Woede en verdriet na dood hondje

Ik wil graag een vraag stellen aan een psycholoog. Ik ben alleengaand en had een hondje. Zij had lichte benauwdheidsklachten en er werden foto’s gemaakt waar ik niet bij mocht zijn (i.v.m. corona). Daar hebben ze haar een snuitje om gedaan en is ze out-gegaan. Toen kreeg ik haar na uren mee, maar was het een wrak en moest ik haar laten inslapen. Ik gaf haar mee terwijl ze vrolijk was, door dat snuitje is ze volledig in de stress geraakt.

Mijn vraag: hoe kan ik met mijn woede omgaan en het een plaats geven? Zo kom ik niet toe aan rouwen. Het voelt alsof ik haar niet heb kunnen beschermen. Bijten deed ze nooit, dus een snuitje hoefde helemaal niet. Helpt u mij a.u.b., ik ben zo verdrietig.

Een vraag als die van u behoeft een gesprek om beter te begrijpen wat het verlies van uw geliefde hondje met u doet. De opmerkingen die ik kan maken moeten zich echter beperken tot wat u aangeeft en zullen zeker niet het laatste woord daarover kunnen zijn.

Laat ik beginnen met uw uitspraak dat u ‘zo’ niet toekomt aan rouwen. Het komt me voor dat u juist heel erg aan het rouwen bent, maar op een manier die het voor u heel moeilijk maakt.

Kernwoorden die u zelf gebruikt zijn boosheid en verdriet. Een andere emotie waar u naar lijkt te verwijzen ligt opgesloten uw de woorden “alsof ik haar niet heb kunnen beschermen.” Met andere woorden: het lijkt er op dat u zich ook schuldig voelt. Juist de tegenstrijdige combinatie van verdriet, boosheid en schuld, maakt uw rouw mogelijk zo gecompliceerd.

Laat ik proberen om wat aanzetten te geven om deze knoop een beetje te kunnen ontwarren.

Wat doorklinkt in uw vraag is dat de dood van uw geliefde hondje geheel onverwacht kwam en naar uw besef ook onnodig was. Als dat klopt, dan is het logisch dat u verbijsterd en boos bent. Probeert u dat niet weg te duwen, maar zie het onder ogen. Het zijn signalen dat dit verlies voor u niet te plaatsen en daarmee moeilijk te accepteren is. Wat u zou kunnen doen, is proberen om de vragen die bij u leven over hoe dit heeft kunnen gebeuren, op te schrijven. Dat hoeft niet meteen, maar daar kunt u de tijd voor nemen. Net zolang tot u het idee hebt dat dat de vragen zijn, die u bezig houden. U zou deze vragen kunnen bespreken met de dierenarts waar u uw hondje naartoe bracht. Maak duidelijk hoe belangrijk dit voor u is.

Er zijn mensen die zeggen dat dit onzin is, omdat u uw hondje hier toch niet mee terug krijgt. Dat is natuurlijk zo, maar daar gaat het niet om. Juist bij een onverwacht en als onnodig ervaren verlies, is het belangrijk om te weten wat er feitelijk is gebeurd. Die duidelijkheid is nodig om vragen te beantwoord te krijgen die anders de verdere verwerking in de weg kunnen staan.

De vraag is wat er na zo’n gesprek en na verloop van tijd over blijft aan gevoelens van boosheid en schuld. Dat zal moeten blijken en daar kan ik nu niet verder op in gaan. Anders zou het te veel speculeren worden en daar schiet u niets mee op. Wat ik wel wil zeggen is dat blijvende gevoelens van boosheid en schuld een reden kunnen zijn om eens met uw huisarts te bespreken. Er kan aanleiding zijn voor professionele hulp.

Wat u verder kunt doen is bewust afscheid nemen van uw geliefde huisdier. Afscheid nemen doe je, kort gezegd, door voor jezelf herinneringen op te halen aan wat u hebt beleefd aan uw huisdier. En die dingen dan bewust proberen los te laten. Dat is wel het moeilijkste in de rouw en tegelijk ook het essentiële en dus echt nodig. Het zou mooi zijn als u iemand hebt in uw omgeving die er voor open staat dat u uw hart uitstort tegenover hem of haar, als het om deze dingen gaat. Zo iemand hoeft alleen meer te luisteren en te bevestigen dat u dit zo beleeft. Het afscheid nemen kunt u ook vorm geven door bijv. een mooie foto neer te zetten of op andere manier een tastbare herinnering te creëren.

Rouw is ook je aanpassen aan de nieuwe situatie. De blik kan niet alleen gericht blijven op het verlies. Uw hebt waarschijnlijk allerlei taken en verantwoordelijkheden naar mensen in uw omgeving. Het is goed om te proberen uw rouw als het ware af te bakenen tot momenten dat u er aandacht aan kan geven en u daarbuiten te richten op wat anderen van u verwachten. Dit is een gezonde vorm van afleiding en helpt om het verlies binnen het bredere kader van uw leven te plaatsen. Daarbij kan op een gegeven moment ook ruimte komen voor de vraag of er een andere hond kan komen.  Niet als vervanging, maar als vernieuwing.

Samenvattend: u lijkt te staan voor de taken om wat er gebeurd is te begrijpen, het verlies te doorleven en te aanvaarden, afscheid te nemen en het leven weer op te pakken. Dat zijn nogal wat stappen en daar mag u ook zeker de tijd voor nemen. 

Dr. J. van der Wal

Dit artikel is beantwoord door

dr. J. van der Wal

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven