Vraag
Laatst hoorde ik een prachtig lied van de muziekgroep Pentatonix “Mary did you know.” Toen ik me wat ging verdiepen in deze groep kwam ik erachter dat ze naast gospel ook veel seculiere liederen zingen. Is het daarom geoorloofd om toch gospel-liederen van deze groep te beluisteren? Je zou de vergelijking kunnen maken met Mozart, die ook veel seculiere muziek geschreven heeft waar heden ten dage veel christenen zonder problemen naar luisteren.
Antwoord
Beste vraagsteller,
Pentatonix is inderdaad geen gospelgroep. Hun repertoire bestaat uit van alles en nog wat, voornamelijk popmuziek en grotendeels liedjes van anderen die ze bewerken voor een a capella-uitvoering. Er zijn in Amerika nog heel wat mensen die meegaan in een christelijke traditie, ook al is hun christen-zijn soms flinterdun of totaal afwezig. Je moet dan ook niet vreemd opkijken wanneer alle mogelijke zangers, zangeressen en groepen christelijke liederen uitvoeren, in het bijzonder op speciale kerstalbums. Dat is een geliefd sentiment en verkoopt goed. En kerstliederen lenen zich ook goed voor a capella-zang. Zo heeft Pentatonix dus inmiddels ook vier kerstalbums uitgebracht waarop een mix van seculiere en religieuze kerstliedjes staat. Voor hun album van kerst 2014 hebben ze “Mary did you know"' opgenomen.
De tekst van lied “Mary did you know” is eigenlijk van Mark Lowry, die ook een tijdje deel uitmaakte van de zanggroep van Bill en Gloria Gaither, die in Amerika grote bekendheid genieten in de traditionele gospelmuziek. De muziek van het lied is geschreven door Buddy Greene, iemand die veelal typisch traditionele Southern Gospel muziek maakt. Het lied “Mary did you know”, dat Mark Lowry al schreef in 1984, maar voor het eerst werd opgenomen in 1991, is al door heel wat mensen uitgevoerd in de afgelopen 25 jaar en is inmiddels een bekend kerstlied in Amerika. En zo maakte Pentatonix er in 2014 een eigen bewerking van, welke inderdaad goed uit de verf is gekomen. Wat moeten we hier nu mee, een grotendeels seculiere groep die een inmiddels min of meer traditioneel kerstlied uitvoert?
Ik denk dat het allereerst gaat om de boodschap en veel minder om degene die de boodschap doorgeeft. Dat geldt naar beide kanten toe. Iemand kan oprecht de bedoeling hebben God te eren, maar als de boodschap verkeerd is, blijft deze verkeerd. Andersom, als iemand een goede boodschap verder geeft, maar daar zelf weinig gehoor aan geeft, doet dat niets af van de boodschap op zich. Dat betekent dus dat in de eerste plaats de boodschap goed moet zijn. En voor degene die de boodschap dan verder geeft moet gelden dat deze de boodschap zo zuiver mogelijk verder doorgeeft, zonder het geweld aan te doen door bijvoorbeeld uitvoering of presentatie. Het is onvermijdelijk dat de uitvoerende er in bepaalde mate een eigen stempel op zal drukken, al is het alleen al door specifieke muzikale kwaliteiten of vaardigheden, maar deze hoeven niet de boodschap in de weg te staan, integendeel, indien goed gebruikt kunnen ze de boodschap juist nog beter uit de verf doen komen.
Een goed voorbeeld hiervan vind ik de Nederlandse Bachvereniging onder leiding van Jos van Veldhoven, waar de meeste orkestleden en gastmuzikanten geen christen zijn. Ze weten vaak wel heel goed wat de inhoud van boodschap is, maar zien dit als iets wat mensen vroeger dachten en dat voor hen persoonlijk niet van toepassing is. Toch stellen ze zich wel ten dienste aan de boodschap die Bach wil overbrengen, om die zo zuiver mogelijk weer te geven. Ze begrijpen, beter dan ik, hoe Bach de verschillende toonsoorten en instrumenten en alle mogelijke muzikale aspecten gebruikt om zaken tot uitdrukking te brengen en te accentueren. Ik sta er elke keer weer versteld van hoe enorm rijk de muziek van Bach is, waarbij elk detail tot eer van God gemaakt is. En deze mensen helpen mij dat zien en laten mij ervan genieten en eren hiermee God, alhoewel het voor hen persoonlijk geen realiteit is, wat wel weer erg verdrietig is. Maar omdat ze het op een integere wijze uitvoeren en de boodschap zuiver doorgeven, zie ik geen probleem dit te beluisteren, want het gaat om de inhoud en niet om de uitvoerenden. En ondertussen voeren ze het op en voortreffelijke wijze uit, waarvoor ik God dank en hen dankbaar ben.
Bij Pentatonix geldt dit mogelijk ook op kleinere schaal. Het overgrote deel van hun muziek is geen christelijke muziek. Maar dit lied hebben ze mooi uitgevoerd. Inhoudelijk lijkt me er ook niets mis mee. Ik zie dan ook geen bezwaar dit te beluisteren. Tegelijkertijd moeten we uiteraard beseffen dat het feit dat ze dit nummer uitvoeren hen nog niet maakt tot een groep die de christelijke boodschap brengt. Op hun kerstalbums staan ook allerlei twijfelachtige liedjes en op hun andere albums nog meer.
Het kan uiteraard ook fout gaan. Ik weet ook voorbeelden waarbij de uitvoerenden zichzelf zodanig op de voorgrond zetten, of waar de manier van uitvoering de sfeer zodanig beïnvloedt, dat de eigenlijke boodschap voor een groot deel verloren gaat. Ik zou niet willen zeggen dat het dan niet geoorloofd is om te luisteren, maar het is denk ik wel een onwijze keuze. Ons doel is te groeien in geloof en kennis van de Heere Jezus om zo God te eren en ik denk dat het wijs is muziek te kiezen die dit bevordert op een zo zuiver mogelijke wijze.
Ik besef dat hier ook subjectieve kanten aan zitten. Er is een grijs gebied waarin de ene persoon eerder een probleem ervaart met bepaalde dingen dan een ander. Het is dan denk ik wijs nooit tegen je geweten in te gaan. Maar ik meen dat zolang de boodschap van een lied goed is en tot opbouw en de uitvoerende deze niet verstoort maar eerder ondersteunt, er geen bezwaar is het te beluisteren.
Ik hoop dat dit antwoord helpt.
Ontvang een hartelijke groet,
Gerard Slurink
Dit artikel is beantwoord door
G. Slurink
- Geboortedatum:12-02-1963
- Kerkelijke gezindte:Reformatorisch
- Woon/standplaats:Lahti, Finland
- Status:Actief
Bijzonderheden:
*Voormalig popmuzikant
