Machtsmisbruik in de kerk

Aan iemand van de Ger. Gem. De laatste tijd wordt er aandacht besteed aan seksueel misbruik in de kerk. Misbruik door predikanten, kerkenraadsleden enz. Wat is de reden dat er geen aandacht wordt besteed aan machtsmisbruik?  De schade daarvan kan even groot zijn als die van seksuele intimidatie.

Misbruik in de kerk, of dat nu seksueel misbruik of machtsmisbruik of intimidatie is, mag nooit plaatsvinden. De Kerk heeft de Bijbelse opdracht om zorg te dragen voor de aan haar toe vertrouwde kudde. De Heere Jezus gaf Petrus, en daarmee aan alle ambtsdragers, de opdracht om Zijn lammeren te weiden, Zijn schapen te hoeden en Zijn schapen te weiden. Christus heeft als de Herder van de kudde de ambtsdragers in Zijn Kerk in Zijn woord voldoende geleerd en duidelijk gemaakt hoe te handelen in Zijn Kerk. “Ik ben temidden van u als Eén Die dient.”
 
Maar ambtsdragers zijn zondige mensen die dagelijks te strijden hebben met de zonden in hun eigen leven. Ik zou wel durven zeggen dat ambtsdragers, meer nog dan gewone leden, de bijzondere aandacht van de satan en zijn mededuivelen hebben. Als zij struikelen en/of vallen, heeft dat een veel grotere impact dan wanneer leden in de zonde vallen. Daarom waarschuwt de Heere Jezus Zijn discipelen om altijd waakzaam te zijn. Want, zo zegt Hij, de duivel gaat om als een briesende leeuw zoekende wie hij zou mogen verslinden. En dat in verschillende gestalten.

Omdat seksueel misbruik in situaties van afhankelijkheid een misdrijf is dat volgens ons strafrecht door de overheid gestraft moet worden, wordt daar in de pers, etc. veel aandacht aan besteed. Maar wanneer een ambtsdrager bijvoorbeeld overspel pleegt, is dat geen misdrijf. De overheid bemoeit zich daar niet mee, maar de Kerk is geroepen haar heiligheid te bewaren volgens de opdracht van de Koning van de Kerk. Er volgt dan uitoefening van de kerkelijke tucht, in de Gereformeerde Gemeenten volgens artikelen 71 t/m 81 van de Dordtse Kerkenorde (DKO). De artikelen 79 en 80 gaan in het bijzonder over de tucht over de ambtsdragers. Tucht is overigens geen strafmaatregel, maar heeft tot doel de zondaar af te brengen van het zondige pad en terug te brengen op het goede pad van Gods geboden en om de gemeente van God heilig te houden. 

Machtsmisbruik door ambtsdragers is in principe evenmin een zaak waar de overheid zich mee bemoeit. Daarom krijgt dat veel minder aandacht. De tucht daarover wordt aan de kerk zelf over gelaten. Wanneer daar sprake van is, moet het desbetreffende lid (leden) eerst de ambtsdrager daarover vermanen (dus over aanspreken en oproepen ermee te stoppen). Krijgt hij geen gehoor, dan het met de kerkenraad bespreken al dan niet na overleg met de consulent van de gemeente. Geeft de kerkenraad geen gehoor, dan beroep op de classis, mogelijk gevolgd door beroep op de Particuliere Synode en op de Generale Synode. Dit staat beschreven in de DKO (artikelen 71 t/m 81) en in het boekje “In goede orde”, een uitgave op last van de Generale Synode van de Gereformeerde Gemeenten door het Deputaatschap Kerkrecht. 

Er zijn in de achterliggende jaren wel kerkelijke procedures hierover gevoerd. Maar meestal verlaten de leden die machtsmisbruik hebben ervaren de Gereformeerde Gemeenten.

Een triest onderwerp om over te schrijven. Maar gelukkig weet ik dat veel ambtsdragers dienen uit liefde tot Christus en Zijn Gemeente. Maar alle ambtsdragers moeten zich voor Gods Aangezicht (“Coram Deo”) blijven afvragen: “Ben ik het, Heere”? Want wij zijn en blijven zondige mensen die allemaal tot de zonde van heersen geneigd zijn en deze zonde soms ook doen. Strijden tegen de zonde van heersen, van de meeste willen zijn, van de enige zijn die het goed ziet. Maar ik wil hier ook zeggen dat voor ambtsdragers voor wie deze zonden van harte leed zijn, het bloed van Jezus Christus Gods Zoon ook reinigt van deze (ambtelijke) zonden.

J. H. Doeven

Dit artikel is beantwoord door

mr. J.H. Doeven

• Geboortedatum:
  01-08-1947
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Houten
• Status:
  Actief

43 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven