Wat is zekerheid van het gevoel? En wat is het verschil met zekerheid van het ge...
Ds. H. van den Belt / Geen reacties
06-12-2007, 00:00
Vraag
Wat is zekerheid van het gevoel? En wat is het verschil met zekerheid van het geloof?
Antwoord
Er is geen geloof zonder zekerheid en er is geen gelovige zonder twijfel en aanvechting. De zekerheid van het geloof wordt prachtig verwoord in de Heidelbergse Catechismus: “Een waar geloof is een stellig weten of kennis, waardoor ik alles voor waarachtig houd, dat ons God in Zijn Woord geopenbaard heeft, maar ook een vast vertrouwen, hetwelk de Heilige Geest door het Evangelie in mijn hart werkt, dat niet alleen anderen, maar ook mij vergeving der zonden, eeuwige gerechtigheid en zaligheid van God geschonken is, uit louter genade, alleen om der verdienste van Christus wil.” Geloven is God zo kennen dat je op Hem vertrouwt en uit Hem leeft.
Het is echter niet zo dat iedere gelovige altijd zeker weet dat hij gelooft. Je kunt oprecht geloof in de Heere Jezus, naar Hem toevluchten in al je nood, op Hem vertrouwen en naar Hem verlangen, terwijl je toch niet durft te geloven dat dat wat je doet “echt geloven” is. je kunt namelijk tegelijkertijd zoveel nieuwe onreinheden in je zelf ontdekken, zoveel weerstand en strijd tegen het werk van God in je hart voelen, dat je denkt dat het eerder erger met je wordt dan beter. Deze twijfel zou niet nodig zijn als je een helder zicht zou hebben op Jezus Christus of door de oefening van het geloof geleerd zou hebben dat het er allemaal bij hoort, maar deze twijfel is wel heel herkenbaar voor veel christenen. Het is altijd nog beter te geloven zonder te geloven dat je gelooft, dan om niet te geloven terwijl je gelooft het je wel gelooft. Ook dat laatste is mogelijk, namelijk zelfbedrog!
De puriteinen en de theologen van de Nadere Reformatie maakten daarom een onderscheid tussen geloven en geloven dat je gelooft of een onderscheid tussen geloven en zeker weten dat je gelooft. Er worden verschillende termen voor dat onderscheid gebruikt. Men sprak wel van de
actus directus (uitgaande daad) en actus reflectus (wederkerende daad) van het geloof. Als een gelovige zich richt op Jezus Christus en de belofte van het evangelie, is dat uitgaande daad van het geloof, en als de gelovige tot eigen verrassing er achter komt dat hij of zij gelooft is dat een reflectie op het geloof, de wederkerende daad.
De Schotse presbyterianen, waaronder de gebroeders E. en R. Erskine maakten een vergelijkbaar onderscheid tussen de zekerheid van het geloof (Assurance of Faith) en de zekerheid van het gevoel (Assurance of Sense). De zekerheid van het gevoel volgt op de zekerheid van het geloof. De zekerheid van het geloof is de wortel, de zekerheid van het gevoel is de vrucht.
Bij al deze onderscheidingen is het vooral belangrijk wie de Heere Jezus voor ons geworden is. Ons geloof kan ons niet zaligmaken, en ons gevoel kan ons al helemaal niet zaligmaken. Alleen de Zaligmaker kan ons zaligmaken. Alleen door een waar geloof kunnen wij in die zaligheid delen. Dat geloof is het wondere werk van de Heilige Geest. Een dubbel wonder is het als je ook mag ontdekken dat je gelooft in de Christus.
Ds. H. van den Belt
Het is echter niet zo dat iedere gelovige altijd zeker weet dat hij gelooft. Je kunt oprecht geloof in de Heere Jezus, naar Hem toevluchten in al je nood, op Hem vertrouwen en naar Hem verlangen, terwijl je toch niet durft te geloven dat dat wat je doet “echt geloven” is. je kunt namelijk tegelijkertijd zoveel nieuwe onreinheden in je zelf ontdekken, zoveel weerstand en strijd tegen het werk van God in je hart voelen, dat je denkt dat het eerder erger met je wordt dan beter. Deze twijfel zou niet nodig zijn als je een helder zicht zou hebben op Jezus Christus of door de oefening van het geloof geleerd zou hebben dat het er allemaal bij hoort, maar deze twijfel is wel heel herkenbaar voor veel christenen. Het is altijd nog beter te geloven zonder te geloven dat je gelooft, dan om niet te geloven terwijl je gelooft het je wel gelooft. Ook dat laatste is mogelijk, namelijk zelfbedrog!
De puriteinen en de theologen van de Nadere Reformatie maakten daarom een onderscheid tussen geloven en geloven dat je gelooft of een onderscheid tussen geloven en zeker weten dat je gelooft. Er worden verschillende termen voor dat onderscheid gebruikt. Men sprak wel van de
actus directus (uitgaande daad) en actus reflectus (wederkerende daad) van het geloof. Als een gelovige zich richt op Jezus Christus en de belofte van het evangelie, is dat uitgaande daad van het geloof, en als de gelovige tot eigen verrassing er achter komt dat hij of zij gelooft is dat een reflectie op het geloof, de wederkerende daad.
De Schotse presbyterianen, waaronder de gebroeders E. en R. Erskine maakten een vergelijkbaar onderscheid tussen de zekerheid van het geloof (Assurance of Faith) en de zekerheid van het gevoel (Assurance of Sense). De zekerheid van het gevoel volgt op de zekerheid van het geloof. De zekerheid van het geloof is de wortel, de zekerheid van het gevoel is de vrucht.
Bij al deze onderscheidingen is het vooral belangrijk wie de Heere Jezus voor ons geworden is. Ons geloof kan ons niet zaligmaken, en ons gevoel kan ons al helemaal niet zaligmaken. Alleen de Zaligmaker kan ons zaligmaken. Alleen door een waar geloof kunnen wij in die zaligheid delen. Dat geloof is het wondere werk van de Heilige Geest. Een dubbel wonder is het als je ook mag ontdekken dat je gelooft in de Christus.
Ds. H. van den Belt
Dit artikel is beantwoord door
Ds. H. van den Belt
- Geboortedatum:08-06-1971
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Woudenberg
- Status:Inactief
42 artikelen
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Geen reacties
