Vraag
Mijn man en ik zijn bijna 17 jaar getrouwd en hebben 4 kinderen Nu is bij mijn man de diagnose klassiek autisme gesteld. Hij is normaal begaafd. Hoe kan ik een goede echtgenote voor hem zijn als ik het bijbels gezien niet kan volhouden om de bijbelse echtgenote te zijn? Hoe rijmt dit met het plan om God te volgen en mijn man als echtgenoot te volgen als zijn helper, niet als zijn leider? In plaats van een volgzame Titus-vrouw die ik graag wil zijn en een helper voor mijn man, is het noodzakelijk in ons gezin dat ik de rol van mijn man overneem en leiding geef aan hem en hem en ons gezin aanstuur. Het idee dat een echtgenoot beschermt en zijn gezin leidt -ook in het geloof- is bij ons onhaalbaar. Ik neem de rol van mijn man over, leidt onze kinderen in het geloof en ben de vader en de moeder. Maar het voelt verdrietig, omdat ik zo graag ook een echte vrouwelijke vrouw zou willen zijn in plaats van de kapitein die altijd maar haar mannetje staat. Dit omdat het nodig is en mijn man zijn taak niet aankan en de boel thuis anders compleet ontspoort. Dus niet omdat ik het wil. Ik heb veel gezocht op internet naar goede websites of boeken waarin echtgenotes in dezelfde situatie zitten, maar kan het niet vinden. Of voorbeeld vrouwen uit de Bijbel waar ik me aan kan optrekken. Bijbels gezien is er een kleine link met Deborah, maar verder kan ik weinig vinden qua verdieping waar ik kracht uit kan halen. Dus hoe kan ik mijn verlangen een Titus-vrouw te zijn, combineren met het haaks erop staan van de praktijk: de noodgedwongen dominante kenau/kapitein op het schip?
Antwoord
Beste vriendin,
Je schrijft dat bij je man de diagnose klassiek autisme is gesteld. En nu komen er allerlei vragen op je af: hoe je voor hem een goede echtgenote kunt zijn en hoe het feit dat je hem moet helpen in plaats van dat hij de leiding heeft rijmt met het bijbelse gegeven om je man te volgen. Je wilt je man graag helpen, schrijf je, maar dat betekent dat je in het gezin zijn rol moet overnemen en hem en het gezin moet aansturen en in het leiding geven aan jullie vier kinderen vader en moeder tegelijk moet zijn. Dat voelt verdrietig, omdat je, zoals je schrijft, zo graag een echte vrouwelijke vrouw zou willen zijn in plaats van de kapitein die altijd maar haar mannetjes staat. Je hebt in de Bijbel gezocht naar voorbeelden van vrouwen in een vergelijkbare situatie, waaraan je je zou kunnen optrekken maar, behalve een kleine link met Deborah, kun je weinig vinden waar je qua verdieping kracht uit kunt halen.
Beste vriendin, heel verdrietig voor je wat je schrijft. Het is nog eens extra moeilijk als ik eraan denk dat je vier kinderen (je schrijft dat jullie bijna 17 jaar getrouwd zijn) waarschijnlijk op een leeftijd zijn dat het veel wijsheid kost om ze groot te brengen zoals de Heere van ons vraagt. Toch, het moet. Het gaat in het leven niet altijd zoals we het ons zouden wensen of zoals we het ons hadden voorgesteld. Er kan plotseling ziekte zijn of een handicap of andere zorgen, het kan gebeuren dat de vrouw of de man (ook dat kan) vader en moeder tegelijk moet zijn.
Weet je waaraan ik moest denken, toen ik over je vraag nadacht? Aan wat het klassieke huwelijksformulier als eerste noemt waarom God de huwelijke staat heeft ingesteld. Dat is "opdat de één de ander trouw zou helpen en bijstaan in alle dingen die tot het tijdelijke en eeuwige leven behoren." Van dat "de één de ander" kan bij jullie weinig sprake van zijn, omdat je er in veel opzichten alleen voor staat. Maar ook daar weet het huwelijksformulier van, althans het zegt aan het begin dat de gehuwden gewoonlijk velerlei tegenspoed en kruis (leed) overkomt. Dat kan onder andere betekenen dat de vrouw (of de man) er in veel dingen alleen voor staat, zonder dat van het elkaar wederzijds helpen sprake kan zijn. Dat is in veel opzichten jouw situatie. Ik moest tegelijk denken aan wat we lezen in Genesis 2:18, dat de vrouw een hulp voor de man genoemd wordt. Je zult dat vast wel weten: het woord "hulp" dat daar staat is een hoog woord, dat in de Bijbel dikwijls van de Heere zelf gezegd wordt. Dat wil zeggen dat de vrouw in het helpen en bijstaan van haar man "hoog" staat, niet een "hulpje" (bijvoorbeeld in de huishouding), maar een hulp "zoals de Heere God een hulp wil zijn." Je zou, als je het heel scherp stelt, zelfs kunnen zeggen dat de man in het huwelijk zonder de vrouw hulpeloos is.
