Vraag
Van de week kwam ik in de trein een meisje tegen. We hadden een leuk gesprek over studie, hoby's etc. Ik vertelde dat ik een christen ben. Zij vertelde dat ze erover nadacht om na haar studie SPH misschien hypnotherapie te gaan studeren. Ik vertelde dat ik zoiets nogal eng vond, maar wilde ook niet direct een waarde-oordeel vellen omdat ik zo'n uitspraak absoluut niet goed zou kunnen onderbouwen. Zij voelde wel aan dat ik vanuit mijn geloof een aantal bezwaren heb tegen hypnose. We hebben nu afgesproken dat we nog eens gaan lunchen samen en het er dan nog eens over zullen gaan hebben. Op dit moment ben ik een beetje op zoek om een objectieve mening te gaan vormen over hypnose. Mijn vraag is, is er bij jullie iemand die vanuit de bijbel met teksten kan komen waaruit blijkt dat hypnose niet iets van God is. Volgens mij rept de bijbel namelijk niet over hypnose. En ik vind het moeilijk om mijn bezwaren onder woorden te brengen. Wat is uw/jullie (bijbelse) kijk op hypnose? Ik hoop op een spoedige respons. We zijn beide studenten in Groningen.
Antwoord
Beste vriend,
De vraag die ik via Refoweb kreeg vond ik een mooie vraag. Dat wil zeggen: ik vond het mooi dat je in de trein hebt verteld dat je een christen bent. Heel veel (jonge) mensen schamen zich ervoor of ze zijn bijvoorbeeld blij als het geloof niet te sprake komt. Laat ik meteen maar zeggen: ik maak uit de vraag op dat het meisje dat misschien hypnotherapie wil gaan studeren geen christen is. Daar zul je in je gesprek met haar rekening mee moeten houden. Directe bijbelse argumenten (zo die er over hypnotherapie al zijn) zullen haar waarschijnlijk niet overtuigen. Je kunt het beste bijbelse normen en waarden aanreiken of aanvoeren, zonder dat de Bijbel direct ter sprake komt. Zo doet Paulus het bijvoorbeeld in Athene ook (Hand.17). Hij haalt een paar heidense dichters aan, geen psalmdichters. Hij komt ook niet met de Bijbel. Maar zegt toch heel wezenlijke, bijbelse dingen.
Wat is hypnotherapie? Wat ik ervan weet is dit: Een patiënt in een op slaap gelijkende toestand brengen (zo'n beetje tussen waken en slapen in), waardoor hij in een verlaagd bewustzijnsniveau komt. Daardoor is het mogelijk bij de patiënt dingen uit het verleden op te diepen (bijvoorbeeld, trauma's, denk aan incest, die ze 'weggestopt' hebben, of andere verdrongen herinneringen), waardoor of waarna hij of zij dan 'behandeld' kan worden. Ook is het mogelijk de patiënt-onder-hypnose bepaalde 'opdrachten' te geven.
Ik zal een voorbeeld geven: er is een kind, het ligt in bed en heeft angsten. Het slaapt niet, is ook niet helemaal wakker, zo'n beetje tussen wakker-zijn en slapen in. Maar het kreunt of huilt of gilt af en toe. Wat doet moeder nu? Het spreekt het kind zachtjes toe, aait het eens over het hoofd, zegt lieve woordjes, misschien ook wel (als het een christin is) lieve woordjes over de Heere Jezus, misschien zingt het zachtjes (zonder dat het kind wakker wordt), en het kind slaapt even later heerlijk in en blijft de hele nacht heerlijk gezond slapen. De volgende dag weet het kind nergens van. Maar wat moeder deed heeft (h)eerlijk geholpen.
Als de hypnosetherapie op dat vlak ligt (let erop: het is therapie!, althans, dat wil het zijn), is er (waarschijnlijk) geen enkel bezwaar. Zo wordt hypnotherapie (soms?) toegepast bij bijv. nerveuze aandoeningen (bedplassen, stotteren, migraine, fobieën). De Christ.Encyclopedie (uitg.Kok, 2e duk, 1958) spreekt er positief over (artikel: hypnose).
Hoe moet je er nu tegenover staan?
Zover ik kan zien, zegt de Bijbel er niets van. Je kunt Deut. 18 (vs 9-15) wel opslaan, maar daar gaat het over andere dingen, die bovendien voor het merendeel nauw verbonden zijn met de geestenwereld, en daar is bij (normale) hypnotherapie geen sprake van. De dingen die in Deut. 18 genoemd worden waren ook heel nauw verbonden met de heidense (af)goden. Daarom is het voor de Heere een gruwel. Israël heeft dat ook niet nodig, want het heeft profeten, en eens komt er een Grote Profeet (vers 15).
