Vraag
Sinds de amputatie van m'n been heb ik af en toe last van fantoompijn. Soms komt het een jaar niet voor, dan ineens heb ik er weer een tijd last van. Met name als ik m'n prothese uit doe, dus 's nachts. Ik word er ook wakker van. Het is alsof er met messen in gestoken wordt. Ik trek dan m'n prothese maar weer aan en ga heen en weer lopen, het wordt dan veel minder. Maar zodra ik het uitdoe en weer ga liggen, begint het weer. Ik zit al een paar jaar niet meer bij een specialist omdat het voor de rest goed gaat. Ik weet dat er medicatie is waarvoor je een bloedspiegel moet opbouwen (b.v. lyrica), dan zou ik altijd medicatie moeten blijven gebruiken voor die paar weken in het jaar dat ik fantoompijn heb. Ik gebruik het wel eens als het weer begint, maar ik heb het idee dat als het eenmaal gaat werken de fantoompijn al weer minder wordt. Of ik dan wel medicatie gebruik of niet, het zijn een paar weken, dan is het over. Dus of ik moet dit het hele jaar door gebruiken, dan zou het misschien voorkomen kunnen worden. Ter plekke paracetamol innemen helpt totaal niet. Weet u misschien een middel wat ik wel kan gebruiken en ook direct werkt? Als ik geen fantoompijn heb (gelukkig de meeste tijd), dan denk ik: zeur niet zo, wees blij dat je weer kunt lopen en alles kunt doen, maar als de fantoompijn weer begint is dit zo heftig dat ik er op dat moment alles voor over heb om dit te stoppen. Ik hoop dat u mij kunt adviseren. Ik denk er af en toe aan om toch weer naar een specialist te gaan, maar op het moment dat ik een afspraak zou maken dan kan ik toch pas een paar weken er na terecht, dan is het alweer over. Daarom laat ik het tot nu toe gaan.
Antwoord
Beste vragensteller,
Middelen die direct werken zijn pijnstillers als paracetamol, NSAID's of opiaten. Maar, zoals jouw ervaring ook is, die helpen vaak niet goed genoeg. Andere middelen die vaak gebruikt worden zijn antidepressiva (bijv. Tryptizol) en anti-epileptica (zoals Lyrica). Het nadeel van deze middelen is dat ze, inderdaad, niet direct werken en langdurig gebruikt moeten worden.
Ook psychotherapie wordt wel eens toegepast. Anderen hebben na het proberen van verschillende middelen en methoden, het meeste baat bij afleiding.
Het is vaak proberen wat bij jou het beste past. Je kunt dit bespreken met de specialist. Je hoeft niet perse last te hebben van fantoompijn op het moment dat je bij de specialist komt.
Vriendelijke groet en sterkte,
A. Meijer
Dit artikel is beantwoord door
drs. A. Meijer
- Geboortedatum:14-12-1978
- Kerkelijke gezindte:Christelijk Gereformeerd
- Woon/standplaats:Ouderkerk aan de Amstel
- Status:Actief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Een theorie is dat, hoewel het lichaamsdeel (met de bijbehorende zenuwen) er niet meer is, het gebied er volgens je hersenen nog wel is. Dat zou dan leiden tot botsingen. Activatie van het hersengebied dat bij het vroegere lichaamsdeel hoorde, roept vervolgens de ervaring van pijn in dat lichaamsdeel op.
Wanneer je pijn aan je onderbeen voelt terwijl dat er helemaal niet meer is, kun je een machteloos gevoel krijgen; hoe krijg je die pijn ooit onder controle?
Een methode die positieve resultaten lijkt te boeken, is een therapie die er specifiek op gericht is om de botsing in je hersenen op te heffen. Dat kan bijvoorbeeld met spiegeltherapie (voert te ver om dat hier helemaal uit te leggen). Een opgeleide neuroPSYCHOloog kan je daar waarschijnlijk het beste bij helpen.
Veel sterkte toegewenst!
Pompelmoen
