Wie het zwaard opneemt, zal door het zwaard sterven

In de Bijbel staat dat wie het zwaard opneemt, die zal door het zwaard sterven. Er zijn echter genoeg mensen die de wapenen hebben opgenomen en toch een natuurlijke dood zijn gestorven. Dus hoe kan dat?

Beste vragensteller,

De woorden die je aanhaalt zijn uitgesproken door de Heere Jezus op het moment dat Hij gevangengenomen wordt. Petrus trekt zijn zwaard en slaat het oor van Malchus af. Hij wil zijn Meester verdedigen en denkt dat wanneer Jezus gevangengenomen wordt het helemaal misgaat. Jezus zegt dan tegen Petrus: “Doe uw zwaard terug op zijn plaats, want allen die naar het zwaard grijpen, zullen door het zwaard omkomen” (Mat. 26:52). Hieruit is het Nederlandse gezegde ontstaan “wie naar het zwaard grijpt, zal door het zwaard vergaan.”

Sommigen hebben hierin een oproep tot pacifisme gelezen. Met de gedachte dat een christen nooit oorlog mag voeren en bijvoorbeeld ook niet in het leger mag dienen. Anderen zeggen zelfs dat je als christen jezelf niet mag verdedigen als je aangevallen wordt. Dit doet echter geen recht aan het geheel van de Schrift, zie bijvoorbeeld Romeinen 13 vers 1 tot 4. Over het algemeen vinden de meeste christenen dat je jezelf mag verdedigen en dat er onder bepaalde omstandigheden oorlog gevoerd mag worden. De uitdrukking van Jezus moet je dan ook niet lezen als een vaste belofte of wetmatigheid dat iedereen die letterlijk een zwaard aanraakt, automatisch ook door een zwaard om het leven komt. Het is een uitdrukking waarmee Jezus Petrus onderwijs wil geven.

Jezus spreekt deze woorden tot Petrus in de nacht dat Hij gevangengenomen wordt. Petrus trekt zijn zwaard en begint in het rond te slaan, als voor zijn gevoel Jezus in het nauw gedreven wordt. Hij denkt Gods koninkrijk te moeten redden door geweld te gebruiken. Wat Petrus allereerst verkeerd doet is dat hij het geestelijke koninkrijk van God met geweld wil verdedigen en tot stand wil brengen. Jezus leert hem dat dit niet kan. “Niet door kracht of door geweld maar door Mijn Geest zal het geschieden” (Zach. 4:6) zegt God al in het Oude Testament. Gods koninkrijk komt niet tot stand door het zwaard, maar door de verkondiging van het evangelie.

Het tweede wat Petrus verkeerd doet is dat hij hier niet zichzelf of de Heere Jezus verdedigt tegen een aanval op hun leven, maar dat hij in het nauw gedreven zelf de aanval kiest en onbesuisd met zijn zwaard rondzwaait. Dit soort geweld keurt God af. De Heere Jezus gebiedt hem daarom zijn zwaard weer terug op zijn plaats te doen. Gods koninkrijk komt niet door het geweld van Petrus maar door het bloed van Christus tot stand. Later zal Petrus overal het evangelie met woorden verkondigen en zo Gods koninkrijk bouwen. Hij laat zichzelf gevangennemen en we lezen niet dat hij opnieuw met zwaarden rondzwaait.

Tegelijk leert Jezus hem de les, dat wie zo gewelddadig te keer gaat het gevaar loopt zelf door geweld om het leven te komen. Wie op gewelddadige wijze het recht in eigen hand neemt en wraak neemt op anderen, die zal zelf ook met geweld te maken krijgen. We zien dat vandaag de dag in allerlei afrekeningen in het criminele circuit of de soms jarenlange vetes tussen maffiafamilies. Het ene geweld lokt het andere geweld uit. Het wordt steeds erger. Het laat zien hoe de wereld los van God in geweld ten onder gaat. In de Bijbel zegt God: “Mij komt de wrake toe.” Hijzelf zal eens alle zondaren straffen, dat hoeven wij zelf niet te doen. Verder is de overheid door God aangesteld om misdadigers te vervolgen, niet wijzelf. Wie gewelddadig het recht in eigen hand neemt zal niet alleen zelf met geweld te maken krijgen, maar ook eens de Heere tegenover zich vinden. Op zo’n wijze geweld plegen en wraak oefenen is een grote zonde. Wie daarin volhardt zal verloren gaan. Een christen die onheus wordt bejegend slaat er niet op los, maar mag het overgeven aan God, heeft zijn vijand lief en is bereid vergeving te schenken.

Ds. G. K. Terreehorst