Toch zou ik er zelf moeite mee hebben. Let wel: niet met de studie. Maar als patiënt. Ik zou niet graag door een hypnotherapeut behandeld willen worden. Waarom niet? Ik wil graag bij mijn volle bewustzijn blijven en niet dat ze in mijn verleden roeren zonder dat ik me dat bewust ben. Maar ik ben dan ook (zover ik weet) psychisch gezond en ik stotter niet.
Er zit nog iets griezeligs aan: Kun je onder hypnose ook niet gemanipuleerd worden? Ik denk aan hersenspoelingen een aantal jaren geleden onder het communisme. Of stel voor dat ik onder hypnose dingen zou doen die ik bij helder bewustzijn nooit zou (willen) doen. Of stel je voor dat ze (aangenomen dat men dat zou kunnen), mijn Godsvertrouwen zouden afnemen of aan het wankelen zouden brengen.
Dus: als er sprake is van hypnotherapie, is het heel belangrijk wie de therapeut is en hoe integer hij of zij is.
Nu moet jij straks het gesprek met dat meisjes voortzetten. Leuk! Alvast een goede lunch toegewenst. Het feit dat je bidt voor je eten maakt misschien meteen al een goed gesprek los. En als zij ook bidt kan het misschien nog extra diepgang krijgen. Mag ik een paar suggesties voor het gesprek doen?
- Je weet niet veel van hypnotherapie en ook niet hoe haar 'principes' zijn. Dus: vraag verder! Bijv. Joh, ik weet er niet zoveel van, maar ik vind het een beestje eng, dat komt misschien ook door mijn geloof. Hoe werkt het? Waarom wil je het eigenlijk gaan studeren? Waar heb je dat vandaan? Waar ga je dat doen? (Ik weet namelijk niet of het universitair kan, of dat het alleen een HBO-opleiding is). Kap haar niet af. Laat haar praten. Hoe meer zij vertelt hoe meer je te weten komt. Luister echt belangstellend, dan wek je haar vertrouwen. Heb je straks dan een paar kritische vragen (of bezwaren) dan zal ze jouw vragen en bezwaren ook serieus nemen. Jij hebt haar immers ook serieus genomen.
- Nu ga je vragen stellen. Misschien heb je iets gehoord van: contact met de geestenwereld (Hoewel ik dat heel beslist niet verwacht!). Of je hebt iets gehoord dat op gespannen voet met de Bijbel staat, bijv. dat je door hypnose te weten kunt komen wat iemand in een vorig leven meegemaakt heeft. (Een flink aantal therapeuten zit tegenwoordig op die lijn, dus wees daar heel erg alert op). Dan zit je bij de reïncarnatie en je weet: dat kan niet. Enz.
- Weet je wat ik zou doen als het bijv. over reïncarnatie blijkt te gaan? Ik zou zeggen: dat past niet bij mijn geloof. Mag ik er eens over nadenken? Dan lunchen we nog een keer en we gaan daar nog eens over praten. Je kunt je dan nader in reïncarnatie verdiepen en de volgende keer een zinvol gesprek hebben.
- Kom, als het niet geen christen-meisje is, niet direct met de Bijbel. Maar 'afgeleid'. Zoals Paulus het in Athene deed.. Misschien kom je daarna weer tot heel wezenlijke andere gesprekken, zoals: wie is God voor jou (en mij)? Waar haal jij (en ik) de normen en waarden vandaan? Hoe is jouw (en mijn) mensbeeld? Enz.
In gedachten zou ik bij het gesprek aanwezig willen zijn, want het lijkt me erg boeiend. Weet je wat het mooiste zou zijn? Als dat meisje niet alleen nog eens over haar hypno- therapie-studie zou gaan nadenken. (Stel voor dat het allemaal okay is, geen vuiltje aan de lucht; want dat kan). Maar dat ze over jouw geloof in God en over het Evangelie gaat nadenken. Dat geeft het gesprek een extra dimensie, die van heel hoge waarde (eeuwigheidswaarde?) kan zijn.
Wil je wat lezen: In elke behoorlijke grote openbare bibliotheek vindt je wel het boek van Paul van Dijk "Geneeswijzen in Nederland". Een dik en duur boek.Hypnotherapie staat er ook in. Objectief en neutraal. Maar dan weet je tenminste wat. Koop het boek niet. Zonde van het geld. Of je moet medicijnen (gaan) studeren.
Nog eens: een plezierige lunch. Vergeet niet, voordat het gesprek zich aandient, thuis te bidden. Dat doe ik ook voordat ik een heel belangrijk (of moeilijk) gesprek aan ga...
Ds. H. Veldhuizen
Dit artikel is beantwoord door
Ds. H. Veldhuizen
- Geboortedatum:02-01-1938
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Wapenveld
- Status:Inactief
