat Salomo wijzer was dan “Ethan de Ezrahiet, Heman, Chalcol en Darda, de zonen van Mahol.” Ethan en Heman zijn ons bekend als Levieten uit de tijd van David en Salomo, dus als tijdgenoten. De andere namen zijn niet ons niet bekend, maar uit het verband valt op te maken dat Chalcol en Darda ook beroemd geweest zijn om hun wijsheid. Bovendien moeten ze ongeveer in die tijd geleefd hebben. Het is heel onlogisch om hier te denken aan een Darda die vijf eeuwen eerder leefde en vanuit Egypte naar Griekenland gegaan is. Dan kon de wijsheid van Salomo toch niet goed met hem vergeleken worden?

In 1 Kronieken 2:6 worden vijf zonen van Zerah, de zoon van Juda en Thamar, genoemd: Zimri, Ethan, Heman, Chalcol en Dara. Dit betreft een veel vroegere periode in de geschiedenis, ook omdat Achar/Achan genoemd wordt uit de tijd van verovering van Jericho (vs. 7). Hier is Dara een zoon van Zerah en een kleinkind van Juda. Wie Dara gelijkstelt met Darda uit 1 Koningen 4, mist Mahol. In het bovengenoemde citaat wordt die gemaakt tot een kleinzoon van Juda, wordt er nog een generatie toegevoegd en is de conclusie dat Darda een achterkleinzoon van Zerah is. Tja, zo is er een hoop mogelijk, maar de basisvraag is of in beide Bijbelgedeelten dezelfde personen aangeduid worden. Het lijkt mij van niet, en daarmee vervalt de hele theorie. Typerend voor zulk soort geschriften is dat men zulke problemen niet bespreekt.

De derde website is helemaal van laag niveau. Veel beweringen en beschuldigingen, maar weinig onderbouwing. En als dan ook nog een auteur aangehaald wordt die Julius Caesar en Jezus Christus gelijkstelt, is het mijn dringende advies om zulke lectuur niet serieus te nemen.

Er zijn ook auteurs met goede bedoelingen, onder andere om Gods belofte van een blijvende dynastie aan David historisch te verankeren, maar de bestaande reconstructies hebben veel zwakke schakels. Dat geldt ook voor het in Nederland vertaalde boek van Bill Cooper, “Na de Vloed. De geschiedenis van de Europese volken vanaf Noach” (2008). Waarschijnlijk hebben middeleeuwse monniken om diverse redenen geprobeerd de Engelse, Schotse en Ierse geschiedenis te koppelen aan het Oude Testament. De gevonden genealogieën zijn laat in de geschiedenis ontstaan, deels van elkaar afhankelijk en grotendeels oncontroleerbaar. Wellicht dat hierin ook stukjes authentieke geschiedenis bewaard zijn, maar dat is meestal niet goed meer te ontrafelen.

Als in een van de websites dan ook nog naar voren komt dat de steen van Jakob uit Bethel meegedragen is in de woestijntijd en nu gebruikt wordt bij de kroningsrituelen, lijkt het mij dat hier veel goedgelovigheid vereist is. Concreet: waarschijnlijk heeft Jakob niet eens dezelfde steen teruggevonden toen hij meer dan twintig jaar later weer op deze plaats kwam (Gen. 28 en 35). 

Kortom: er is veel historische fantasie en ook heel wat speculatie op het gebied van de oude geslachtsregisters. Enige overeenkomsten in (min of meer dezelfde) namen zijn meermalen genoeg om personen gelijk te stellen. Wie zich echt wil verdiepen in de vroege geschiedenis, doet er goed aan publicaties van een hoger niveau te raadplegen. Daar worden zorgvuldige afwegingen gemaakt voor en tegen bepaalde reconstructies.

Prof. dr. M. J. Paul

Dit artikel is beantwoord door

prof. dr. M.J. Paul

• Geboortedatum:
  13-03-1955
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Oegstgeest
• Status:
  Actief

262 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven