Geloofsvragen in burn-out

Aan ds. G. A. van den Brink. Ik heb nu meer dan een half jaar een burn-out. Dit geeft op alle gebieden in mijn leven onrust en onzekerheid, maar al helemaal in mijn geloofsleven. Hierdoor zoek ik wel meer dan ooit hiervoor naar God en zijn woord, maar zijn de vragen en twijfels ook meer dan ik hiervoor heb gehad. Door mijn burn-out heb ik ook veel angsten (gehad). In het geloofsleven had ik dit altijd wel. Ik merkte (en nog steeds wel eens) dat ik op zoek ging naar God, omdat ik bang was voor de oordeelsdag en om verloren te gaan. Niet uit liefde voor God, dat dringt zo vaak niet tot me door. Wat Hij echt gedaan heeft.

1. Is deze beweegreden slecht? En kan dit ook te maken hebben met het Godsbeeld wat je hebt mee gekregen vanuit de kerk en gezin? En het feit dat je heel gevoelig bent?

2. Over Gods bestaan. Ik vind het zo erg om te merken dat mijn ongeloof zo groot is en ik bid ook of Hij het weg wil nemen, maar zelfs als ik bid twijfel ik nog of er wel iemand is die mij hoort. God wist ook alles van te voren, maar toch schiep Hij de aarde en liet Hij alles gebeuren. Hij wilde niet dat wij robots zonder vrije wil zouden worden, maar toch heeft Hij ook alles in Zijn hand en gebeurd er niks zonder dat Hij het wil.

3. Ook werkt Hij het geloof en de bekering. Maar is het dan eerlijk tegenover ons? Kunnen wij er dan ten diepste wel wat aan doen of wij wel of niet Zijn kind worden?

4. Ook zeggen kinderen van God dan vaak dat je naar Zijn stem moet luisteren en dat Hij spreekt door Zijn Woord. Maar ik hoor of zie het niet. Hij lijkt er dan wel niet te zijn of zo ver weg. Omdat sommige dominees ook zeggen dat je niet alle bijbelteksten en stukken op jezelf mag betrekken als ongelovige, dat die alleen voor Gods kinderen zijn, durf ik de beloften in de Bijbel en het doopformulier niet op mezelf te betrekken.

5. En hoe kan ik ooit al mijn zonden belijden? Dat zijn er zoveel. Straft God je voor de zonde die je niet hebt beleden? En als je ze dan hebt verteld aan God, om vergeving vraagt en de zonde probeert los te laten, is het dan goed? Mag je er dan vanuit gaan dat hij ze vergeven heeft?

6. Er staat in de Bijbel dat de levenden en de doden geoordeeld zullen worden vanuit het ‘boek’ waarin God alles geschreven heeft en dat je naar je daden geoordeeld/gestraft (of beloond) wordt. Geldt dit ook voor Zijn kinderen of alleen voor de ongelovige?

7. In onze gereformeerde kringen hoor je vaak: je kan jezelf niet laten geloven en bekeren, dit kan alleen Gods Geest in ons werken. Van binnen voel ik ook aan alles dat ik uit mijzelf niet kan geloven en de zonde kan laten. Maar toch lees je in de Bijbel ook Gods opdracht tot geloof en bekering. Maar ik kan het dus ook niet zo maar ‘aangrijpen’. Maar dit vind ik nou zo moeilijk. Hem zoeken in Zijn Woord, omdat ik van veel dingen de boodschap niet doorzie of bang ben dat het alleen geschreven is voor Gods kinderen. Maar wat als het dan te laat is? Dan zal Hij zeggen: je hebt niet echt gewild! Maar ik wil het zo graag! Verwacht ik het dan te veel van mijzelf?

8. En hoe weet je dan zeker dat je Zijn kind bent? Laat hij dat weten of voelen? Ik ben zo bang dat ik het mijzelf te snel toe-eigen, dat ik mezelf het geloof aanpraat en uiteindelijk bedrogen uit kom, maar ik ben ook bang om Gods opdracht te negeren. Kan u mij uitleggen wat hier in de weg kan zijn en hoe/of je die zekerheid echt kan krijgen (zonder dat je het jezelf aanpraat)?

9. Wat is het verschil tussen jezelf verloochenen en het kruis opnemen om Jezus te volgen en op zoek zijn naar jezelf en voor jezelf kiezen in een burn-out en uit je eigen minderwaardigheid komen?

Beste vragensteller,

David Murray, een dominee uit Amerika, schreef onder andere de volgende twee boeken: 1. The happy christian; 2. Christians get depressed, too. Het eerste boek telt een stuk op 200 pagina’s, maar het tweede is dun en klein. Want, zo zegt Murray, het lukt mensen die depressief of burn-out zijn, niet om dikke boeken te lezen. 

Jij stelt negen vragen en eigenlijk nog wel meer. Maar ik ga ze niet allemaal stuk voor stuk beantwoorden. Jij bent nu niet in de goede situatie om dat allemaal tot je te nemen. En ook als je geen burn-out zou hebben, zou ik dat niet doen. Want er is iets anders aan de hand dan dat jij de goede antwoorden op negen vragen nodig hebt. Wat jij nodig hebt, is eenvoud. De eenvoud van het Evangelie.

Ik werd er, eerlijk gezegd, wel wat treurig van toen ik je vraag kreeg en deze doorlas (dat ligt overigens niet aan jou). “Is er dit van de gereformeerde theologie terecht gekomen?”, dacht ik. “Is dit het resultaat van onze geloofsleer?” Als ik jouw vele vragen lees, lijkt het dat het buitengewoon moeilijk is om zalig te worden. Er zitten overal adders onder het gras, je moet aan vele voorwaarden voldoen, je moet Gods eer bedoelen en voelen dat de Heilige Geest in je werkt, je moet begrijpen waarom God de zondeval toeliet en je mag niet zomaar de beloften op jezelf betrekken, je moet uitkijken dat je jezelf niet bedriegt en jezelf het geloof aanpraat— enzovoorts en zo verder. Pas als je al deze vragen hebt kunnen beantwoorden en al deze moeilijke onderwerpen begrijpt, mag je hopelijk gaan verwachten dat je wellicht ooit wat zekerheid verkrijgt. 

Mijn eerste oproep aan jou (en feitelijk aan alle lezers die één of meer van jouw vragen herkennen): verwar het Evangelie niet met de geloofsleer. De geloofsleer, de theologie, de dogmatiek, de gereformeerde overtuiging - het is allemaal zinvol en waardevol, maar je wordt zalig door het Evangelie. Jij lijkt te denken dat je alle dogmatische onderwerpen moet begrijpen en er rechtzinnig over moet denken, voordat je zaligmakend geloof kunt hebben. Dit is een ernstige fout die veel schade aanricht in de gereformeerde gezindte. Dus: laat alle dogmatiek rusten, totdat je uit je burn-out bent. De moordenaar aan het kruis had jouw negen vragen onmogelijk kunnen beantwoorden, maar toch werd hij gered. De tollenaar in de tempel had zijn dogmatiek niet op orde, maar hij bad om genade en kreeg genade.

Mijn tweede oproep: focus je op de kern van het Evangelie. De kern is niet wat jij moet doen en hoe jij moet zijn, maar wat God heeft gedaan en wat Hij wil doen. God heeft de wereld zo lief gehad, dat Hij Zijn eniggeboren Zoon gegeven heeft (Joh. 3:16). Jezus zegt dat Hij niemand zal uitwerpen die tot Hem komt (Joh. 6:37). Het bloed van Jezus Christus reinigt van alle zonden (1 Joh. 1:9). Wie vermoeid en belast is, vindt bij de Zaligmaker rust (Matth. 11:28). Jezus zegt: “Wees getroost, mijn zoon, je zonden zijn je vergeven!” (Matth. 9:2). Jezus pleit voor ons als wij niet kunnen bidden voor onszelf (1 Joh. 2:2). Wij hoeven onze eigen zaak niet bij God te verdedigen. Zelfs als wij op een schadelijke weg zijn, mogen wij God vragen om ons te leiden op de eeuwige weg (Ps. 139:24). Als God voor ons is, wie zal tegen ons zijn? (Rom. 8:31) Jezus maakte zijn apostelen tot getuigen (Hand. 1:8); zij waren geen getuigen van hun eigen bevindingen, maar van het heil dat al volbracht wás. 

Er is, kortom, één ding dat ontbreekt in alles wat je schrijft: de goedheid van God. Daarom: richt je op de goedheid van God.

Mijn derde oproep: vertrouw jezelf toe aan de goedheid van God. Het lijkt wel alsof jij wilt dat God jou zalig maakt maar tegelijk vraag je je af of God dat wel wil. Je probeert bij voorbaat de kritiek die God op jou heeft, te pareren. Dat wordt natuurlijk nooit wat. God is mild en vriendelijk, goed en liefdevol, vergevend en reddend. Als jij bij Hem komt met al je tekorten en missers, met je zonden en ongeloof, is dat voor Hem geen reden om jou af te wijzen. Want het is Hem aangenaam als jij tot Hem komt (Dordtse leerregels III/IV, 8). Met zo’n goede God kan er niets mis gaan. De enige manier om verloren te gaan, is bij Hem weg te blijven.

Met hartelijke groet,
Ds. G. A. van den Brink

Dit artikel is beantwoord door

Ds. G.A. van den Brink

• Geboortedatum:
  05-01-1974
• Kerkelijke gezindte:
  Hersteld Hervormd
• Woon/standplaats:
  Apeldoorn
• Status:
  Actief

242 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven