Beschadigende jeugd

Ik vind het bijna te moeilijk om mijn vraag hier te stellen. Ik ben nu ruim een half jaar getrouwd. Deze relatie is op een vreemde manier tot stand gekomen. Om alles voor u helder te hebben zou ik mijn thuissituatie helder op papier moeten zetten voor u, maar dat zou een boek worden. Kort kan ik er het volgende over zeggen: fysiek geweld was aan de orde van de dag. Vader was zes dagen per week van 's ochtends 7 tot ‘s nachts half 2 aan het werk. Er waren zeven kinderen. Moeder leed aan een chronische burn-out, met alle bijkomende lichamelijke klachten. Eén kind was gehandicapt en eiste veel aandacht. Een ander kind, mijn oudste broer, heeft veel gevangenissen van binnen gezien. Zelf ben ik seksueel misbruikt door die broer. Het zijn dingen waar ik moeilijk over praat. En dit is nog lang niet alles, maar wel een klein tipje van de sluier. Het eiste allemaal z'n tol in ons gezin. Mijn ouders vonden dat ze rare kinderen hadden. Zo droegen ze dat ook uit. Je geloofde het als kind. Op m’n twaalfde vonden ze dat ik naar psychiater moest. Ik was raar, dus dat zal dan wel moeten. Materieel gezien kregen we alles wat we wilden. Liefde kregen we niet! Geweld! Dat was de enige mogelijkheid volgens m’n ouders om de orde te handhaven. Maar ook om alles te verbieden wat met deze wereld te maken had. Geen hyves dus, geen msn, geen mail... zelfs geen internet. Een mobiel die gecontroleerd werd. Zelfs het uitgegeven geld werd gecontroleerd tot op de laatste cent. Vrienden en visite waren bij ons niet welkom. Naar vrienden toegaan was er niet bij. Er moest gewerkt worden bij vader in het bedrijf... De bom barstte op mijn achttiende. Het kon niet anders, ik ging thuis weg en stond op straat. Anders had ik m’n vader dood moeten slaan (wat trouwens al regelmatig bijna andersom gebeurd is). En toen? Op straat leven is geen optie. Maar ik had geen geld. Door m’n opvoeding had ik ook geen vrienden, geen familie (want die waren nooit welkom). Ik had helemaal niets. En omdat mijn ouders nooit trots op me zijn geweest, voelde ik me ook zeer minderwaardig. Ik was maar een mislukt jong, wat nu op straat stond. Ik werd opgevangen door een vrouwelijke collega (m’n huidige vrouw). Het kon niet anders of wij kregen een relatie. Haar ouders hebben mij in twee jaar geleerd wat ouderlijke liefde betekent. Er ging een nieuwe wereld voor mij open. Het heeft mij van binnen 'kapot' gemaakt dat er ook zoiets bestond. Maar eigenlijk was zij niet de vrouw die ik wilde... Ik heb dat nooit durven zeggen tegen haar en m’n schoonouders. M’n hele leven was al vergald. Ik heb dit dus ook doorgezet en ben getrouwd in de Gereformeerde Gemeente. Ook heb ik belijdenis gedaan... Ik durfde zulke goede zorg gewoonweg niet af te slaan! Dan had ik namelijk wéér niks meer. Nu, na een half jaar getrouwd te zijn, blijkt dus duidelijk dat het echt niet gaat met ons. Seksualiteit is er al niet meer. Onze relatie was misschien vriendschappelijk, maar meer ook niet. Soort broer en zus. Ik zie nu dat zelfs relatietherapie niet helpt. Dat is voor ons beiden nutteloos, want we weten dat er gewoon geen liefde is. Inmiddels heb ik een relatie met iemand anders. Maar wat moet ik doen? Zucht! Ik wil in de kerk blijven, omdat ik de eventuele kinderen bij mijn nieuwe relatie wil laten dopen. Mag er nog in de kerk getrouwd worden na scheiding van huidige relatie? Ik ben nog maar 20 en had nooit getrouwd moeten zijn. Omdat ik voor mijzelf niet opgekomen ben, is het me nu overkomen en is er geen uitweg meer. Binnenkort wil ik gaan beginnen aan psychische hulp. Ik hoop dat hier een antwoord op is... Ik kan niet meer verder zo.

Afgaande op wat je schrijft, heb je een buitengewoon moeilijke en beschadigende jeugd gehad. Aan hetgeen je schrijft voeg je toe dat je daarmee nog maar een tipje van de sluier hebt opgetild. Ook al is je verhaal maar kort, het is aangrijpend om te lezen. Door je vraag op Refoweb te plaatsen, heb je een moedige eerste aanzet gegeven voor een antwoord op een belangrijke vraag: hoe ga jij ondanks al je pijn en verdriet nu verantwoordelijkheid nemen voor wat er is gebeurd en wat er nu aan de hand is je huwelijk en je leven? Je hebt veel schade opgelopen en veel leed meegemaakt en tegelijk heb je ook mogelijkheden en verantwoordelijkheden, o.a. naar je vrouw. Je kunt (en hoeft!) al deze ellende niet in eigen kracht te verwerken, maar het begint wel bij de vraag hoe jij hiermee om wil gaan en gaat.

Mijn eerste advies aan je is om de tijd te nemen om je ervaringen voor jezelf zo concreet mogelijk op papier te zetten. Dat helpt je om de dingen die gebeurd zijn onder ogen te zijn en om ze te orderen. Daarbij komt dat het ook in een eventuele hulpverlening goed van pas kan komen. Daar is één maar bij. Als je het gevoel hebt dat je daardoor erg in de war of in paniek raakt, kun je het beter niet doen. Als je het ziet zitten om dit te doen, neem dan wel de tijd. Want er is kennelijk zoveel pijnlijks gebeurd, dat het anders te heftig voor je kan worden.

Wat er allemaal is gebeurd en wat dit voor je betekent, weet ik niet. Ik moet dus voorzichtig zijn met het formuleren van conclusies. Eén ding lijkt me wel waarschijnlijk. Namelijk dat je door alles wat je hebt meegemaakt, je jonge leeftijd en de korte tijd dat je uit die verschrikkelijke situatie bent, nog geen gelegenheid hebt gehad om die ervaringen te verwerken.

Daar koppel ik mijn tweede advies aan vast, namelijk professionele hulp zoeken bij een christelijke instelling zoals Eleos. Het is m.i. echt nodig om met een deskundig iemand je ervaringen te bespreken, onder ogen te zien wat de dingen betekenen die zijn gebeurd, je ervaringen een plaats te geven, als persoon een gezonde eigenwaarde ontwikkelen, te leren communiceren over je gevoelens en verlangens én die van anderen serieus te nemen en zo tot een stabiele persoonlijkheid te groeien die in staat is om zich te hechten aan anderen. En neem ook daar de tijd voor! Dit is meestal een heel moeilijke en tijdrovende weg, vooral als het gaat om het onder ogen zien wat er is gebeurd en dat te verwerken en een plaats te geven. Wat in vele jaren is gebeurd, zeker als je kind bent, kan niet in een handomdraai genezen.

Intussen ben je getrouwd, nadat je kennelijk in twee jaar tijd van je schoonouders hebt geleerd wat ouderlijke liefde is. Dat is een geweldig geschenk, waar je zuinig op moet zijn. Nu zeg je dat je huwelijk niet op echte liefde is gebaseerd. Je huwelijk functioneert volgens jou niet meer en er is zelfs sprake van ontrouw en overspel met een ander. Je denkt zelfs al na over dopen van eventuele kinderen uit die relatie. Hier draaf je behoorlijk door. Want ook al functioneert een huwelijk niet optimaal, dat betekent niet dat er geen relatie meer is en al helemaal niet dat die relatie ondanks alles niet kan opbloeien. Je zult echt de eerste niet zijn die langs de weg van de trouw de ware liefde vindt. Neem ook daar de tijd voor. Geduld is een wezenlijk kenmerk van de liefde.

Opnieuw stel ik de vraag hoe je verantwoordelijkheid gaat nemen in deze situatie; voor je vrouw, je schoonouders, de gemeente waar je je jawoord hebt gegeven, jezelf en bobvenalles tegenover God. Je bent getrouwd, maar leeft in overspel.

De eerste stap is ook hier voor jezelf onder ogen zien wat er aan hand is, om vervolgens daar de goede consequenties aan te verbinden. Mijn advies is om daarvoor zo spoedig mogelijk pastorale hulp te zoeken. Ga naar een wijze predikant of ouderling en vertel eerlijk wat er aan de hand is. Je bent nog niet lang christen en je hebt hierbij de geestelijke leiding nodig van mensen met liefde en wijsheid van de Heere.

Je zult de relatie met de ander direct moeten verbreken. Dat kan niet bestaan voor Gods aangezicht, voor je vrouw en ook zelf berokken je schade door dit te doen. Je zult op een gegeven moment ook je vrouw eerlijk moeten vertellen wat er aan de hand is. Anders ontstaat er een geheim dat blijft etteren. Meer wil ik er nu niet van zeggen, want nogmaals, je hebt echt begeleiding nodig om de juiste stappen te zetten en daarin verder te komen.

Het belangrijkste advies is ook hier om je hart uit te storten bij God, je zonden te belijden, je aan Zijn liefde en leiding toe te vertrouwen en te breken met wat niet is naar Zijn wil. Gebrek aan vertrouwen en angst om je toe te vertrouwen aan anderen is wellicht een belangrijk thema in je leven, vanwege alle afwijzing en mishandeling door je ouders. Maar bij God ben je veilig. Hij wijst je niet af, hoe zeer je ook beschadigd bent en gezondigd hebt.

Dr. J. van der Wal

Dit artikel is beantwoord door

dr. J. van der Wal

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven