(On)reinheid

Wat betekent het woord "rein" in de Bijbel? Er staan in de Bijbel allemaal reinigingswetten en ook dat een vrouw meer dagen onrein is wanneer zij een dochter baart, dan wanneer zij een zoon gebaard heeft. Waarom was dat zo?

Beste vragensteller,

Veel wetten in het Oude Testament gaan over reinheid. De wetten die jij noemt staan in Leviticus 12. Allereerst, het bijbelse woord (on)reinheid moeten we niet opvatten alsof het over hygiëne gaat. Het betreft iemands rituele status. Daarvan zijn er drie: onrein, rein of heilig. We kunnen onderscheid maken tussen de functie van alle reinheidswetten samen, en van afzonderlijke reinheidswetten.

- Alle reinheidswetten samen maken duidelijk dat het volk van Israël zich afzijdig moet houden van andere volken. Dit kan alleen als de concrete levenswijze radicaal verschilt. De oud-testamentische wetten functioneerden zodoende als (wat men tegenwoordig wel noemt) "identity-markers". Zij zorgden ervoor dat het volk van Israël afgezonderd bleef en zuiver. Zij waren "onder de wet in bewaring gesteld, tot op Christus" (Gal. 3). De opdracht tot reinheid hangt nauw samen met de heiligheid van God, aan wie het volk in alles moest zijn toegewijd.

- Als we kijken naar afzonderlijke reinheidswetten, is het niet altijd eenvoudig om te bezien waarom het een rein is en het andere onrein. Er wordt immers in Leviticus zelden een toelichting gegeven waarom iets al of niet rein is. In Leviticus 11 worden bijvoorbeeld reine en onreine dieren opgesomd, maar de achterliggende gedachte (waarom is het ene dier rein en het andere niet) is onder bijbelgeleerden nog steeds onderwerp van discussie. Ook in Lev. 12 zien we iets dergelijks. Waarom is de moeder bij de geboorte van een dochter dubbel zo lang onrein als bij de geboorte van een zoon? Dat valt niet zomaar te zeggen. In ieder geval mogen we niet klakkeloos concluderen dat meisjes minder in waarde zouden zijn.

Wellicht dat onreinheid symbool staat voor de dood, en heiligheid voor het leven. Alle reinheidswetten samen laten dan zien dat wij van onszelf gemakkelijk verontreinigd worden, maar dat dankzij Gods offers er een weg terug is naar reinheid en heiligheid, naar God de Levensbron.

Met vriendelijke groet,
Ds. G. A. van den Brink

Dit artikel is beantwoord door

Ds. G.A. van den Brink

• Geboortedatum:
  05-01-1974
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Apeldoorn
• Status:
  Actief

242 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven