Kinderen niet angstig maken

Hoe kan ik mijn jonge kinderen (4 en 7 jaar) het beste vertellen dat niet alle volwassen mensen en kinderen te vertrouwen zijn. Dat ze niet op straat met iemand zomaar mee moeten gaan als hun dat gevraagd wordt etc..., zonder ze angstig te maken?

Beste ouders,
 
Een mooie vraag die u daar stelt! Hoe sluit je aan bij de kinderen op zo'n manier dat je ze leert op hun hoede te zijn en niet angstig te worden. Ik moest denken aan een boek “Mijn kind is bang (en ik ook), opvoeden tot weerbaarheid”. Dit boek is beschreven vanuit het uitgangspunt dat angst (en onzekerheid) bij het leven, en dus bij het opgroeien, horen. Denk aan de angst voor vreemden, waarbij de reactie het sterkst is bij een baby van acht maanden. De scheidingsangst die het sterkst is bij kinderen onder de vier jaar. En de kinderangsten die vooral voortkomen uit de fantasieontwikkeling. Je kunt je kinderen geen angst besparen, hoe graag je dit als ouder zou willen. In deze ontwikkeling zie je het vertrouwen van kinderen groeien uit de ervaring dat papa en mama voor hen zorgen.
 
Ieder kind heeft een mate van weerbaarheid en als ouder kun je die weerbaarheid versterken. Weerbaarheid leer je voornamelijk door als ouders veiligheid te bieden, welkom te zijn naar de kinderen, opvoeden met liefde en met regels. Hierdoor leren kinderen bijvoorbeeld afstand en nabijheid aanvoelen en situaties inschatten. Een kind leert  aan te voelen welke 'impliciete' regels er zijn over het opstellen ten opzichte van vreemden in een winkel of het op weg gaan in een onbekende buurt. Het ene kind zal daar overigens meer expliciete begeleiding bij nodig hebben dan het andere kind. Het is van belang dat je als ouder daarin een realistische kijk op de wereld geeft. Het voortdurend waarschuwen voor gevaar is daarbij niet zo effectief en kan angst vergroten. Het is beter om kinderen te vragen waar zij bang voor zijn en aangeven dat je als ouder ook wel eens bang bent. Verhalen in boekjes of uit de omgeving kunnen aanleiding zijn om van een afstandje over deze gevoelens te spreken en ook als het ware met kinderen samen te brainstormen over wat je zou kunnen doen in bepaalde situaties. Vooral van belang is om kinderen te ondersteunen in hun zelfvertrouwen, veilig voelen, open met hen communiceren en hen  verantwoordelijkheden op hun eigen niveau aanleren. Daarbij is het voorbeeldgedrag van ouders van grote invloed. Ook het temperament van de kinderen en van jullie als ouders is een factor van betekenis. Sommige kinderen zijn bijvoorbeeld uit zichzelf wat afwachtend, andere kinderen stappen gemakkelijk op nieuwe situaties (en vreemden) af. Er is hier geen goed of fout; je zou kunnen zeggen dat beide temperamenten hun eigen voor- en nadelen hebben en dus kenmerken zijn waar je bij aan kunt sluiten.

Drs. Anja van der Marel

Dit artikel is beantwoord door

drs. A. Diepeveen- van der Marel

• Geboortedatum:
  19-10-1976
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Veenendaal
• Status:
  Inactief

52 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven