Vraag
Aan ds. A.T. Vergunst. Hoe door te gaan na het sterven van een zeer geliefde moeder? Enige tijd geleden stierf mijn moeder na een periode van ziek zijn. Wij moeten verder zonder haar nimmer aflatende zorg, liefde en warmte. Maar bij alles wat ik meemaak, hetzij vreugde of verdriet, voel ik het smartelijke gemis knagen. Ik merk dat ik me niet meer oprecht blij kan voelen. U schreef in een eerdere reactie dat het voelt alsof je in de branding staat en de golven je van alle kanten overspoelen, wel zo voelt het nog steeds. Alsof je een deel van jezelf kwijt bent. Ook de verwachting van mensen in je omgeving doet zeer. Ze nemen aan dat je je leven hervat en spreken over je dierbare die je verloren hebt kan bijna met niemand meer omdat men verwacht dat je alles al een plekje hebt kunnen geven. Dit doet pijn, omdat ik zelf wel graag wil praten over haar en ook over haar geloofsvertrouwen waar zoveel vanuit ging. Anderen begrijpen me niet. Enerzijds weet je dat je haar niet terug mag verlangen, maar anderzijds voel je je zo verloren zonder haar. Die warboel van gedachten maakt me zo intens moe. Moet ik in therapie gaan of hoort dit bij het rouwproces? Alvast bedankt voor uw tijd! Een piekerende man en vader.
Antwoord
Beste broeder,
Ik heb je vraag gelezen en begrijp dat je door een normaal rouwproces gaat. Dan lijkt het soms wel alsof we niet verder kunnen leven, omdat alles zo bepaald wordt door dat lege gat in ons leven. Het doet zeer als de 'wereld' om ons heen 'gewoon' verder gaat met hun leven alsof er in ons/jouw leven niet iets heel ingrijpends is gebeurd. Het voelt wreed aan en je zou het soms wel willen uitschreeuwen: begrijpen jullie dan niet dat alles hier van binnen zo zeer doet en dat er zoveel leegte in mijn leven is.
Maar heb daar begrip voor. Anderen rondom jou heen hebben ook hun ouders verloren of zelfs meer, kinderen of een echtgenoot. Stonden wij daar zo bij stil? Namen wij daar zoveel notie van? Konden we echt inleven waar zij doorheen gegaan zijn? Toen niet en nu wel. Nadat we dus door een dal van verdriet gegaan zijn of nog gaan, dan gaan we heel anders letten op anderen die ook zoiets meemaken. Ik praat niet de houding goed van hen die geen aandacht aan jou schenken of meevoelen in jouw verdriet, maar ik bedoel te zeggen dat het vaak onkunde is. Voor veel mensen is de vraag "hoe gaat het nu eigenlijk met je?" gevaarlijk, omdat ze bang zijn dat ze jouw reactie niet kunnen beantwoorden. Dus dan maar beter voorbij lopen... Zo denken en doen helaas heel veel mensen.
Nogmaals, geef jezelf de tijd om het verdriet van het verlies van je moeder -die ook in geestelijk opzicht zo'n rijke moeder voor je was- te verwerken. Daar is tijd voor nodig en ieder zal op zijn eigen wijze en tempo deze rouw verwerken. Als het je onmachtig maakt om je werk te doen of als vader/man te functioneren, dan is therapie echt niet nodig. Wel is het nodig dat je iemand vindt waar je gewoon tegen kunt praten over het verdriet van het verlies van je moeder.
Als er niemand is in je omgeving wil ik best ook weleens horen over het geloofsvertrouwen van je moeder, waar zoveel van uit ging. Je kunt me altijd prive mailen. Kun je er met je vrouw en kinderen over spreken? Zijn er andere broers of zussen die hetzelfde doormaken? Bezoek ook eens anderen die hetzelfde rouwproces hebben meegemaakt. Zulke bezoeken vormen een effectieve therapie.
De Heere sterke je en zegene je.
Ds. A. T. Vergunst,
Waupun, USA
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A.T. Vergunst
- Geboortedatum:22-09-1961
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Carterton (Nieuw-Zeeland)
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Bekijk ook:
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Anderzijds is en blijft er dat schrijnende gemis. Praten hierover kan helpen, dat weet ik tegenwoordig uit ervaring. Vroeger kende ik ook een schrijnend verdriet. Er was toen niemand die ik erover kon vertellen. Maar dat dreef mij toen wel dagelijks uit tot de Heere. Hij was er wél en 24 uur per dag mocht ik Hem mijn nood klagen... Hij kan ook beter troosten dan een moeder kan troosten. Nu terug ziend weet ik niet welke periode in mijn leven waardevoller is geweest. Ik denk toch die tijd toen ik geen mens had die mij begreep en geen mens waarmee ik kon spreken... Toen heb ik God leren kennen als een God Die helpen wil en kan en zal in nood!
God kan het gebruiken tot uw eeuwig heil, door u in dit leven een luisterend oor bij mensen te onthouden. Dat wil ik hiermee zeggen. Gode aanbevolen!
Maar beste vraagsteller: al die gevoelens zijn normaal! De bloedband is doorgesneden en dat doet onnoemelijk veel pijn, zeker als je zo'n intense band met je ouders(s) had.
Dan ben je volwassen en hebt een eigen gezin, maar dan nog komt zoiets keihard aan.
Het vlees kan het vlees immers niet missen?
Dus je weet dat je moeder of vader, over het lijden heen is, het verlangen vervuld, ze mogen voor eeuwig God grootmaken.
Maar wij, de kinderen, blijven achter.
En echt, het gaat beter, weet ik nu. De tijd zorgt ervoor dat de golven steeds minder hoog en krachtig worden. Als je tenminste DOOR een rouwproces gaat en er NIET OMHEEN, zoals veel mensen doen.
En ik zit met mijn broers en zussen ook niet op dezelfde golflengte helaas.
En na al die jaren denk ik, toen mijn kinderen hun schooldiploma haalden, gingen studeren, ach, konden opa en oma dit nog meemaken, hoe trots en dankbaar ze konden zijn.
Leven is afscheid nemen, daar kom je achter, hoe ouder je wordt.
Maar wat een Zegen dat je zo'n lieve Godvrezende moeder had!
Heel veel sterkte toegebeden!
Er is sindsdien geen dag voorbij gegaan waarop ik hem niet heb gemist. Maar dit gemis went en het verdriet daarover ook. Overgaan doet het echter nooit.
Verder het antwoord van @Catherine.
Nu denk ik met vreugde terug aan mijn moeder, ik heb haar alleen verschrikkelijk gemist bij de geboortes van onze zonen.
Met vreugde terugdenken aan je moeder, dat gun ik je van harte.
