Vraag
Eigenlijk al vanaf het begin van onze relatie heb ik problemen met mijn man. Op mijn verzoek, na heel lang aandringen, is hij getest op autisme. Dit bleek niet aan de orde te zijn. Wel kwam een beeld naar voren van een matig mentaliserende man met zwakke impulsregulatie en matige sociale vaardigheden op het gebied van relaties. Vraag van de onderzoeker aan mij: wil je wel verder met deze man? Deze vraag werd als volgt verduidelijkt: Als het de bedoeling is dat de relatie in tact blijft, is het ook nodig dat de partner zich er voor een deel mee verzoent dat hij is zoals hij is, anders gaat het bergafwaarts in de relatie. En inderdaad, dat gebeurt. Relatietherapie heeft niet geholpen. Gedragstherapie wil hij niet. De kinderen en ik hebben met name in het weekend en vooral op zondag er erg veel last van. Hij kan niets van ons hebben en is niet bereid tot het zoeken van oplossingen. Bijvoorbeeld als we met elkaar koffiedrinken kan hij het niet hebben dat de kinderen een beetje stoeien en gek doen. In mijn ogen is dat heel normaal gedrag, maar als ik er niets aan doe val ik hem af. Laatst liepen de spanningen zo hoog op dat ik een nacht ben weggegaan. Dit werd mij door de oudste kinderen (18 en 16) kwalijk genomen. Zij zeggen niet zo veel last te hebben van de situatie -"de zondag komen we wel door"- hoewel zij en ook ik, regelmatig verbaal vernederd worden. ("Jullie kunnen niets, jullie doen de hele dag niets." Ik zou alleen maar druk zijn met de kinderen. "Het enige dat je voor mij doet is de was."). Als ik voorstel samen iets te doen is er altijd een reden dat het niet kan. "Want er is nu eenmaal voor alles een tijd en nu kan het gezien de situatie eenmaal niet." Uiteindelijk heb ik ook alleen gesprekken gehad bij een psycholoog. Zij kon me niet zo heel veel nieuws vertellen en leren. Wel trap ik telkens weer in de valkuil van boos en emotioneel worden als het gedrag onredelijk is. Volgens mijn man heb ik geen liefde meer voor hem. In mijn ogen veroorzaakt zijn gedrag dat ik inderdaad weinig behoefte heb aan lichamelijk contact in welke vorm dan ook. Volgens mij heb ik alles al geprobeerd. Het enige wat nog zou kunnen is voor mijn man gedragstherapie, maar dat wil hij niet. Hem voor het blok zetten: "Ik ga weg of jij gaat therapie volgen", werkt ook niet. Want zoals mijn dochter laatst zei, het is niet altijd leuk maar papa heeft wel liefde voor ons. En voor mijn jongste zoon is het een schrikbeeld dat papa en mama uit elkaar gaan. Ik moest hem beloven dat niet te doen. Scheiden wil ik niet, maar hoe kan ik het voor ons allen leefbaar houden?
Antwoord
Dat is niet mis. “Een matig mentaliserende man met zwakke impulsregulatie en matige sociale vaardigheden op het gebied van relaties.”
Dat is niet mis, als je zo over jezelf of over elkaar denkt. Dan raak je wel vervreemd van jezelf of van de ander. Vervreemd van je hart. En dat is wat je beschrijft in je noodkreet. Je hebt het zwaar en voelt je alleen. Het is zwaar om elkaar niet meer te kunnen bereiken. En als je niet meer hartelijk tegen elkaar kunt zijn. Als je het huis en het bed deelt, terwijl je niet op je gemak bent als de ander er is. Ik lees dat jij je klem voelt zitten. Je voelt dat je een huwelijksverbond hebt. Dan heb je beloofd in tegenspoed de ander niet te verlaten. Beloofd aan God.
Ik denk dat je er erg voor moet knokken om tot een andere situatie te komen. Maar niet op de manier die je nu beschrijft. Als je hem wilt “insturen” om te laten “repareren”, wordt het niks. Een therapie werkt niet als je wilt dat de ander verandert. We kunnen ons eigen gedrag aanpakken. En kijken wat je zelf kunt doen waardoor het weer leuker wordt. Jullie zijn in een negatieve spiraal terechtgekomen waarin je veel pogingen gedaan hebt om in contact te komen met je man zijn hart. En waarin hij meer een muur op is gaan trekken, waarachter hij misschien helemaal niet gelukkig is. Ik denk aan op de emoties gerichte relatietherapie, waarin je gaat kijken in welke nare cirkel je met elkaar terecht komt. Emotional Focused Therapie is zo’n therapie. Het kan best dat jullie tegen een beperking aanlopen in het elkaar weer kunnen bereiken. Maar ik hoop dat jullie daar allebei weer wat mild over kunnen worden. Ik heb voorbeelden gezien waarin de God, voor Wie je beloofde, Zijn zegen gaf over dit terugvechten naar je eigen hart en dat van de ander.
Laat je man deze mail eens lezen, zou ik zeggen. Jullie hebben mogelijk nog veel jaren samen. Zeker als je kinderen gaan uitvliegen.
Met vriendelijke groet,
Rien Geluk
Veel sterkte toegebeden!
Wat geloven wij wat God over het huwelijk zegt? Laten we eens de heerlijke woorden uit ons huwelijksformulier erbij pakken:
"Daarom mag u in uw hart verzekerd zijn van de toegezegde hulp van God in uw verdriet, aangezien ook de gehuwden in de praktijk van het leven als gevolg van de zonde velerlei tegenspoed en leed overkomt. De getrouwden wil Hij zegenen en bijstaan, zoals Hij beloofd heeft.."
God belooft u dus wat, en die beloften zijn niet gering! Moeilijk om te geloven? In uw situatie kan ik me daar alles bij voorstellen. Kijk daarom eenvoudig naar Christus en Zijn bruidskerk, hier op aarde heeft die bruid nogal wat kuren vindt u zelf ook niet? Niet echt een volmaakt huwelijk zeg maar. Maar daar blijft het niet bij, we wachten op de dag dat deze bruid in rijk gestikte kleding geleidt wordt tot haar Koning. Christus heeft haar lief en in uw huwelijk mag u daar een afspiegeling van zijn. Daarin wil God Zijn hulp en bijstand altijd bewijzen, ook wanneer u dat allerminst verwacht.
In het boek 'Het Huwelijk' van Tim Keller beschrijft hij ,samen met zijn vrouw, een confronterende en voluit bijbelse wijze hoe wij hier in de praktijk iets in kunnen betekenen, ik raad u van harte aan om het te lezen. Het heeft mij (in mijn gelukkige huwelijk) bijzonder geraakt.
"Dat het huwelijk zo pijnlijk en toch zo wonderlijk is, komt doordat het een weerspiegeling van het evangelie is (...) Het evangelie is: wij zijn van onszelf zondiger en slechter dan we ooit hadden durven denken en tegelijkertijd in Jezus Christus geliefder en waardevoller dan we ooit durven hopen." (Keller, Het Huwelijk, p48)
Ik bid u veel wijsheid en kracht toe!
Je man geeft aan dat hij bij jou liefde mist en dat je weinig voor hem doet. Is dit niet een punt waaraan jij zou kunnen werken? Na een dergelijke diagnose kan ik me zo voorstellen dat liefde, begrip en steun van je partner heel belangrijk zijn.
