Vraag
Mijn vraag wil ik graag stellen aan ds. G. A. van den Brink. Wij woonden vorig jaar een concert bij in het Concertgebouw in Amsterdam. Er werd daar door een goed koor een o.i. typisch lied gezongen. De clou van het ‘verhaal’ was dat het maar goed was dat de zondeval had plaatsgevonden, want alleen op deze manier kregen wij het wonder van de verlossing te ervaren, dat zouden we anders gemist hebben...
Afgelopen week las ik het boek “Chawa” van Tosca Lee, een roman over Eva (en Adam, en hun nakomelingen), in het RD aanbevolen door een lezer, en daar stond een zelfde soort conclusie in. Chawa/Eva zegt: “Zonder onze overtreding zouden we nooit verlossing kennen”, waarop Adam antwoordt: “Dan ben ik blij dat je van die vrucht hebt gegeten.” Wij hadden deze gedachtegang eigenlijk niet eerder gehoord en waren behoorlijk onthutst dat een dergelijk idee lijkt te bestaan. Is dit een officiële theologische gedachte? En van wie dan? Hoe moet je hiermee omgaan?
Antwoord
Beste vragensteller,
Je vraag gaat over het zogeheten “felix culpa”, de gelukkige overtreding. Augustinus vermeldt in zijn “Enchiridion” dat God het beter achtte om het kwaad te laten gebeuren dan het kwaad volkomen te verhinderen. Een belangrijke tekst in dit verband is Rom. 5:20-21: “De wet echter kwam er nog bij opdat de overtreding zou toenemen, maar waar de zonde is toegenomen, daar is de genade meer dan overvloedig geweest, opdat, evenals de zonde geregeerd heeft tot de dood, zo ook de genade zou regeren door gerechtigheid tot het eeuwige leven, door Jezus Christus, onze Heere.”
Ook in de gereformeerde traditie zijn theologen te vinden die deze opvatting zijn bijgevallen. Duidelijk is dit bij Samuel Rutherford aanwezig. Zie bijvoorbeeld paragraaf 12 in “Christ dying and drawing sinners to himselfe”. Zonder zondeval was God geen mens geworden en hadden wij het Evangelie van Gods genade niet gehad.
Ook in zijn preek over de verloren zoon brengt Rutherford deze gedachte naar voren (zie Quaint Sermons, 280-282). “Met dit doel zeiden de kerkvader dat de val van Adam een gelukkige zonde was, niet dat deze gelukkig was in zichzelf, maar gelukkig met het oog op de gevolgen ervan. Het is beter om te zondigen en berouw te hebben over je zonden dan te leven in de gerechtigheid van de farizeeër, en beter dan dat wij in onze eerste staat staande waren gebleven. Want er is niemand die zulke bevindelijke kennis van de goedheid van God heeft, als diegene die tot over zijn oren in de zonde heeft geleefd.”
Tegelijk benadrukt Rutherford dat deze visie geen aanleiding mag zijn tot losbandigheid. Het bloed van Christus spoort ons niet aan om te zondigen, maar om de zonde te vermijden (zie blz. 282).
Met hartelijke groet,
Ds. G. A. van den Brink
Lees ook: 'De gelukkige zonde - deel 2'
Dit artikel is beantwoord door
Ds. G.A. van den Brink
- Geboortedatum:05-01-1974
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Apeldoorn
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Emeritus-predikant. Sinds september 2020 als wetenschappelijk medewerker verbonden aan de TUA.
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Ik kan de theorie begrijpen, maar vind het wel een gevaarlijke theorie.
Gal. 5:20,21 wil niet zeggen dat het maar goed is dat de zondeval heeft plaatsgevonden. Dat zegt meer over de grote genade die God wil en kan schenken. Gerelateerd aan de zogenaamde moederbelofte in gen.3:15.
In gen.3 lezen we over de gevolgen van de zondeval en die zijn niet klein:
16 Tot de vrouw zeide Hij: Ik zal zeer vermenigvuldigen uw smart, namelijk uwer dracht; met smart zult gij kinderen baren; en tot uw man zal uw begeerte zijn, en hij zal over u heerschappij hebben.
