Gebiedende wijs in gebed

Graag wil ik een vraag stellen over het gebed. Ik heb weleens een predikant horen zeggen (als ik hem goed begrepen heb) dat in het gebed altijd de gebiedende wijs gebruikt mag worden. In het Onze Vader staat bijvoorbeeld: "Geef ons heden ons dagelijks brood." "Geef" is gebiedende wijs. Maar mag je in alle gevallen een gebiedende wijs gebruiken in het gebed? In het Onze Vader staat ook "Uw wil geschiede". Dat betekent dat we God niets af kunnen eisen (eisen is waar je aan denkt bij een gebiedende wijs). In Markus 1:40 staat: "En een melaatse kwam tot Hem, die voor Hem op de knieën viel, en smekende tot Hem zeide: Indien Gij wilt, kunt Gij mij reinigen" (NBG'51). Er staat nu "Indien Gij wilt". De melaatse gebruikt geen gebiedende wijs tegen de Heere Jezus. Zijn gebed werd verhoord. Wanneer mag je wel een gebiedende wijs gebruiken in het gebed en wanneer niet?

Omdat het gebed van de Heere begint met de aanroep "Onze Vader die in de hemelen zijt", is er in deze zogenaamde gebiedende wijs sprake van smeekbeden. In die aanspraak is reeds de eerbied en het ontzag voor God als de Allerhoogste verwoord, terwijl er tegelijk sprake is van zijn nabijheid als onze Vader in Christus. Christus zelf brengt God zo dichtbij, terwijl Hij ons tegelijk het kinderlijk ontzag en vertrouwen leert (Heid. Cat. zondag 46).

In de Bijbel komen we herhaaldelijk in gebeden de “gebiedende wijs” tegen, bijv. in de Psalmen. Nooit is dat oneerbiedig of gebrek aan ontzag. In zekere zin kun je dit dan ook niet een echte gebiedende wijs of imperatief noemen, alsof wij in ons bidden God zouden bevelen. Het spreekt wel van een stuk vrijmoedigheid, die Jezus zelf ons leert om als kinderen onze hemelse Vader te benaderen. Een kind vertrouwt zo op zijn vader, dat het weet dat het vragen mag. En zelfs mag rekenen op de verhoring van het gebed, wat we uitspreken met het woordje amen (zie de uitleg van dat woordje in Heid. Cat. zondag 52, vr/antw. 129).

Is dat niet juist prachtig en een bijzonder voorrecht? Wij mogen 'kind aan huis' zijn bij onze Vader in de hemel, dankzij Jezus onze Heere.

"Uw wil geschiede" betekent overigens iets anders. Het betekent niet, dat wij bidden of God doe wat Hij in zijn plan bepaald heeft. Het is een gebed om gehoorzaamheid: geef dat Uw wil wordt gedaan (zie opnieuw de prachtige uitleg hiervan in de Heid. Cat., zondag 49). Maar het is waar, ook hier spreekt de afhankelijkheid van de bidder: onze wil geheel ondergeschikt aan de geboden van God.

Ds. K. van den Geest

Dit artikel is beantwoord door

Ds. K. van den Geest

• Geboortedatum:
  12-10-1957
• Kerkelijke gezindte:
  Nederlandse Gereformeerde Kerken
• Woon/standplaats:
  Deventer
• Status:
  Actief

122 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven