Beeld van vroeger

Waar ik regelmatig tegenaan loop is dat mensen mij beoordelen op basis van het beeld of de beelden van vroeger. Met vroeger bedoel ik dat er bijvoorbeeld wordt gewezen op gebeurtenissen of uitspraken van zeker twee of drie jaar geleden, terwijl die zaken helemaal niet meer aan de orde zijn. Een voorbeeld hiervan is het contact met oud-collega's. Als je ze uitgebreid hebt verteld wat je de laatste jaren hebt gedaan qua werk en studie, merk ik toch dat er vervolgens volop wordt verwezen naar zaken die je hebt gedaan en waar je goed in was, ondanks dat ik ze toch heel goed duidelijk heb gemaakt dat ik me tegenwoordig met heel andere zaken bezig houd en andere interesses heb gekregen. Ik merk dan niet dat ze iets van mijn nieuwe ervaringen oppikken en mijn beeld van mezelf grijpt helemaal niet terug op wat ik ooit heb gedaan maar wat ik nu doe. Nu is dit een wat minder goed voorbeeld, maar het zou ook van toepassing kunnen zijn op iemand die eerst moeite heeft om mee te komen op school en na een na een tijd wel goede resultaten boekt, die vervolgens dan toch wordt beoordeeld volgens de resultaten van vroeger. Welke dwaasheid zit hier achter? Zien ze het echt niet, of heeft het meer te maken met een zaak persoonlijk willen maken? In dit laatste voorbeeld lijkt het op afgunst, maar het kan volgens mij op heel veel zaken worden betrokken, waarbij het eerste voorbeeld weer wat sprekender is. Misschien een iets beter voorbeeld is dat iemand die ooit iets heeft gestolen altijd voor een dief wordt aangezien. Nu laat ik de omstandigheden maar even buiten beschouwing waardoor iemand gaat stelen, maar iemand die ooit iets heeft gestolen maar daarna nooit meer, beschouw ik echt niet meer als de dief, alsof zijn daden alleen zouden bestaan uit die ene daad. Ik begrijp echt niet waarom mensen in mijn optiek soms drie, vier of vijf jaar achterlopen en hun oordeel niet baseren op wat ze tegenwoordig zien en wat mij betreft hun beeld verzuimen bij te stellen. Dat beelden van mensen moeilijk te wijzigen zijn, zal misschien wel zo zijn, maar is toch wel erg vreemd, immers ik kan me niet voorstellen dat ik mijn relatie of financiële positie van dit moment zou beoordelen op basis van mijn ervaringen en financiële situatie van een paar jaar geleden, hooguit in vergelijkende zin. Soms spreek ik mensen aan op het feit dat een kwestie van twee jaar terug daarna niet meer heeft plaatsgevonden en dan lijkt het net alsof ze water zien branden. Op die momenten kost het mij veel moeite om niet ontzettend teleurgesteld te raken in die mensen. Het is erg frustrerend te ontdekken dat mensen blijven leven bij beelden van vroeger, terwijl de wereld al lang veranderd is. Het lijkt soms wel alsof ik de enige ben die zo denkt en een klein beetje heb begrepen, maar als dat zo is, vraag ik me toch af hoe het komt dat ik constateer dat vrijwel alle mensen die ik ontmoet leven bij oude beelden en werkelijkheden en niet open lijken te staan voor wat nu is en de ontwikkeling die heeft geleid tot die verandering. Het valt niet mee om het probleem dat ik ervaar goed uit te leggen, maar hopelijk is toch uit de verf gekomen dat ik constateer dat ik veel mensen tegenkom die mensen en situaties beoordelen aan de hand van de verleden tijd in plaats van de actualiteit. Wie kan iemand mij uitleggen waarom ik dit zo ervaar en wat het zegt over anderen en mijzelf.

Beste...

Wat je beschrijft is heel herkenbaar. Mensen vormen zich een beeld van je op basis van ervaringen. Als jij dan verandert, verandert het beeld dat de ander van je heeft niet meteen (of niet) mee. Dat is vooral vervelend en frustrerend wanneer de oude beelden geen recht meer aan je doen. En dat lees ik door je verhaal heen. De oude beelden komen als onterechte oordelen bij je binnen en ik kan me voorstellen dat dat heel vervelend is.

Waarom doen mensen dat, en stellen ze hun beeld niet bij? Ik denk dat dat vooral te maken heeft met onderbewuste principes in ons denken. Een groot deel van wat we doen gaat via onderbewuste processen. Zo ordenen we de wereld om ons heen. Daarbij maken we plaatjes van de wereld en die plaatjes slaan we op. Een voorbeeld: toen wij de geboortekaartjes van onze jongste dochter maakten, waren we een letter in de zin vergeten. Het gekke was dat het mij in eerste instantie niet eens opviel. Dat komt omdat onze hersenen geneigd zijn dingen af te maken. Als ik een cirkel teken en alleen een stukje open laat, en ik vraag mensen wat het is, dan zeggen ze dat het een cirkel is. Technisch gezien klopt het niet, maar onze hersenen maken de cirkel wel af. M.i. werkt dat ook zo met de beelden die we van mensen hebben. Iemand die slordig en ongeorganiseerd is kan veel structuur aanleren, maar ons beeld is ongestructureerd. Dus blijven we dat zien. Dat is vergelijkbaar met de cirkel.

Het mooie is dat je beelden kunt loslaten. Jij kunt dat blijkbaar, en wij allemaal kunnen dat leren. Het punt is alleen dat we dat niet leren op basis van een verhaal van iemand, maar op basis van meerdere ervaringen. En daarbij ook de bereidheid je oude overtuigingen los te laten.

Ik denk dus dat mensen niet bewust je blijven beoordelen op het oude beeld. Ze missen alleen voldoende ervaring met je om hun beeld door ervaring bij te laten stellen. Tot die nieuwe ervaring zullen hun hersenen het plaatje onderbewust afmaken tot het beeld dat zij van je hebben.

Groet,
Ferdinand Bijzet

Dit artikel is beantwoord door

F.J. Bijzet

• Geboortedatum:
  03-06-1976
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerd Vrijgemaakt
• Woon/standplaats:
  Barneveld
• Status:
  Inactief

34 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven