Vraag
Onze kinderen hebben nogal last van “uitstelgedrag”, kleine klusjes en huiswerk. Ze blijven altijd eerst maar van alles doen wat er niet toe doet. En uiteindelijk hebben ze tijd te kort. Herhaaldelijk aandringen van ons helpt niet. We beginnen er ‘s ochtends vroeg al mee tot ze naar bed gaan. Best vermoeiend soms. Om er nu altijd figuurlijk met de zweep achteraan te gaan staat me ook tegen. Heeft u tips, of de lezers wellicht...?
Antwoord
Uw vraag klinkt, denk ik, veel ouders bekend in de oren. Uitstelgedrag is kinderen eigen. Kleine kinderen reageren vooral vanuit hun primaire behoeften om eerst voor zichzelf te zorgen. Ze zijn ik-gericht (wat anders is dan egoïsme!). Hun wereldje is klein en zij overzien geen oorzaak en gevolg. Eerst dingen doen die je eigenlijk niet leuk vindt, vraagt zelfbeheersing en zelfdiscipline. Dat moet rijpen en vooral voorgeleefd worden. Dit moet geleerd worden vanuit positieve ervaringen. Er achter komen dat het wat oplevert als je dát eerst doet en daarna pas dát... Positief resultaat lokt herhaling van gedrag uit. Dat beklijft beter dan iets opleggen zonder hen inzicht te geven én te laten ervaren waaróm!
Bij pubers werkt het eigenlijk hetzelfde. Maar dan vanuit een volop bezig zijn met zichzelf, onderhevig aan de vele veranderingen die ze ondergaan en onzekerheden over wie ze zijn. Ze hebben letterlijk de handen vol aan zichzelf. Ze hebben vaak een kokervisie. Zetten de hakken in het zand als je dingen voor gaat zeggen. Het “ikke zelf doen” zit er eigenlijk nog steeds in.
Zijn ze daarom gevrijwaard van alle verplichtingen? Zeker niet! Het moet aangeleerd worden, maar de grote clou zit hem in het HOE! Door niet steeds te benoemen wat er NIET goed gaat, maar juist te benoemen als het wél goed gaat. Een succes-ervaring lokt herhaling van gedrag uit. Dan levert het wat op. Bijvoorbeeld: “Als je nou eerst je huiswerk doet, gaan we daarna samen nog wat leuks doen...” (en het dan ook echt dóen!). Dat werkt vele malen beter dan de zogenaamde ‘zweep erover’. En het houdt de sfeer in huis goed.
Stop daarnaast met het aandringen en het steeds weer ‘herinneren aan’. Zo los je het altijd voor hen op! Door te laten ervaren wat de consequenties zijn van dingen uitstellen, laat je ze ook tegen dingen aanlopen. Komen ze zichzelf tegen. En dan bent ú er voor hen om ze op te vangen. Om terug te blikken: “Waar ging het nu mis? Hoe kan ik het voortaan anders doen?” Want fouten maken mag, daar leer je van.
Een succes-ervaring, de waardering die ze krijgen als iets WEL goed gaat... Het zelfvertrouwen wat ze daarvan krijgen.... Dát brengt verandering teweeg. Gouden regel: Benoem het positieve gedrag wat je wilt zien en niet het gedrag wat je niet wilt zien (negeer het als het even kan).
Uiteraard is dit slechts een handvat wat ik u aanreik. Breng uw kinderen veel in gebed bij hun Schepper. Hij is de beste Raadgever. Hij heeft ze gemaakt en kent ze daarom als geen ander!
Hartelijke groet,
Irma Roobol
Lees ook: 'Verandering brengen in uitstelgedrag'
Dit artikel is beantwoord door
M. F. (Irma) Roobol-van der Sluijs
- Geboortedatum:21-02-1975
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Barendrecht
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Functie: Ziekenverzorgende Somatiek & Psychogeriatrie
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Vraag eens bij jullie ouders na hoe je zelf was, en kijk er niet van op dat wanneer ze over 15 jaar een eigen huis hebben, dat het daar gewoon gezellig en opgeruimd is en dat ze vragen wat je wil drinken.
Tot die tijd: de zweep maar vergeten en er anders naar kijken. Scheelt veel frustratie. Want je kinderen veranderen echt niet opeens in gezeglijke schatjes die rennen wanneer mama het vraagt.
Speelgoed buiten niet opgeruimd en nu heeft het geregend? Tja, jammer.
Het is hierbij wel belangrijk, trouwens, dat je als ouders niet de bron van die gevolgen bent, want dan ervaart een kind dat heel anders.
Alles loopt in de soep..... straf van juf of meester..... daar vragen ze zelf om doordat ze dingen niet doen.
Is misschien hard, maar hopenlijk leren ze het zo.
Hier duurde het tafel afruimen zo lang..... tja, dat deden ze zelf door ondertussen te gaan spelen. Toen ze inzagen dat het maar 3 min. duurde door niet te gaan spelen tussen door was het zo gedaan.
Nogmaals, laat ze maar, dan komen ze er achter dat ze het fout doen.
Succes!
