De boetedag die de Gereformeerde Gemeenten (GG) op zondag 11 mei willen beleggen, lijkt door de meeste andere protestantse kerken in ons land niet te worden overgenomen. Met vrome en soms praktische argumenten leggen die kerken de oproep van hun zusterkerk naast zich neer. Voor de één is het argument dat ‘elke dag een dag van verootmoediging is’ en een andere denominatie heeft weer bezwaren tegen het samenvallen met Moederdag. Die verdeeldheid is jammer, want wanneer kom je als christenheid in ernstige tijden dan wel tot het gezamenlijk boete doen?
Want daar is vanuit Bijbels perspectief best heel veel voor te zeggen. Of hebben we misschien geen benul meer van de ernst van het feit dat de God van hemel en aarde naar de marge van het leven is verdrongen, ook in de kerken?
Eerlijke zelfkritiek
Voor de Gereformeerde Gemeenten was een synoderapport over secularisatie en materialisme in de eigen gelederen de reden voor het instellen van de boetedag. Ik vind dit initiatief een dappere daad van eerlijke zelfkritiek. Want wie anders dan wat extreme onverdraagzamen zouden die keurige Gereformeerde Gemeenten met hun hoedjes en zwarte pakken willen beschuldigen van ‘geloofsafval en secularisatie’? Met de oproep tot boete lijken deze kerken aan te geven dat het hun in wezen niet om die uiterlijke vormen gaat. En gelijk hebben ze, want bij God kun je er in ieder geval niet mee aankomen als bewijs dat je deugt.
Voorbeeld van Daniël
Met hun oproep staan de Gereformeerde Gemeenten overigens in een puur Bijbelse traditie. Ik moet daarbij denken aan de profeet Daniel, die als minister van een wereldrijk de tijd nam om boete te doen voor zichzelf en - nota bene - heel zijn volk. Kennelijk is dat ook een optie, als de rest niet mee wil doen. Dan doe je het zelf, plaatsvervangend voor anderen. Het Bijbelgedeelte hierover uit Daniël hoofdstuk 9 geef ik hier graag even weer:
‘Ik richtte mijn gezicht tot de Heere God, om Hem te zoeken in gebed en met smeekbeden, met vasten, en in zak en as. Ik bad tot de HEERE, mijn God, en deed belijdenis en zei: Och Heere, grote en ontzagwekkende God, Die Zich houdt aan het verbond en de goedertierenheid ten aanzien van hen die Hem liefhebben en Zijn geboden in acht nemen, wij hebben gezondigd, wij hebben onrecht gedaan, wij hebben goddeloos gehandeld, wij zijn in opstand gekomen door af te wijken van Uw geboden en bepalingen.’
Wij hebben gezondigd, wij hebben onrecht gedaan, wij hebben goddeloos gehandeld
Overigens zou ik die Gereformeerde Gemeenten niet in hun eentje boete willen laten doen. Ik doe graag mee op 11 mei. En waarom zou bijvoorbeeld de Evangelische Alliantie (EA) deze inkeer tot God niet mede ondersteunen? Het is de evangelischen immers ook te doen om terugkeer tot God. Op de eigen website zegt de EA het zo in een mission statement: ‘De EA brengt organisaties en gemeenten bijeen vanuit het diepe verlangen naar een Kerk vol van mensen die Jezus Christus in alle aspecten van hun leven willen navolgen.’ En juist om dat navolgen in alle aspecten van het leven gaat het op die boetedag.
