Vraag
We hebben een schat van een dochter van twaalf jaar oud. Een spannende tijd. Straks de brugklas! We zijn beland in de pubertijd! En dat merken we! Voor de buitenwereld lijkt er 'niets' aan de hand te zijn. Waar we nu tegenaan lopen is het volgende. Ontzettend langzaam zijn... hoewel ze echt goed op tijd naar bed gaat en voldoende uren slaapt. Onwaarheden spreken, dingen voor ons verzwijgen, zich niet houden aan de gemaakte afspraken in huis (kamer netjes houden, vuile kleren in de was, op tijd beneden zijn voor het eten, op tijd thuis komen, huiswerk maken, hulp vragen als het niet lukt etc.).
School lijkt sowieso op een heel ander plan te staan. Natuurlijk is ze lichamelijk ook volop aan het veranderen, wat ze maar moeilijk lijkt te accepteren ondanks dat we haar goed voorbereid hebben. Ze wil bijvoorbeeld geen maandverbandje als het nodig is. Wil geen deo gebruiken, ondanks lichaamsgeur etc.
We dachten aan het vergeetachtige puberbrein, maar krijgen regelmatig het idee dat het haar totaal niet interesseert. Dat geeft regelmatig strijd. Hoe daarmee om te gaan? Het is een dagelijks terugkerend tafereel. Zolang ze kan doen wat ze wil, grapjes kan maken etc. is er niets aan de hand. We hebben het geprobeerd met een beloningssysteem: het werkt niet. Straf 'lijkt' haar niet te raken. Boosheid? Schieten we ook niets mee op. En het lijkt alleen maar verliezers te geven. We hebben het geprobeerd met een soort van ‘contractje’ met handtekening eronder. Ze kijkt er niet naar om. Het roept alleen maar weerstand op.
Kortom het is niet gezellig. Niet voor haar, maar ook niet voor ons gezin. En het is moeilijk om positief te blijven, de leuke en goede kanten van haar te zien en te benoemen. Heeft u tips? We staan nog maar aan het begin. Dat belooft wat. Straks de middelbare school! Een moeder die haar dochter graag wil helpen, maar even niet meer weet hoe. Die merkt dat deze situatie boze gevoelens oproept en dat eigenlijk niet wil...
Antwoord
Beste ‘bezorgde’ moeder,
U hebt een schat van een dochter. Mijn eerste aanbeveling zou zijn, houden zo! Blijf uw kind(eren) zo benaderen, ook als ze niet datgene doen wat u van ze vraagt.
1. Laat ik eerst even ingaan op het feit wat uw dochter allemaal ‘moet’ doen. Kamer netjes houden, op tijd thuis, vuile kleren in de was, op tijd beneden, huiswerk maken, hulp vragen, etc. Iedere dag weer opnieuw zijn er zoveel dingen die ze moet doen. Het is wel een hoog ideaal wat u wilt. U zou voor uzelf een lijstje kunnen maken met wat belangrijk is en wat minder belangrijk. Ik kan me voorstellen dat je op tijd beneden moet zijn voor het eten, dat is een afspraak waar ook de andere gezinsleden zich aan moeten houden. Maar haar kamer netjes houden bijvoorbeeld, is iets waar ze zelf tegenaan moet lopen. Hiervan zou u kunnen zeggen: “ik trek de deur achter mij dicht, het is jouw kamer!” Belangrijk is wel dat u dit open communiceert en die verantwoording ook duidelijk uw dochter neerlegt.
2. Wat een hulpmiddelen hebt u ingezet om uw dochter te bewegen om datgene te doen wat u belangrijk voor haar vindt. Wat ik mis in het verhaal is het gesprek. Heel veel acties van uw kant, maar wat wil uw dochter? Enerzijds sturen, anderzijds loslaten. Uw dochter pubert en is op zoek naar grenzen en dat kan soms heel ver gaan. Moet je dan als ouder alles maar laten gaan? Nee zeker niet! Structuur bieden en rustig blijven, maar wat belangrijker is: liefdevol benaderen. Het is een zoektocht om te ontdekken welke behoeftes er bij uw dochter leven en haar zo ook meer verantwoordelijkheden te geven. Maak samen dat lijstje met zaken die u belangrijk vind en die zij belangrijk vindt. Soms moet je dan een compromis sluiten, maar laat wel je kind nadenken en in gesprek gaan. Het zal gedurende de hele pubertijd een spanningsveld blijven. Aan de ene kant wil je dochter voor 100 procent serieus genomen worden en andere kant kun je nog niet verwachten dat zij volledig zelfstandig tot prachtige inzichten komt.
3. Een praktische tip is om contact te zoeken met vrienden die in dezelfde situatie zitten, om ervaringen te delen. Mocht u na dit antwoord in gesprek willen gaan, kunt u contact met mij opnemen.
Let voor op uzelf dat u niet in de kramp schiet. Je kunt door de hele situatie jezelf machteloos voelen en je gaat krampachtig en autoritair reageren. Dit kan op uw dochter overkomen als: mama wijst mij af. Zelf geeft u aan dat het moeilijk is om positief te blijven. En dat is juist zo belangrijk in deze tijd. Dat uw kind, ondanks wat u doet en zegt toch voelt en ervaart: mama houdt van mij, wie ik ook ben en wat ik ook doe.
Het laatste advies wat ik u ga geven is een gebed wat mij persoonlijk altijd zeer aanspreekt en wat ik u graag mee wil geven.
Ik leg de namen van mijn kinderen in Uw handen.
Graveer Gij ze daarin met onuitwisbaar schrift.
Dat niets of niemand ze meer ooit daaruit kan branden,
Ook niet als satan ze straks als de tarwe zift.
Houdt Gij mijn kinderen vast, als ik ze los moet laten.
Een laat altijd Uw kracht boven hun zwakheid staan.
Gij weet hoe machteloos de wereld hen zal haten,
Als zij niet in het schema van de wereld gaan.
Ik vraag u niet mijn kinderen elk verdriet te sparen,
Maar wees Gij wel hun troost als ze eenzaam zijn en bang.
Wil om Uws naams wil hen in Uw verbond bewaren,
En laat ze nooit van U vervreemden, nooit hun leven lang.
Ik leg de namen van mijn kinderen in Uw handen. Amen!
Met vriendelijke groet,
Willem Nijhof (bsw),
Praktijk Compass
Dit artikel is beantwoord door
W.T. Nijhof
- Geboortedatum:07-09-1985
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Berkenwoude
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Maatschappelijk werker met eigen praktijk voor maatschappelijk werk en psychosociale hulpverlening www.praktijkcompass.nl
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Ook zo met die vuile kleren (we hebben hier schooluniformen). Als ze die niet zelf in de was doet, zit ze op maandag zonder uniform en dat mag ze dan zelf oplossen.
Het is een kwestie van engelengeduld en eindeloos blijven herhalen. En ja, bij iedereen komt er op een gegeven moment een punt waar je zegt "en als ik het nou morgen weer moet zeggen, dan zitten er consequenties aan verbonden"; en dan gaat het weer een paar dagen goed (prijzen als het goed gaat) en dan glijdt het weer langzaam af.
Het punt is dat onwenselijk gedrag hoe dan ook zal worden gecorrigeerd. Als het niet door ons ouders is, met rust en liefde, dan gebeurt het wel door haar vriendinnetjes of klasgenoten, en die kunnen een heel stuk harder zijn met hun correctie. Kind wil geen deo? Dat duurt totdat iemand uit een andere klas op het schoolplein "Je stinkt!" tegen haar roept.
Wat hier lijkt te helpen, in ieder geval voor onszelf, is duidelijk uitleggen waarom bepaalde beslissingen worden genomen. Dochter wil iets. Als het antwoord 'Nee' is, is dat soms niet genoeg; het is handiger om uit te leggen waarom het antwoord nee is, en tegelijkertijd uitspreken dat je begrijpt dat dat niet het antwoord is waar ze op hoopte. We krijgen nu eenmaal niet altijd alles wat we willen.
ineens is ie er en dan valt het zooooo tegen.
Vooral het geduld bewaren bij getreuzel, niet uit je dak gaan als de boel
getraineerd wordt, niet te snel reageren bij een brutale mond enz enz.
Je zou op den duur alleen een klein monstertje gaan zien, ipv die schat van een dochter.
Kleine meisjes worden groot, het kan een lang moeilijk traject zijn, maar uiteindelijk komt het in 99.9% van de gevallen helemaal goed.
Als advies niet gewenst is (maandverbandje, deo) zal ze zelf tegen het commentaar van klasgenoten/vriendinnetjes moeten lopen. Die houden hun advies echt niet voor zich!
En die kamer? Spreek af dat je die alleen schoonmaakt als alle zooi van de grond en bureautje verwijderd is. Anders zal ze dat zelf moeten doen.
Je wast alleen de vuile was die je in de wasmand vindt, dan loopt ze er vanzelf tegenaan dat ze dat favoriete shirtje of jurkje niet aan kan trekken, omdat moeder het niet in de wasmand vond.
Niet leuk, maar vaak valt het kwartje dan wel, uiteindelijk.
Sterkte en veel geduld toegewenst!
