Forse verschuivingen in kerkverbanden

Ds. K. van den Geest / 7 reacties

28-09-2016, 16:22

Vraag

Op mijn werk en in mijn omgeving heb ik (HHK, man) vrij veel omgang met mensen uit GKV en NGK. Er is sprake van veel (geestelijke) herkenning. Maar het valt me op dat de laatste jaren zo makkelijk aan sportwedstrijden en evenementen op zondag meegedaan wordt. Als ik dit voorzichtig ter sprake breng worden er allerlei excuses aangedragen, maar in de praktijk worden er regelmatig kerkdiensten verzuimd. Dit doet me oprecht pijn. Enkele jaren geleden was dit ook bij hun een taboe. Wacht dit ook de reformatorische kerken? Ben ik inderdaad zo wettisch of is er forse verschuiving qua inzicht binnen deze kerken qua zondagsbesteding? Graag antwoord door iemand uit GKV of NGK.

ADVERTORIAL

Geeft u Egyptische christenen een Pasen om nooit te vergeten?

In Egypte is het steeds lastiger om rond te komen. Voedselprijzen rijzen de pan uit. U kunt het verschil maken door een voedselpakket voor een gezin van Egyptische christenen te kopen, die wij uitdelen ter plaatse. Heel praktisch willen we hiermee handen en voeten geven aan de opdracht van God om de armen te voeden. 

Doet u mee?

Geeft u Egyptische christenen een Pasen om nooit te vergeten?

Antwoord

Een mooie vraag, waar ik heel veel over zou kunnen zeggen. Ik probeer het overzichtelijk te houden.

1. Alle kerken en christenen zijn altijd mensen van en in hun tijd. Het is een illusie te denken dat er kerken bestaan die de invloed van de ‘tijd’ buiten de deur kunnen houden. De ‘reformatorische’ kerken zijn niet minder door (een) cultuur beïnvloed dan de GKv. De reformatorische kerken misschien meer door de cultuur van de 18e en 19e eeuw dan door die van de 20e en 21e eeuw. Toch, en dat is meteen een antwoord op de vraag of ook de reformatorische kerken een verschuiving wacht, zullen ook deze kerken niet ontkomen aan deze invloed, die zich vooral uit in doorgaande individualisering.

2. De GKv staan in de lijn van het neocalvinisme, dat via Kuyper en Bavinck teruggaat op de traditie vanuit de Reformatie en van o.a. Calvijn. Reeds Calvijn, maar in zijn voetsporen ook later Kuyper en Bavinck, stonden sterk open voor de toenmalige cultuur. Calvijn heeft ontegenzeggelijk een groot stempel gehad op de ontwikkeling van de gereformeerde traditie. Calvijn was sterk gevormd door de cultuur van Renaissance en humanisme, waarin ook reeds een duidelijk individualiserende tendens zichtbaar is. Deze openheid voor de tijd en cultuur werkt tot op de dag van vandaag door. De GKv (voortkomend uit de Gereformeerde Kerken in Nederland die in deze lijn stonden en staan) kent dus zeker een spiritualiteit die gekenmerkt wordt door openheid voor de tijd en cultuur waarin wij leven.

3. De vraag is, hoe je dat beoordeelt. Het is een simplificatie als je stelt dat alles wat vanuit de ‘tijd’, cultuur of samenleving, dus ‘van buiten’ naar ons toe komt, ‘het kwaad’ is. Dat klinkt stoer, maar je steekt dan de kop in het zand. Je veronderstelt dat je daarmee helder kunt vaststellen wat goed en fout is. Het is ook hoogmoedig, alsof je daarmee je eigen kerk en geloof zuiver houdt ten opzichte van de invloeden vanuit de wereld. Het is beter deze te onderkennen en te leren onderscheiden tussen wat er voor goeds is in deze wereld dankzij de doorwerking van Gods zorg en genade, en wat er inderdaad ook is aan slechts en waarvoor we elkaar moeten waarschuwen.