17 En tot Adam zeide Hij: Dewijl gij geluisterd hebt naar de stem uwer vrouw en van dien boom gegeten, waarvan Ik u gebood, zeggende: Gij zult daarvan niet eten, zo zij het aardrijk om uwentwil vervloekt, en met smart zult gij daarvan eten al de dagen van uw levens.
18 Ook zal het u doornen en distels voortbrengen; en gij zult het kruid des velds eten.
19 In het zweet uws aanschijns zult gij brood eten, totdat gij tot de aarde wederkeert, dewijl gij daaruit genomen zijt; want gij zijt stof en gij zult tot stof wederkeren.
22 Toen zeide de HEERE God: Zie, de mens is geworden als Onzer een, kennende het goed en het kwaad. Nu dan, dat hij zijn hand niet uitsteekt en neemt ook van den boom des levens en eet en leeft in eeuwigheid.
23 Zo verzond hem de HEERE God uit den hof van Eden, om den aardbodem te bouwen, waaruit hij genomen was.
24 En Hij dreef den mens uit, en stelde cherubs tegen het oosten des hofs van Eden, en een vlammig lemmer eens zwaards, dat zich omkeerde, om te bewaren den weg van den boom des levens.
In Genesis 6:6 lezen we:
Toen berouwde het den HEERE, dat Hij den mens op de aarde gemaakt had, en het smartte Hem aan Zijn hart.
Het kan zijn dat je vanuit de bevinding het wonder niet opkan en klein kan krijgen dat je genade hebt gekregen.
Maar...dat wil niet zeggen dat de zonde in gen. 3 gelukkig was. Zie hierboven de gevolgen.
Waar komt deze theorie dan vandaan? Niet uit Gods Woord in ieder geval.
In gen. 3 zegt de slang:
4 Toen zeide de slang tot de vrouw: Gijlieden zult den dood niet sterven;
5 Maar God weet, dat ten dage als gij daarvan eet, zo zullen uw ogen geopend worden; en gij zult als God wezen, kennende het goed en het kwaad.
Terwijl God dit verboden had.
Mea culpa betekend mijn schuld.
Hierdoor zetten wij ongemerkt de deur open alsof God gewilt heeft dat de mensen zou zondigen.
Alsof Gods schepping toch niet helemaal volmaakt was.
Adan en Eva hadden de keuzen God gehoorzamen of satan.
Zij kozen naar satan te luisteren.
Hierdoor is de dood in de wereld gekomen dit kan je toch niet gelukkig noemen.
Was God blij dat zijn schepping stuk was?
Was God blij dat Hij Zijn Zoon kon laten lijden en sterven?
Beseffen wij dat wij staan voor de keuzen die adam en Eva hadden.
Gehoorzaam jij en ik God de Vader en leven wij?
Of zijn wij ongehoorzamen wij en leven wij nog in de dood.
Als laatste wil ik u een vraag stellen als lezer.
Stel u leent iets uit en u geeft daarbij uitleg wat wel en wat niet.
Degene die dit van u geleend heeft komt terug en het geleende is stuk.
Hij had niet geluisterd waardoor er onherstelbare schade is ontstaan.
Bent je blij en gelukkig en je zegt geweldig dat je dit gedaan heb.
Ik ga dit voor je betalen ook al kost dit mij alles
Of bent u teleurgesteld en boos en zeg je je moet voor de kosten opdraaien.
Geef eens voor je zelf hier antwoord op
En omdat Romeinen een brief is is het goed door te lezen ook in hoofdstuk 6 en verder
Want dan zien we ook wat het Christus heeft gekost.
Zijn Naam moet eeuwig eer ontvangen
Nog even doorredeneren en God wordt de auteur van de zonde. (Ik weet dat genoemde theologen dit nooit zouden toestaan)
Ik vraag me af of je deze uitspraken kan doen bij een diep doordrongen besef van de gebrokenheid van heel de schepping, die zucht als in barensnood zijnde. ROM 8.
We weten niet wat God wil, buiten wat Hij ons Zelf heeft geopenbaard in Zijn Woord. Dus laten we het daarbij houden. Alles wat daaromheen gezegd wordt over Gods beweegredenen, is lariekoek.
