Moederbelofte geadresseerd aan de slang

In artikel 17 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis staat dat God aan de mens beloofd heeft Zijn Zoon te geven. Maar in Genesis 3:14 staat dat dit tegen de slang (duivel) werd gezegd. Ik heb altijd gedacht dat God Zijn Zoon beloofd heeft aan Adam en daarmee ook aan heel de mensheid, omdat zij verbonden is met Adam en al in de lendenen van Adam besloten lag. Adam heeft het uiteraard wel gehoord, maar hem is Christus (Het Zaad) niet persoonlijk toegezegd en beloofd en dus ook niet aan mij.

Klopt artikel 17 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis wel? Wat wordt er nu precies bedoeld met dat God beloofd heeft aan de mens Zijn Zoon te geven? Is dit een absolute belofte? Belooft God aan ieder mens te geven Zijn Zoon tot wijsheid/rechtvaardigheid/ heiligheid en tot een volkomen verlossing? Want men kan alleen maar geloven wat God belooft.

Beste vraagsteller,

Je hebt in zoverre gelijk dat in Genesis 3 de woorden aangaande het vrouwenzaad dat de kop van de slang zal vermorzelen zijn geadresseerd aan de slang. Maar ze gaan over de toekomstige verlossing die God voor de mens tot stand zal brengen. Daarvoor is niets minder nodig dan de komst van Gods Zoon Die mens werd.

Als ik je vraag goed begrijp is de kern: deze belofte kan alleen voor mij gelden al ze aan Adam is geadresseerd, want als Adamskind ben ik aan hem verbonden/in hem begrepen. Maar klopt het wel wat artikel 17 daarover zegt? En is die belofte ook wel voor mij bedoeld?
 
Het antwoord op beide vragen is ja. Lees het begin van artikel 17 aandachtig erbij en dan heb je de juiste context. Daar wordt gesproken over onze goede God en over de geheel ellendige mens, die zichzelf moedwillig in de dood heeft geworpen. Dat is nogal wat! Geloof je dat zelf ook, dat wij zo ellendig zijn en dat God zo goed is? NB: artikel 17 staat in een Geloofsbelijdenis. Het geloof spreekt zich uit over de mens (wat valt die tegen) en over God (wat valt Hij mee!). 

De bedoeling is dat je onder de indruk komt van deze God Die volstrekt heilig is en rechtvaardig. Hij komt in het paradijs Adam en Eva opzoeken om hen te richten. Wat kan de mens anders verwachten dan de voltrekking van het aangekondigde doodvonnis (Genesis 2,17). Maar wat blijkt? Deze God Die in Zijn recht staat komt met een boodschap die enerzijds de ondergang van de duivel en het kwaad teweeg zal brengen en anderzijds verlossing voor de mens. 

Artikel 17 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis zegt zo mooi dat “God Zich begeven heeft om hem te zoeken toen hij al bevende van Hem vlood [vluchtte] en heeft hem getroost, belovende hem Zijn Zoon te geven.” Ja, Hij handhaaft Zijn recht, maar dat gaat Hij voltrekken aan Zijn Zoon, Die bereid is daarvoor de plaats van de mens in te nemen. Duizelingwekkende liefde!

Deze zin in artikel 17 is niet een citaat uit Genesis 3, maar een samenvatting van het evangelie dat God in het paradijs heeft geopenbaard. God ging op weg en Hij had al raad gehouden, een besluit genomen en een plan gemaakt -wat de duivel niet wist en de mens ook niet- en dat gaat God nu bekendmaken. De hel siddert, de hemel juicht en de mens wordt getroost.

De vraag of dit een absolute belofte is en of die wel ook voor jou van kracht zou zijn begrijp ik niet zo goed. Er wordt niet mee bedoeld dat God aan ieder mens belooft Zijn Zoon te geven tot wijsheid/rechtvaardigheid/ heiligheid en tot een volkomen verlossing – als dat zou betekenen dat ieder mens behouden wordt. Er wordt wel mee bedoeld dat er geen mens te diep gevallen is, te zwaar gezondigd heeft, zich te ellendig heeft gemaakt of er is hoop, uit genade om Christus’ wil. Dus je laatste zin: “Want men kan alleen maar geloven wat God belooft”  is correct.

De bedoeling is dat deze openbaring van (de belofte van) Gods heil hoop wekt. Het roept om geloof en bekering. Het nodigt uit om je er ootmoedig op te verlaten. Zodra je dat doet, heb je artikel 17 van de Nederlandse Geloofsbelijdenis goed begrepen!

Met een hartelijke groet,
Ds. H. Korving