Vraag
In Jesaja 19 staat dat vijf steden in Egypte "de spraak van Kanaän" zullen spreken. Nu kun je dat op verschillende manieren uitleggen: letterlijk (Hebreeuws) of geestelijk (de taal van Gods volk), maar daar gaat mijn vraag niet over. Wat ik me afvroeg, is: Waarom staat er "Kanaän"? Jesaja bedoelt iets positiefs, maar de naam Kanaän wordt doorgaans in de Bijbel negatief gebruikt. Je zou eerder verwachten: "de spraak van Israël" of "de spraak der Joden." Ongetwijfeld hebben al eerder Bijbeluitleggers deze vraag gesteld, maar ik kan er geen antwoord op terugvinden.
Antwoord
Deze profetie over Egypte (Jesaja 19) roept allerlei vragen op: naar welke periode in de geschiedenis wordt hier verwezen en hoe moeten we allerlei woorden en uitdrukkingen duiden? Nog meer vragen zijn te bedenken, als tekenen van eerbied om deze teksten te verstaan. De verwondering is echter groter dan de vragen. De HEERE laat zich vinden en wordt gediend in 'het hol van de leeuw'. Ook de aartsvijand van Israël valt niet buiten de lichtkring van Gods zoekende trouw en overvloedige genade.
In vers 18 is sprake van vijf steden. Is het getal vijf letterlijk bedoeld? Is er eerder sprake van "een aantal steden"? Staat het getal vijf voor eerstelingen, dus deel van het geheel? Hoe dit ook zij: wie deze verzen aandachtig leest, herkent de woorden die ook gebruikt worden voor de bevrijding van Israël. Dat geeft te denken, meer nog te danken: de volkeren tellen mee!
"De taal van Kanaän" duidt op de herkenning: leden van het ene huisgezin van God. Kanaän heeft -naar mijn besef- geen negatieve lading. Het is hier een ander woord voor Israël (zoals bijv. ook in Psalm 105:10 en 11). Duidt deze taal op die van mensen, uit Israël gekomen, verkerend in (wat later heette) de diaspora, de verstrooiing? Is hier eerder de eredienst bedoeld, in verband met het altaar, in vers 19 genoemd? We weten het niet, evenmin als we -om een voorbeeld uit het Nieuwe Testament te noemen- de achtergrond, de namen enz. weten van de wijzen uit het oosten (Matth. 2). Wonderlijk dat zij present waren om de Heiland te aanbidden, Hem hulde te bewijzen. Iets soortgelijks wordt in Jesaja 19 verhaald.
Ds. G. W. Marchal
Dit artikel is beantwoord door
dr. G. W. Marchal
- Geboortedatum:13-09-1943
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Welsum (33%)
- Status:Inactief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Dr. Marchal geeft een mooi antwoord, de tale Kanaäns is ook een begrip in de literatuur.
De uitdrukking tale Kanaäns wordt gebruikt voor de aanduiding voor een taaleigen dat in behoudende orthodox-calvinistische kringen (tegenwoordig veelal bij de bevindelijk gereformeerden, vroeger ook bij de Gereformeerde Kerken in Nederland) wordt gebruikt. Het is sterk verwant met de taal van de Statenbijbel. Het draagt een enigszins verouderd karakter en is sterk gestempeld door oorspronkelijk Hebreeuwse uitdrukkingen.
In overdrachtelijke zin wordt de term wel gebruikt voor een speciaal taalgebruik dat door een bepaalde groep wordt gehanteerd, en dat voor buitenstaanders moeilijk te volgen is.
Hoewel we het ons niet altijd bewust zijn spreken christenen onder elkaar vaak een soort geheimtaal die voor buitenstaanders vreemd en soms onbegrijpelijk overkomt.
De tale Kanaäns heeft meer begrippen, Dr Marchal geeft het bijbelse antwoord.