4. Nu kom ik bij dat punt over kerkverzuim en zondagsbesteding. De individualisering waaraan we allen onderhevig zijn en die vroeg of laat ons allemaal raakt, maakt dat de tijd voorbij is dat alle christenen of alle kerkleden hetzelfde geloofden of op dezelfde manier hun leven inrichtten. Als je dit alleen maar als ‘geestelijk verval’ kunt duiden, doe je mensen absoluut geen recht. Velen van hen leven heel serieus als christen en willen oprecht vanuit geloof (verbondenheid met Christus) leven.

5. Zeker, vanuit die genoemde openheid voor deze tijd en wereld lopen we ook gevaar. Er is in de kerken zeker ook sprake van verwereldlijking en oppervlakkigheid. Ik zal en kan niet ontkennen dat dit in de GKv zeker ook het geval is. De vroegere saamhorigheid is er niet meer, er is veel onverbondenheid waardoor de diepere eenheid in de Heer afbrokkelt. Zaken waarover terecht zorg bestaat en waarvan we ons moeten bekeren. Toch blijft onderscheiden ook hier van groot belang. We zouden velen niet helpen als we hun keuzes en manier van leven alleen maar in afkeurende en veroordelende zin kunnen benaderen. We proberen elkaar aan te spreken op onze verbondenheid in Christus. Wil je Hem waarlijk volgen? Wat betekent dat dan voor de keuzes die je maakt? Mogen we elkaar daar nog op aanspreken, uiteraard in liefde en met fijngevoeligheid? Dat zijn serieuze vragen voor de GKv (zoals overigens voor alle kerken en christenen).

6. Als het waar is, dat men ‘zo makkelijk’ aan sportevenementen op zondag meedoet, dat het dus helemaal geen issue meer is, dan zeg ook ik: nou, daar wil ik met diegenen graag over in gesprek komen. Zo vanzelfsprekend is het voor mij beslist niet. Ik kan niet zeggen dat ik altijd met alle keuzes gelukkig ben. Tegelijk mag ik niet te gemakkelijk oordelen over wat motieven zijn en al helemaal niet wat in het hart van mensen leeft veroordelen, slechts op basis van uiterlijk gedrag dat ik zie. Die fout is (en wordt?) te veel gemaakt, en daarmee hebben we mensen van de kerk doen vervreemden.

7. Wel moeten we ons realiseren dat de vrije zondag een overblijfsel is van het christendom (waarmee ik bedoel de cultuurfase waarin de kerk de samenleving domineerde). Die tijd is voorbij. We leven nu in een tijd zoals de eerste christenen: zij kenden ook geen vrije zondag. Als zij op de ‘Dag van de Heer’ (zoals ze die noemden) bijeenkwamen (zie Handelingen), moet je bedenken dat ze waarschijnlijk op die dag ook gewoon naar hun werk moesten. De vrije zondag (en wat wij verstaan onder ‘zondagsrust’!) is een traditie ontstaan door het christendom. Ja, de Israëlieten kenden de sabbat. Maar het is onjuist om de zondag zonder enige ‘omtaling’ zo maar door te trekken naar de zondag als rustdag. Dat de Heidelbergse Catechismus in zondag 38 spreekt van rustdag, is omdat men in de tijd dat de Catechismus geschreven werd sabbat en zondag zonder slag of stoot identificeerde, uiteraard onder invloed van die cultuurfase van het christendom. Met andere woorden: zondagsrust werd als Bijbels gebod geïnterpreteerd onder invloed van het christendom! Dat is prima en we hebben daar lang mee en naar kunnen leven, maar in onze tijd is dat zeker geen vanzelfsprekende aanname meer. We moeten ons dus wel bewust zijn van die identificatie!

