Volgorde van brood en wijn

Kan je tijdens het Heilig Avondmaal ook eerst de wijn krijgen en dan het brood?

De vraag is op zich te begrijpen. Het Heilig Avondmaal komt voort uit het Joodse Pesachmaal. Ook de Heere Jezus vierde dat met Zijn discipelen. Met die maaltijd wordt de verlossing uit de slavernij uit Egypte gevierd. De maaltijd begint met de eerste beker die rond gaat. Er worden bittere kruiden gegeten die doen denken aan de bittere tijd in Egypte. Er staat een bruine vruchtencompote op tafel, die doet denken aan de leem waarvan de Hebreeuwse slaven tichelstenen moesten maken. De ongegiste broden verwijzen naar het feit dat ze snel Egypte moesten verlaten en geen tijd hadden brood met gist te laten rijzen. Een stukje lam verwijst naar het lam dat geslacht werd en waarvan het bloed aan de deurposten werd gestreken, zodat de dood aan dit huisgezin voorbij ging.

De jongste aan tafel mag dan de vraag stellen: waarom is deze avond anders dan alle andere avonden? Als antwoord daarop vertelt de vader van het gezin het verhaal van de bevrijding uit de slavernij. Daarna gaat de tweede beker rond waarna de matzes (ongegiste broden) worden gebroken en gegeten. Nadat het paaslam is genuttigd volgt de derde beker, de “beker der dankzegging” of de “beker der lofprijzing” (1 Kor. 10:16). God wordt gedankt en geprezen voor Zijn verlossing.

De Heere Jezus deed tijdens de Pesachmaaltijd iets heel bijzonders. Hij nam een brood, sprak het dankgebed uit, brak het en zei: “Neem, eet, dit is Mijn lichaam.” En bij de beker na de maaltijd, de beker van de dankzegging: “Dit is Mijn bloed, het bloed van het nieuwe verbond.” Hiermee gaf de Heere Jezus een totaal nieuwe betekenis aan deze elementen uit de Pesachmaaltijd. Opvallend is dat Hij twee elementen overneemt uit de Pesachmaaltijd en niet bij alle elementen aansluit.

Deze tekenen van brood en wijn verwijzen naar Goede Vrijdag, naar de gekruisigde Christus. Het gaat in het Heilig Avondmaal om de verzoening. De verzoening met God en de verzoening met elkaar. Het teken van het brood maakt ons ootmoedig omdat het offer van de Heere Jezus Christus aan het kruis nodig was vanwege de toorn van God over onze zonden. De wijn is het teken van de diepe vreugde dat wij door dit offer van al onze zonden bevrijdt en rechtvaardig voor God staan in Christus.

Daarom de volgorde brood en wijn. De verzoening gaat van de verlossing van de zonde naar de vreugde over de bevrijding.

Ds. A. L. van Zwet