Andere vormen dan preek

Ds. G.C. Bergshoeff / 4 reacties

14-01-2014, 08:09

Vraag

In het Ref. Dagblad las ik een interview met ds. A. J. Mensink. De volgende zin zette mij aan het denken: "Zijn we bereid om alles wat we onder de tweede vraag hebben genoemd (en hadden moeten noemen, maar verzwegen) op te geven als het anders is dan wat we antwoordden op de derde vraag? Tot op zekere hoogte. Ik kan de kinderdoop onmogelijk opgeven en evenmin de prediking die in hoogte, diepte, lengte en breedte het Woord van God volgt en vertolkt." Mij gaat het hier om het tweede gedeelte van het antwoord; de preek. Soms denk ik dat de predikheren een te hoge inschatting maken van de effectiviteit van de wekelijkse boodschap. Wordt er ooit nagedacht over het doel van de preek (waarom preken we eigenlijk?) en van daaruit gebrainstormd over mogelijke alternatieven die aan het onderliggende doel recht doen, maar misschien meer impact heeft bij de hoorders? Ik begrijp dat de dominee in zijn antwoord de liefde voor Gods Woord en het belang ervan in ons leven wil benadrukken, dat kan niet genoeg benadrukt worden. Mijn vraag is daarom geen verwijt of kritiek op zijn antwoord. Het deed me alleen realiseren dat we hier misschien vorm en inhoud met elkaar verwarren. Vandaar mijn vraag of er ooit over nagedacht wordt of er ook andere vormen mogelijk zijn.

ADVERTORIAL

Geeft u Egyptische christenen een Pasen om nooit te vergeten?

In Egypte is het steeds lastiger om rond te komen. Voedselprijzen rijzen de pan uit. U kunt het verschil maken door een voedselpakket voor een gezin van Egyptische christenen te kopen, die wij uitdelen ter plaatse. Heel praktisch willen we hiermee handen en voeten geven aan de opdracht van God om de armen te voeden. 

Doet u mee?

Geeft u Egyptische christenen een Pasen om nooit te vergeten?

Antwoord

Beste vraagsteller,

Om maar te beginnen met je vraag of hier over nagedacht is. Je zou inmiddels wel een bibliotheek kunnen vullen met alle boeken en artikelen die hierover al geschreven zijn. En dan tel ik nog niet eens alle conferenties mee die zich met dit thema hebben bezig gehouden. Het is natuurlijk ook een begrijpelijke vraag die bij tijd en wijle de kop weer opsteekt. Zeker ook in onze westerse samenleving, waarin we sterk gericht zijn op beelden, wordt de vraag naar de impact van de preek acuut. In Afrika daarentegen kunnen ze nog uren luisteren naar een voordracht, omdat zij niet 'verpest’ zijn door het onophoudelijke bombardement aan beelden. Maar goed, we hebben er natuurlijk wel mee te maken. En tal van sociologische en psychologische onderzoeken wijzen ook uit dat de spanningsboog van het publiek niet groot is. En dat je je bovendien moet afvragen wat de impact van de preek is. Nu zijn zulke onderzoeken best leerzaam, en je kunt er ook wel je voordeel mee doen, maar er is meer over te zeggen.

De preek is naast een sociologisch en psychologisch gebeuren, vooral ook een geestelijke gebeurtenis. We bidden niet zomaar om de verlichting door de Heilige Geest. Dan kunnen onderzoeken uitwijzen dat de impact van de preek niet groot is. Maar wat zegt dat? Is de preek niet goed? Is de preek te lang, te moeilijk of niet actueel? Of zit er iets in het gehoor van de hoorders? Dat kunnen allemaal psychologische, sociologische en culturele factoren zijn, maar als het nu ook een geestelijke factor is. Hoe kun je dat meten? Jeremia moest preken, maar vond geen gehoor. De mensen luisterden niet. Onderzoeken zouden dat ook hebben uitgewezen. Maar het probleem is duidelijk een geestelijk probleem. En het probleem daarvan is, dat je het niet kunt meten. Dat kan er maar Eén, de Kenner van ons hart. Dat betekent dus dat je best je voordeel kunt halen uit dit soort onderzoeken (en dat je er ook enigszins rekening mee moet houden), maar dat deze onderzoeken wel hun beperking hebben.

En daarbij komt nog een heel principieel gegeven. Dat we zoveel waarde hechten aan de preek (even los van wat die uitwerkt), is uiteindelijk gelegen in het feit dat God door het Woord deze wereld heeft geschapen. En wij geloven dat dat Woord tot op de dag van vandaag kracht heeft en werkt. Is Christus immers niet het vleesgeworden woord?

Daarom zegt Paulus ook dat het geloof is door het gehoor. Daar kunnen we eenvoudigweg niet achter terug. Dat behoort tot de kern van het christelijk geloof. Dus toch maar blijven preken.

Scherpenzeel,
Ds. G. C. Bergshoeff

Ds. G.C. Bergshoeff

  • Geboortedatum:
    29-12-1966
  • Kerkelijke gezindte:
    PKN (Hervormd)
  • Woon/standplaats:
    Scherpenzeel
  • Status:
    Inactief

Tags in dit artikel:

concentratiepreek
4 reacties
John61
14-01-2014 / 08:21
Ik ben wel eens in een dienst geweest waar mensen persoonlijke getuigenissen gaven van wat De Heere voor ze betekent en voor ze heeft gedaan. Daar kwam geen dominee aan te pas, het was heel indrukwekkend en had op mij meer impact dan een gemiddelde preek. De Heere kreeg de eer. Dit kan dus ook een vorm zijn.

Een zangdienst met korte overdenkingen tussendoor kan ook heel verrijkend zijn. Weer een andere vorm.

Jezus preekte ook en ging soms ook de dialoog aan met de mensen om hem heen. Weer een andere vorm. Ook stemde Hij zijn boodschap af op zijn toehoorders en sprak daarom veel in de vorm van gelijkenissen.

Met andere vormen van "preken" is dus niets mis.
Mona
14-01-2014 / 13:37
Preken is het Woord verkondigen en uitleggen, onder gebed om, en leiding van de Heilige Geest.
Persoonlijk getuigenis geven kan bemoedigend zijn voor anderen, maar is mijns inziens niet hetzelfde als preken, en kan ook niet daarvoor in de plaats komen.
In de eerste gemeente kwamen in een samenkomst veel aspecten aan de orde, maar Woordverkondiging bleef staan, al gebeurden er andere dingen naast. Niet in plaats van.
Het Woord blijft het belangrijkste. Waarom? Omdat Hij het Woord is. Daarom wil de Heere juist daar Zijn zegen over geven.
(wat niet wil zeggen dat Hij andere dingen niet kan gebruiken, maar we weten zeker dat hij Zijn zegen wil geven over de verkondiging van Zijn Woord, dat is immers Zijn belofte! Het zal nooit ledig wederkeren!)
elisdewaard
16-01-2014 / 21:12
Andere vormen zijn op zich goed, maar ze mogen NOOIT ten koste gaan van de verkondiging van het Woord en de inhoud die in dat Woord gegeven is. Persoonlijk ben ik geen voorstander van andere vormen: Ze kunnen wel aansprekend zijn, maar ze geven vaak niet het diepe onderwijs wat in een goede preek zit. Preekt iedere dominee goed? Nee. Moet je je best doen om ernaar te luisteren? Ja! God spreekt er ook vandaag de dag nog door!
John61
16-01-2014 / 22:46
@elisdewaard: van wie of wat mag dat niet en waarom niet?

Terug in de tijd

Ik word al meer dan een jaar geteisterd door lasteringen die door m'n hoofd gaan. Ik bid elke keer weer om vergeving, m'n dag is er soms mee gemoeid. Ik wil dit niet. Komt dit van de duivel of komt he...
Geen reacties
14-01-2003
Een vraag gericht aan ds. G. A. van den Brink. Beste dominee, enerzijds wordt beleden dat God “spreekt en het is er, gebiedt en het staat er”. Hij heeft de wereld door Zijn scheppende Woord tot stand ...
Geen reacties
14-01-2019
Als een man/vrouw bij de geboorte zuurstoftekort heeft gekregen, kan dat gevolgen hebben voor de vruchtbaarheid? Ik kan dat nergens vinden op internet.
1 reactie
14-01-2013
website-ontwikkeling door webdevelopment by Accendis
design website door design website by Mooimerk
hosting website door hosting website by STH Automatisering