8. Daarom is het een uitdaging om met uw collega’s, leden van de GKv, niet slechts over hun gedrag en leefwijze, maar vooral ook over hun geloof en verbondenheid met God in Christus te spreken. Dat kan uiteraard aan de hand van wat je ziet (hun deelname aan sportevenementen op zondag), maar het zou oppervlakkig zijn als het daar bij blijft. De diepere vraag waar het in ons aller leven om gaat, is of we onze keuzes maken om God te verheerlijken en zijn naam groot te maken. Wij leven tot Zijn eer, niet voor onszelf en onze eigen belangen en plezier. Daarover zou het gesprek moeten gaan, dan kom je van daaruit ook vanzelf bij de vraag: en wat betekent dat geloof nou voor hoe je je leven inricht, op zondag en alle dagen van ons leven (HC zondag 38, het ‘ten tweede’!).

9. En dan, ten slotte: niets in het leven van een christen kan ooit ‘taboe’ zijn. Wat taboe is, wordt niet besproken. Taboe is dat we stilzwijgend vanuit een vast aantal aannames leven en daarmee onze verwachtingen van elkaar vaststellen. Christenen leven van gesprek, leren, luisteren, denken, kiezen. Nooit kun je dat fixeren in gestold gedrag. Het grote risico daarvan is namelijk dat het versteent en innerlijk uitgehold wordt. Uiterlijk gedrag wordt dan niet meer gedragen door bewust geestelijke keuzes maar veel meer ten diepste door een de druk van een sociale groep (in dat geval de kerkgemeenschap). Dat is geen levend geloof, dat zijn conventies. Ik denk dat in de GKv de conventies volledig verdwenen zijn. Dat ervaren sommigen als verontrustend, en ik kan nogmaals niet ontkennen dat daar soms alle reden toe is. Maar het geeft ook nieuwe kansen: opnieuw met elkaar in gesprek gaan. Omdat wie gelooft nooit ‘gearriveerd’ is, behalve op de Dag van Aankomst, als Christus komt of als Hij ons roept. Tot dat moment groeien we, “door ons aan de waarheid te houden en elkaar lief te hebben, (..) volledig toe (..) naar hem die het hoofd is: Christus” (Efeziërs 4,15 NBV).

Ds. Klaas van den Geest,
GKv Alphen aan den Rijn

Ds. K. van den Geest

Ds. K. van den Geest

  • Geboortedatum:
    12-10-1957
  • Kerkelijke gezindte:
    Nederlandse Gereformeerde Kerken
  • Woon/standplaats:
    Deventer
  • Status:
    Actief
7 reacties
pannenkoek
28-09-2016 / 17:06
Wat nu daar gebeurd, volgt over 20/30 jr bij ons. Wij verschuiven ook.
Lecram
28-09-2016 / 17:43
De opstellers van de HC dachten blijkbaar veel minder strikt over de zondag dan velen vandaag de dag. Sterker nog, de zondag wordt helemaal niet genoemd. En er wordt ook niet gezegd dat je niet naar sportevenementen mag gaan of niet mag werken op die dag.

