Waneer spreek je van een depressie?

waneer spreek je van een depressie?

Tja, wat is een depressie? Daar zijn boeken vol over geschreven. Ik zal proberen kort en kernachtig neer te zetten waar je bij een depressie aan moet denken.

Een depressie moet je onderscheiden van de gevoelens van somberheid, ontmoedigd zijn of lusteloosheid, die ieder bij tijden kan hebben. Wanneer een persoonlijke relatie verbroken wordt of een doel dat je nastreeft niet bereikt kan worden, is verdrietig-zijn of somber-zijn een voor de hand liggende reactie. We spreken van een depressie als deze gemoedstoestand optreedt zonder aanwijsbare aanleiding óf langer aanhoudt of heftiger van aard is dan past bij de gebeurtenissen die gepasseerd zijn. Je raakt dan geblokkeerd om adequaat te handelen, het doorzicht en uitzicht ontbreekt en sociale relaties raken vaak ernstig verstoord.

Een depressie komt tot uiting door verandering in stemming, door een verandering in houding tegenover jezelf en de wereld om je heen, door een tekort aan energie en door een verandering in de lichamelijke toestand. Bij een depressie is er sprake van gevoelens van innerlijke leegte, samen met verveling, gebrek aan interesse en rusteloosheid. Depressieve mensen hebben nergens zin in en beleven ook nergens plezier aan. Ze tonen weinig zelfvertrouwen, voelen zich hopeloos, taxeren eigen mogelijkheden laag en hebben sombere verwachtingen voor de toekomst. Ze hebben het idee dat zij niets waard zijn, tonen zich tobberig en hebben allerlei zelfverwijt.

Het verlies van energie komt naar voren in moeite om zich te concentreren, moeite om te presteren dus ook. Daarbij hebben depressieve mensen de neiging slecht voor zichzelf te zorgen. Ook kunnen ze last hebben van vermoeidheid of andere lichamelijke klachten zoals gebrek aan eetlust, hoofdpijn, maagpijn. Er is een verstoring van het slaapritme, variërend van slapeloosheid tot een extreme behoefte aan slaap. Meestal trekken depressieve mensen zich terug uit sociale contacten, maar een depressieve stemming kan zich ook manifesteren in angst om alleen te zijn en een constante behoefte aan gezelschap.

Samengevat kan ik zeggen dat een depressie zich op vier niveaus kan manifesteren:

1. Het niveau van je gevoelens: sombere stemmingen en gevoelens van zelf tekort te schieten.

2. Het niveau van je denken: door een gedachteleven waarin de onoplosbaarheid van problemen en het eigen onvermogen om iets aan de situatie te veranderen centraal staan.

3. Het niveau van de motivatie: er geen zin in hebben en geen interesse om aan bepaalde sociale gebeurtenissen deel te nemen of je ergens voor in te zetten.
 
4. Op lichamelijk niveau: je lichamelijk uitgeput voelen en tot weinig in staat.

Kortom: een sombere en negatieve kijk op jezelf, op de wereld en op de toekomst. Terwijl die kijk géén recht doet aan de werkelijkheid, laat ik dat nadrukkelijk stellen! Er is wel licht maar een depressief iemand kan of wil dat niet zien. Vandaar dat zo iemand blijft hangen in het eigen onvermogen. Vandaar dat er dan ook actie van buitenaf nodig is om de negatieve spiraal te doorbreken.

Als je je dus herkent in de beschrijving die ik hierboven geef, neem maatregelen om denken, voelen en gebrek aan motivatie te doorbreken! Maak de zaken bespreekbaar zodat je langzaam maar zeker weer in het licht kunt gaan staan. Heb de moed daartoe!

Drs. Els van Dijk