Gevoel voor humor aan te leren?

Is gevoel voor humor aan te leren? Ik heb wel eens gehoord dat er boeken over zijn.

Beste vraagsteller,

Over je vraag of humor te leren is heb ik eens een paar dagen nagedacht. Ik kan natuurlijk volstaan met het antwoord “ja”, maar daar schiet je niet veel mee op. Wat is humor eigenlijk precies? De 29ste druk van Wolters’ Handwoordenboek Nederlands geeft twee betekenissen. Ten eerste: oog en gevoel voor vrolijk makende tegenstrijdigheden en daarnaast ernst met luim ofwel vrolijkheid met weemoed vermengd. Een humorist is dan iemand die humor bezit of probeert uit te dragen. Humoristisch is grappig-vermakelijk, geestig-luimig en humorloos wordt beschreven als zijnde zonder humor.

Kun je een gevoel voor humor ontwikkelen? Ja, dus. De vraag is echter hoe je dat doet. Punt één: sta er voor open. Kijk goed om je heen, luister naar anderen en lees (woordspelingen kunnen erg humoristisch zijn). Wat de één leuk vindt zal de ander echter helemaal níét grappig vinden. Twee is dus: vraag aan mensen om je heen wat zij humoristisch vinden in gemaakte grapjes. En kijk of je dat ook kunt vinden. Dat zal soms misschien zo zijn en soms ook weer helemaal niet. Dat laatste is natuurlijk niet erg, maar om te leren is het wel handig te weten hoe een ander leest, luistert, kijkt. Er zijn ongetwijfeld boeken over dit onderwerp, maar daarvoor kun je beter bij de bibliotheek terecht dan bij mij.

Hiermee kan ik mijn antwoord aan je als ‘af’ beschouwen. Dat dóé ik niet. Want ik heb zo’n vermoeden dat er meer achter de vraag schuilt. Ben je misschien ooit teleurgesteld, beledigd, afgewezen door iemand die bijvoorbeeld ten koste van jou grappig probeerde te zijn? Iemand die meende humoristisch te zijn, maar dat dus absoluut niet was? Iemand die daardoor jou een gevoel van pijn bezorgde dat maar niet overgaat? Probeer je gevoelens te analyseren! Nogmaals: wat voor de een humor is, is dat voor de ander niet.

Kan dat zelfs voor de ander pijn betekenen. Ook, misschien jùi­st, dan is het de kunst om je niet in jezelf op te sluiten, maar open te blijven staan voor wat er om je heen gebeurt. Je eigen verdriet -waarover dan ook- hoeft niet het onderwerp van ‘gelach’ te worden. Als jij dat maar communiceert! Een ander kan nu eenmaal niet raden hoe jij over dingen denkt als je ze niet zegt. Humor is glimlachen, soms met een traan of met weemoed. Humor echter gaat nooit ten koste van een ander. Dan is het satire en niet ‘leuk’, ook al wordt er nog zo om gelachen.

Als derde zou ik je willen meegeven: let op wáárom en op welke manier gelachen wordt. Ook dat kan je iets leren over humor, of dat wat je hoort, ziet of leest humoristisch is of niet.  Laat me maar eens weten wat je van dit antwoord vindt en of je ermee geholpen bent.

Hartelijke groeten,
Marijke Rots