Vraag 103: Wat gebiedt God in het vierde gebod?
Antwoord: Ten eerste, dat de kerkelijke Woordverkondiging en de scholen instandgehouden worden, en dat ik vooral op de sabbat, dat is op de rustdag, trouw naar Gods gemeente kom om Gods Woord te horen, de sacramenten te gebruiken, God de Here openlijk aan te roepen en als christen de armen bij te staan. Ten tweede, dat ik alle dagen van mijn leven afstand van mijn boze werken neem, de Here door zijn Geest in mij laat werken en aldus de eeuwige sabbat in dit leven aanvang.
CrA
28-09-2016 / 18:31
Beste vraagsteller, de samenkomsten verzuimen is van alle eeuwen. Het komt in ieder kerkverband voor. Ook in de Bijbel wordt er over gesproken. De schrijver aan de Hebreeën waarschuwt er tegen. Het lijkt erop dat hij dit in verband brengt met afval van het geloof. Ik vind het goed dat je het ter sprake brengt. Je moet alert zijn op broeders en/of zusters die de diensten verzuimen. Het kan het begin zijn dat men afvalt van het geloof.
Niagara
28-09-2016 / 20:25
Ik vind dit een tof antwoord. Alle regeltjes die wij bij de zondag hebben bedacht: we lijken wel farizeeërs. Fijn om ook eens te horen dat dit slechts cultuur is en geen hoofdzaak waarom we broeders/zusters af moeten schrijven. Het puur en alleen volgen van deze regels geeft inderdaad geen redding maar leidt mensen er juist vaak vanaf.
Toch begrijp ik ook de zorg als mensen bijeenkomsten verzuimen. Al betekent dit verzuim niet meteen dat iemand niet meer gelooft, ik merk bij mezelf wel dat een kerkdienst mijn geloof opbouwt en gun dit ook anderen. Toch verzuim ik ook praktisch de helft van alle diensten omdat 2 diensten op een dag vaak meer is dan ik aankan. Aan anderen opleggen lijkt mij dan ook niet de manier, maar belangstellend en open een gesprek aangaan over hoe men een dienst ervaart en wat voor plaats kerkdiensten innemen in ieders geloof.
refoweb
30-09-2016 / 16:07
Een bericht is verwijderd. We gaan hier niet de zoveelste discussie voeren over zondag/sabbat/rustdag. Zie daarvoor ons forum.
Sammie2016
01-10-2016 / 09:02
Het is altijd goed om momenten te kiezen in de week en vooral in het weekend om onze Vader te eren en te dienen en tijd te maken voor geestelijke dingen die met zijn aanbidding te maken hebben.
Ook Hem voor alles dank te zeggen en te mediteren wat Hij ons dagelijks geeft aan goede en volmaakte geschenken.
Wat kunnen we God geven, niet echt veel, waar Hij blij mee is staat o.a. in
Psalm 50:23 ...
"Wie dankzegging als zijn slachtoffer brengt, díé verheerlijkt mij..".

Elke dag moet er tijd zijn voor dankzegging, elke dag is het Sabbat.
Na 6 "scheppingsdagen" ging de ware God 'rusten' d.w.z. niet meer scheppen want alles was geschapen wat Hij wilde scheppen en alles was volmaakt, er ontbrak er niet één aan.

We zitten dus in Gods grote Sabbat, Gods rustdag, nu al duizenden jaren.
Het is zeer ernstig om niet in vrede met God te zijn en niet Zijn rust te voelen/beleven met Hem.
Het oude Israël kreeg deze nare boodschap een keer te horen (Numeri 14) dat zij wegens ongehoorzaamheid en ongeloof Gods grote (Sabats)rust niet in zullen gaan, lees de brieven van Paulus in Hebreeën hoofdstukken 3 en 4.

Aangezien Christus Jezus Heer van de Sabbat is moeten we leiding van hem aanvaarden ook m.b.t. hoe en wanneer wij zijn God en Vader moeten aanbidden en dienen.

De ware God zegt in feite ook tegen ons, doelend op Zijn zoon "luistert naar hem!" (Mat 17:5).

Dat moeten we allemaal doen.
Samanthi
01-10-2016 / 10:37
De laatste jaren? In de tijd van Bunyan gingen ze kegelen op zondag!

Terug in de tijd

Veel hulpverleners noemen zich christelijk, maar uit ervaring weet ik dat er toch occulte zaken aan de orde kunnen komen. Is contextuele therapie op basis van het gedachtengoed van Leanne Payne als ch...
Geen reacties
28-09-2010
1. Hoe betrouwbaar is de zogenaamde "Amplified bible" en is het raadzaam om de studiebijbel in deze uitgave aan te schaffen? 2. Dr. Willem Ouweneel heeft een beknopt commentaar op het Nieuwe Testam...
Geen reacties
28-09-2023
Eigenlijk wil ik meer mijn hart luchten dan dat ik een vraag heb. Ik heb namelijk schulden. Al een heel aantal jaren. Er is helemaal niemand die ervan af weet. Niemand die er iets van merkt (waarschij...
7 reacties
28-09-2012
website-ontwikkeling door webdevelopment by Accendis
design website door design website by Mooimerk
hosting website door hosting website by STH Automatisering