Ik kan niet beoordelen in hoeverre je man autistisch is, maar als je schrijft van de diagnose klassiek autisme denk ik dat dat "hulp zijn" voor je man bijzonder voor jou geldt. Het ideaalbeeld, zoals de Heere het bedoeld heeft, is dat man en vrouw "elkaar helpen en bijstaan in alle dingen die tot het tijdelijke en eeuwige leven behoren", om het nog eens met de woorden van het huwelijksformulier te zeggen. Maar dat ideaalbeeld is er sinds de zondeval niet meer, we leven in een gebroken wereld en dat ervaar jij in het bijzonder.
In de derde plaats moest ik denken aan wat Petrus schrijft in 1 Petrus 3:1-4, als een gelovige vrouw (Petrus bedoelt waarschijnlijk: die later tot geloof is gekomen) een ongelovige man heeft (dat wilde in die tijd zeggen: een heidense man). Dat is wel een heel andere situatie dan bij jullie, maar ook zo’n vrouw stond er alleen voor. Stel je voor dat zo’n vrouw, netzoals jij vier kinderen had, wat een moeilijke weg had ze dan te gaan. Maar toch! Petrus schrijft behartigenswaardige dingen voor zo’n vrouw.
In de vierde plaats moet ik denken aan de "deugdzame huisvrouw" in Spreuken 31:10-31. Die vrouw is getrouwd (vers 23) en heeft kinderen (vers 28). En wat komt er allemaal uit haar handen! Ze is een vrouw die er in heel veel opzichten alleen voor staat. Maar, dat is het belangrijkste, ze is een vrouw "die de Heere vreest" (vers 30). Kennelijk is dat haar geheim bij alles wat ze doet. En: voor elk vers van Spr. 31:10-31 staat een letter van het Hebreeuwse alfabet (aleph, beth, gimel, enz.), die bij elkaar het hele Hebreeuwse alfabet vormen. Men heeft wel eens gezegd dat het de bedoeling was dat de Hebreeuwse vrouwen deze verzen uit het hoofd zouden leren als "het gouden ABC van de deugdzame huisvrouw." Ik weet niet of dat waar is. Maar het is wel heel veelzeggend.
Beste vriendin, misschien wil je dit alles eens overdenken. Ik begrijp hoe moeilijk het voor je kan zijn. Maar (je vindt het toch niet erg dat ik het zo zeg?) misschien geeft de Heere je de bijzondere taak om voor je autistische man "een hulp" te zijn en zo in veel opzichten moeder en vader tegelijk te zijn. Je mag en zult dat biddend doen. Daarbij zou je ook nog eens wat kunnen lezen hoe je met een autistisch iemand kunt omgaan. En misschien dat er mensen in jullie gemeente zijn die je kunnen helpen of die een luisterend oor voor je hebben. Maar vooral is er de belofte, wat het begin van het huwelijksformulier ook zegt, dat je in je hart verzekerd mag zijn van de gewisse hulp van God in je verdriet en de Heere de getrouwde(n) wil zegenen en bijstaan. God zegene en sterke je.
Ds. H. Veldhuizen
Dit artikel is beantwoord door
Ds. H. Veldhuizen
- Geboortedatum:02-01-1938
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Wapenveld
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
EmeritusDit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Alleen de titel boven de vraag snap ik niet en vind ik onnodig kwetsend naar de vraagstelster. Alsof ze een dominante kenau is. Misschien kan dat aangepast worden.
- is het klassiek autisme dat uw man heeft? Dan werkt hij vast niet en heeft hij vast zijn middelbare school niet gehaald. Of:
- betreft het een a.s.s. = autisme spectrum stoornis?
Ik heb het etiket Asperger. Maar het is maar de vraag of dat klopt. We zijn nu aan het onderzoeken waarom de diagnose-onderzoeken door GGZ zo slordig en niet protocolair zijn uitgevoerd tien jaar geleden.
Ik kan door alle ellende daarvan, en door de werkgever die mijn collegae en mij overkocht en door mijn vrouw die mij niet meer als echte man ziet sedert 1998
niet meer dan 6 uur kan/mag werken.
Nu gaat het niet om mij, maar om u en uw man. Laat s.v.p. duidelijk worden of het om autisme gaat. Want als het iets anders is, dan zal de aanpak via een autisme-protocol niets helpen.
En dan zult u ook nooit de plek krijgen waarnaar zo wordt verlangd door u.
Mijn mailadres is geng13@hotmail.com
Je hebt een prachtig en liefdevol antwoord gekregen van ds. Veldhuizen. Er zijn diverse boekjes in omloop over dit onderwerp. Voorbeelden uit de praktijk. Eén daarvan is: Een doolhofhuwelijk, geschreven door Sijtje Kooi. De eo had een aantal jaren geleden een docuserie, was heel aangrijpend. Zeer schrale troost dat je niet de enige bent, maar lotgenoten zijn soms moeilijk te vinden. Sterkte!
Dit is een goede manier om in contact te komen met lotgenoten!
Zeker een aanrader!!
http://www.helpendehanden.nl/pages/48/autisme-1.html
http://www.helpendehanden.nl/pages/572/autisme-in-relatie.html
Ik heb respect voor je!
Vraagsteller, heb redelijk wat kennis, maar ik kan je toch niet adviseren.
Ik laat het over aan een deskundige!!
sterkte!!!
Ook onze huiskamergroep van hh komt elke twee maanden bij elkaar en het is erg fijn om zorgen, problemen die zó herkenbaar zijn met elkaar te delen en elkaar tot steun te kunnen zijn.
Daarnaast vroeg ik me inderdaad óók af wat de vraagsteller bedoeld met "klassiek autisme", in combinatie met normale begaafdheid leek me dit onwaarschijnlijk.
Ws zult u bedoelen Autistische stoornis. (ASS)
En weet u, zomaar iets van wat ik zelf mocht ervaren, misschien is het ter bemoediging: de Heere weet van u/ons af. Als ik terugkijk op ons huwelijk zie ik nu hoe en waarom de Heere ervoor gezorgd heeft dat ik met deze man trouwde.
Dat neemt niet weg dat ik het daar erg moeilijk mee gehad heb, maar als je mag gaan zien wat de Heere je nog wél allemaal geeft en laat, dan gaat de hand op de mond en mag je Zijn voetstappen drukken. Dan wil Hij ook kracht naar kruis geven!
Heel veel sterkte.
Wat zijn jullie lekker nuchter!!?
Mijn ervaring is ,is dat het erg moeilijk is om de juiste hulp te vinden.
Ervaringen en tips uitwisselen is het doel van lotgenoten contact en zo het leven wat draaglijker te maken, heb je er geen behoefte aan, prima maar misgun het een ander niet.
p.s het merendeel van volwassen vrouwen, maar ook mannen, met autisme hebben al eerder een andere (verkeerde) diagnose gekregen zoals borderline, psychotische stoornis enz enz.. Er is in hulpverleners nederland nog niet veel kennis van autisme omdat het toch echt wel een vak apart is en niet zomaar onder de psychiatrie te noemen. Het vraagt een totaal andere aanpak. De verkeerde diagnose komt met name vaak omdat iemand zich verbaal prima red en tijdens de gesprekken vaak prima zijn verhaal kan doen, de praktijk van het dagelijks leven ziet er vaak anders uit, maar dat kan een hulpverlener op zo'n moment niet checken.
"Het is slechts een beschrijving van hoe hij is. En hoe hij altijd geweest is. En ze weet natuurlijk al jaren hoe hij is. Het is de man waarmee ze in het huwelijksbootje gestapt is en die toen dus ook al zijn eigenaardigheden had".
"Precies, echtgenoten weten al jaren hoe hun man/vrouw IS, dat wisten ze al toen ze in het huwelijksbootje stapten... Als er dus problemen komen is het eigen schuld dikke bult. Misschien is dit juist het probleem, dat willen we niet graag erkennen, dus...moeilijke echtgenoot moet maar naar de GGZ, moet een diagnose krijgen".
Ik kan jullie uit eigen ervaring vertellen dat het inderdaad zo kan zijn dat je bij je trouwen dénkt je man te kennen, maar er daarna langzamerhand achterkomt dat dat niet het geval is, het klinkt raar, ik weet het!
Ik vond wel dat er wat eigenaardige dingen waren, maar waarom zou ik een perfecte man verwachten als ik zelf ook niet volmaakt ben?
In een verkeringstijd is alles nog ontspannen en leuk, als het goed is, en zijn er geen verantwoordelijkheden, tenminste... niet zoals ná het huwelijk: dan is er de verantwoordelijkheid van een hypotheek, een eigen gezin krijgen, kinderen die geboren worden, soms zorgen over kinderen enz. En dan lopen mensen met ASS ahw steeds meer vast.
Daarnaast is het zo dat deze mensen voor de buitenwereld vaak een masker dragen, de vrolijke echtgenoot/vader kunnen zijn, om vervolgens thuis dat masker weer te laten vallen. Wat voor onbegrip zorgt bij omstanders, want ja, ze zien en merken toch echt niets!
Toen bij ons problemen kwamen ben ik zelf als eerste naar de hulpverlening gestapt omdat ik oprecht dacht dat het aan mij lag. En bij de eerste hulpverlener dacht ik nog dat ik de verkeerde had getroffen omdat deze er niet uitkwam en niet wist wat er mis zou zijn.
De tweede hulpverlener was nogal recht door zee met haar uitspraken en zij zei op een gegeven moment:" maar je mán heeft een kronkel in zijn hoofd hoor".
Dus ik stuur niet mijn man naar de hulpverlening om hem de schúld te kunnen geven, maar omdat we een gezin hebben waar we verantwoordelijk voor zijn.
En ik weet dat er mét mij vele andere vrouwen zijn die om deze reden hulp zoeken.
We gaan niet naar de hulpverlening om zonodig een etiketje te willen plakken.
Daarom is het ook geen "overbodig handvatje" wat je niet nodig zou hebben.
En het zorgt er wel degelijk voor dat je gaat begrijpen wat er aan de hand is. Vóór de diagnose begreep ik niet waarom mijn man mij alles alleen liet doen, waarom ik geen steun van hem kreeg, waarom hij niet op de kinderen kon passen, waarom hij ons huis leek te gebruiken zoals een gast het hotel, waarom hij zijn eigen pad volgde en geen rekening leek te houden met zijn gezin, waarom hij driftbuien had, voortdurend aangestuurd moest worden, enz enz.
Ná de diagnose begreep ik dat mijn man dit niet opzettelijk deed, maar niet anders kón.
De hulpverlening leerde mij oa dat hij een beperking heeft op sociaal gebied, zich niet/moeilijk in kan leven in andere mensen en waarom er zoveel miscommunicatie was in ons gezin.
Sámen leerden we hoe we hiermee om moeten gaan.
Met een gewone relatietherapie hadden we het niet gered, en dáárom hebben wij om een diagnose gevraagd. Daarbij realiseer ik me wel dat ik heel dankbaar mag zijn dat mijn man open staat voor hulpverlening, want de meesten zien dat niet zitten.
En Tara, met alle respect hoor, we voelen ons géén "slachtoffer", maar wel vaak eenzaam vanwege oa het vele onbegrip. Daarom dodo: als we met lotgenoten bij elkaar zijn ervaren we erkenning en herkenning wat we soms zo nodig hebben om weer even verder te kunnen.
Precies dus wat Ergo en altijdwat opmerken.
Laat ik het hier maar bij houden...
Andersom kan een man natuurlijk ook in het huwelijk ontdekken dat zijn vrouw een beperking heeft en dat kan ook heel moeilijk zijn.
Maar Tara en Dodo, als iemand een goede diagnose krijgt, kan dat handvatten geven de persoon zelf, maar zeker ook voor de naaste. Ik werk in de VG zorg, en hebben we dagelijks te maken met mensen met een stoornis.
Het is in iedergeval fijn om te weten wat de persoon mankeert en wat zijn mogelijkheden zijn.
filmpje:
http://www.youtube.com/watch?v=3aStVzuksGg
Dat ga je het beter begrijpen.
en wat bijzonder om zo veel herkenning te lezen
ter aanvulling op mijn vraag
mijn man heeft de diagnose klassiek autisme hoog functionerend en wij vinden die diagnose zorgvuldig en duidelijk gesteld. dit betekend net als bij de andere vrouwen hierboven
dat je er alleen voor staat in de praktijk
mijn worsteling zit met name Bijbels hoe kan ik dit praktisch vertolken
als ik het boek een vrouw naar Gods hart lees van Elisabeth George wil ik heel graag
een Titusvrouw zijn dus volgzaam en een helper,
de waarheid is dat ik ongewild de leider ben en niet de helpe , hoe kan ik me aan de Bijbel optrekken als het idee wat ik altijd heb gehad over een vrouw niet kloppend krijg met de praktijk
en me daarin erg alleen voel , want nog de Gemeente nog de omgeving is klaar
voor een andersom huwelijk met andersom rolverdeling.
En mijn rol die ik zo graag wil vervullen niet mag vervullen en in plaats daarvan de broek aan moet niet vanuit wil maar vanuit noodzaak
Hoe kan ik dan de vrouwelijke vrouw zijn die ik zo graag wil zijn en wie in de Bijbel is er als voorbeeld vrouw om me aan te spiegelen ?
En wat betreft al het (ver) oordelen over diagnoses stellen.. ik denk zoals met de meeste dingen, dat je het eerst zelf moet hebben meegemaakt om partner van iemand met autisme te zijn voordat je begrijpt wat dat is en hoeveel opluchting en / of duidelijkheid een diagnose kan geven. Daarnaast is het bijna noodzakelijk wil je je partner beter gaan begrijpen omdat autisme zo'n speciale manier van communiceren vraagt, een manier die je echt moet aanleren.
Gisteren schreef @dodo....
" De liefde is geduldig en vol goedheid. De liefde kent geen afgunst, geen ijdel vertoon en geen zelfgenoegzaamheid. Ze is niet grof en niet zelfzuchtig, ze laat zich niet boos maken en rekent het kwaad niet aan, ze verheugt zich niet over het onrecht maar vindt vreugde in de waarheid. Alles verdraagt ze, alles gelooft ze, alles hoopt ze, in alles volhardt ze.
De liefde zal nooit vergaan."
Is het nu niet hetzelfde.....?
Gewoon doormoderren met de middelen die we hebben, als het maar met liefde gebeurt.
Soms vraag ik me af, is God op afroep beschikbaar......, ik geloof van niet, je kunt bidden tot je een ons weegt, maar je partner blijft wel ziek.
Laten we God in zijn waarde laten, wij zijn God niet.
Tara: ik werk ook in de psychiatrie en het is handig om een diagnose te weten. Ik zal zo zeggen waarom. Maar ik kijk altijd naar de méns, niet daar 'de diagnose'. En twee mensen met dezelfde diagnose kunnen een totaal verschillend leven hebben door hoe ze zelf als persoon in het leven staan en allerlei andere factoren om iemand heen die iemand vormt tot wie hij is.
Ik snap wel je heftige emoties hierin, je hebt blijkbaar van dichtbij of zelf schade en pijn geleden door een verkeerde diagnose. Hoe heftig dat was en hoe ver dat gegaan is weet ik niet, maar dat kan echt heel veel kapot maken, mee eens.
Maar als ik een patient ontmoet met bijv schizofrenie dan is dat handig om te weten. Dan kan ik signaleren of hij psychotische verschijnselen krijgt en preventief handelen om een psychose te voorkomen. Als iemand borderline heeft is dat handig om te weten omdat ik vooral moet zorgen voor veiligheid en voorspelbaarheid om tot samenwerking te komen. Als iemand autisme heeft is dat handig om te weten. Zo iemand heeft eerst dagstructuur nodig voor hij ook maar toe is om aan andere doelen te werken en ga zo maar door. Ik heb regelmatig gehad dat ik twijfelde aan de diagnose die iemand had. Ik bespreek dat uiteindelijk ook met mijn patient en stel dan altijd de mogelijkheid van een second opinion voor. Sommige mensen willen dat, maar anderen hechten niet zoveel waarde aan hun diagnose en laten het voor wat het is. Er zijn mensen die tijdens de intake diep moeten nadenken wat hun diagnose ook alweer was. Er zijn er die blij zijn dat ze hem hebben. En er zijn er die het vreselijk vinden. Daar zie je soms dat iemand zijn identiteit bijna lijkt te verliezen omdat 'de diagnose' is wie hij / zij is. En dat mag nooit gebeuren.
Een diagnose heeft vele kanten. Een opluchting, een handvat of een schok.
Vraagsteller, soms moet je die taken op je nemen. Soms ook ongevraagd of ongewild.
Dat wil niet zeggen dat je verkeerd bezig bent. Een man/ vader kan ook ongewild invalide worden.
Dan moet een vrouw ook taken overnemen. De "broek aan"is dan niet een keus maar een must.
