Het scheppingsverhaal letterlijk nemen

Moeten we het scheppingsverhaal letterlijk nemen? Of is het meer een symbolische beschrijving? Ik twijfel niet aan de schepping, maar bijvoorbeeld er staat dat God boven de wateren zweefde, maar dan was er dus al een geschapen wereld. Nogmaals, ik twijfel niet aan de schepping, maar ik snap sommige dingen niet!

Prachtig, jouw laatste regel. Dat je niet aan de schepping twijfelt, maar sommige dingen niet snapt. Dan kunnen we in ieder geval elkaar de hand geven. Maar hoewel ik ook niet alles begrijp, zal ik toch proberen enkele dingen te verhelderen.

Ik denk dat we in ieder geval moeten zeggen dat Gen. 1 niet in de eerste plaats geschiedschrijving is zoals wij die kennen, maar een prachtig loflied op Gods Schepping. In prachtige, poëtische taal. In Gen. 2 wordt dit loflied nog een keer gezongen, in weer heel andere bewoordingen.

Maar..., ook al is het scheppingsverhaal een poëtisch loflied, toch wil dat niet zeggen dat het daardoor minder waar zou zijn! Ik ga uit van de betrouwbaarheid van Gods Woord, en wil ook de eerste hoofdstukken van Genesis als zodanig lezen. Dat hebben de Heere Jezus en de evangelisten en apostelen als Paulus en Petrus en Judas in hun tijd ook gedaan. En ook de Joodse rabbijnen. En ook Augustinus, en reformatoren als Luther en Calvijn. Hoewel Calvijn wel opmerkte dat God Zich schikte naar ons bevattingsvermogen. Hij zei zelfs dat Mozes met grove zegswijzen het maken van de kleren voor Adam en Eva beschreef, alsof God een bereider van huiden of een dienaar voor het naaien van kleren zou zijn geweest.

En iemand als Augustinus merkte in zijn tijd al op dat bij de eerste schepping niet over tijden en dagen gesproken wordt. En waar geen gestalte en geen orde is, daar is volgens hem ook geen sprake van tijd en van wisseling van tijdsruimten.

Jouw vraag over een geschapen wereld die er al zou zijn, impliceert dat je niet vreemd zult opkijken van de term “eerste schepping.” We kunnen de schepping n.l. in twee perioden verdelen. In de eerste plaats de schepping uit Gen. 1:2a. Daar lezen we over Gods schepping van een nog “woeste en ledige” aarde (“tohoe wabohoe” in het Hebreeuws). Deze ongeordende aarde heeft God eerst geschapen, om daaruit later al het andere te scheppen. En daar heeft de Geest van God ook Zijn werk in gehad. Die broedde op de wateren van die woeste en ledige aarde...

Over de duur van deze woeste en ledige aarde weten we niets. Velen denken dat God na het scheppen van die woeste en ledige aarde een pauze heeft genomen. Het zou heel goed kunnen.

Vanaf vers 3 lezen we dan over het vervolg van Gods schepping. Het is echter wel heel wonderlijk dat de Heere pas de vierde dag de lichtdragers als zon, maan en sterren schiep (vers 14). We lezen dán ook pas dat die lichten scheiding maken tussen de dag en tussen de nacht. En dat er gezette tijden komen! Dat betekent dat we niet weten hoe lang die eerste drie scheppingsdagen precies hebben geduurd.

Maar..., ook al weten we dan niet precies hoe lang de tussentijd tussen de eerste en de tweede schepping was, en hoe lang de eerste drie scheppingsdagen duurden, we weten wél dat God de afzonderlijke soorten één voor één schiep. En niet de één uit de ander! Dus geen mens uit apen of iets dergelijks.

En ook weten we dat alles uit Gods Hand voortkwam. En dat het niet een geleidelijk evolutionistisch proces is geweest. En ook dat God alles goed, zelfs zeer goed, heeft geschapen. En dat de zonde en het kwaad pas later zijn binnen gekomen. En niet, zoals Prof. dr. A. van de Beek leert, dat het kwade al in de schepping zelf zat.

En natuurlijk blijven er vragen, zoals:

-Kaïn is, na de moord op zijn broer Abel, ineens bang voor allerlei andere mensen. Wie zijn dat? Waar komen zij ineens vandaan?
-Waar komt Kaïns vrouw ineens vandaan?
-Hoe kon Kaïn een stad stichten als er behalve zijn gezin slechts één ander gezin was op aarde, n.l. dat van Adam en Eva?
-Hoe kan de natuurwetenschap van miljarden jaren uitgaan? We kunnen er immers niet van uitgaan dat er op die woeste en ledige aarde al leven was. En de dieren e.d. zijn pas geschapen, toen de gezette tijden van dag en nacht er al waren...
-Ook blijven er vragen bestaan over de verschillen in volgorde tussen het scheppen van God in Gen. 1 en in Gen. 2.

Mijns inziens begint er bij Gen. 2 : 4b iets nieuws, zoals ook de NBV duidelijk laat uitkomen. In de grondtekst lezen we dan dat er, toen God de hemel en de aarde maakte, nog geen enkele struik op de aarde groeide en er nog geen enkele plant was opgeschoten. En meteen in vers 7 lezen we dan dat God toen de mens maakte. Terwijl we in vers 8 pas lezen over de Hof van Eden. En in vers 19 pas over de schepping van de dieren.

Wonderlijk, deze totaal andere volgorde. Haalt deze volgorde die van Gen. 1 omver? Welnee, het ging de Bijbelschrijver in hoofdstuk 2 helemaal niet om een historische volgorde. Maar om een loflied ter ere van de schepping van de mens.

Laten we daarom gewoon vasthouden aan Gods wonderbaarlijke schepping. Laat die schepping ons steeds weer ontroeren. Het is een prachtig Boek geworden, waarin de schepselen letters zijn die naar de Schepper verwijzen. Opdat Hij geëerd wordt. En wij letters zijn in dat prachtige Boek, die iets van de glorie van de Schepper uitstralen! Maar of ik al jouw en mijn vragen hiermee heb opgelost, staat nog te bezien...

Ds. H. Liefting, Delft

Dit artikel is beantwoord door

Ds. H. Liefting

• Geboortedatum:
  21-02-1952
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Gouda
• Status:
  Actief

50 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven