Belijdenis van de kerk

De laatste tijd denk ik best veel na over de eenheid en leer van de kerk. Wat me zorgen baart is de grote nadruk die de reformatorische gezindte op de belijdenis van de kerk legt. Het gebruik van formulieren (ook de formuliergebeden) doet mij sterk denken aan de kerk van Rome. Nu zal de inhoud van de gereformeerde belijdenis anders zijn dan in Rome, maar het leergezag dat er aan wordt toegekend is ontzettend groot. In de roomse kerk heb je namelijk encyclieken en bij ons de belijdenis. Als dan alles in de belijdenis is gebaseerd op het Woord, hebben wij dan niet voldoende aan het Woord? Maar in de praktijk blijkt dus dat wij niet voldoende hebben aan het Woord. Hoe kan dat? Het valt me bovendien op dat de catechismus doortrokken is van het rationalisme. Daarover hoor ik nooit kritiek. Hoe kan het trouwens dat een belijdenis met zoveel beperkingen en tijdgebondenheid als monument wordt gekoesterd en nooit wordt aangevuld met vragen die vandaag de dag onze aandacht vragen? Gaat het ons om de gereformeerde theologie of christelijke theologie? Dat die twee niet hetzelfde zijn, is voor mij evident. Ik zou het prettig vinden als over deze materie breed kerkelijk eens wordt nagedacht, anders vrees ik dat we nog eens zullen omkomen met onze leer. In mijn optiek wordt namelijk het kerkelijk dogma binnen de gereformeerde gezindte verheerlijkt. Het Woord komt er maar karig vanaf.

Beste criticus,
 
Om te beginnen hoop ik dat je in de aanhef van deze brief hoort hoe ik tegen je aankijk. Laat de twee woorden allebei maar wegen: beste en criticus.

Goed, laat ik proberen op je vragen en bezwaren in te gaan. Allereerst moet ik dan wel kwijt dat jij het mij niet gemakkelijk maakt. Je stelt een aantal dingen, maar je onderbouwt ze op geen enkele manier. Wat bedoel jij nu eigenlijk met het rationalisme van de HC? En welke beperkingen zie jij in dat belijdenisgeschrift en welke tijdgebondenheid? Mag ik je wijzen op Zondag 1. Wat is daar rationalistisch in? Spreekt daar niet het hart van de gelovige die zich laat leiden door Gods Woord? En kijk eens naar al die keren dat er gevraagd wordt naar het nut en naar de troost van van iets.

Beperktheid? Zeker, er komt in de Schrift meer aan de orde en het zou niet goed zijn wanneer wij ons door de belijdenis lieten leiden, terwijl we ondertussen de Schrift dicht lieten. Maar gebeurt dat? En is die belijdenis niet juist bedoeld -van de eerste: de apostolische geloofsbelijdenis, tot de laatste, de Dordtse Leerregels- om samen te luisteren naar de Schriften? Jij maakt toch in het dagelijkse leven ook voortdurend gebruik van wat het voorgeslacht al heeft uitgevonden. Om een bekend voorbeeld te gebruiken: jij probeert toch ook niet het wiel nog eens weer uit te vinden!

Tijdgebonden? Door de eeuwen heen heeft het onderwijs van de Christelijke Kerk zich altijd gericht op drie onderwerpen: het geloof, aan de hand van de 12 artikelen, het gebod, aan de hand van de Tien Geboden, en het gebed, aan de hand van het Onze Vader. Heb jij, om één voorbeeld te noemen, nooit ontdekt hoe concreet en actueel er aan de hand van de behandeling van de wet in de HC gepreekt kan, mag, en moet worden?

Ik nodig je uit, bijna zou ik zeggen: ik daag je uit, om je schrijven concreet te onderbouwen. Graag zal ik daar dan een concreet antwoord op geven.

Voorlopig zeg ik alleen maar: wat een zegen dat wij een belijdenis hebben, die niet anders wil dan de Schriften na spreken en die zo bedoelt om de jeugd van de kerk te helpen bij het verstaan van Gods Woord, ons allen te helpen in het getuigen naar de wereld toe en ons te bewaren voor de dwaalleer van hen die hun eigen mening aan anderen willen opdringen.

Graag zie ik dus een concrete invulling bij jouw soms wel heel ernstige beschuldigingen aan de reformatorische kerken vandaag en aan het voorgeslacht dat soms met gevaar voor eigen leven (denk bijv. aan Guido de Brès de opsteller van de NGB) ons deze belijdenissen heeft gegeven.
 
Een hartelijke groet, in afwachting van je nadere toelichting,
 
Ds. J. Westerink

Dit artikel is beantwoord door

Ds. J. Westerink

• Geboortedatum:
  25-08-1939
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Urk (Maranatha)
• Status:
  Inactief

121 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven