Vraag
Ik ben gescheiden en weer hertrouwd met een andere man. Mijn zoon uit mijn eerste huwelijk woont bij ons en gaat elk weekend naar zijn vader. Hij is nu 16 jaar en doet eindexamen voor het vmbo. Nu wil hij toch van school gaat veranderen en met de verdere opleiding bij zijn vader gaan wonen. Hij wil ook dat ik daar ook ga wonen. Het is een uur van mijn huidige woning vandaan. Mijn man vond het een half jaar geleden een goed plan dat ik daar een huis huur en er zelf voor werk. Ook omdat mijn ouders daar ook wonen die allebei 80 jaar zijn, zodat ik ze wat kan helpen. Mijn man wilde dan wel heen en weer gaan rijden. Die plannen heb ik uitgewerkt. Ik kan een huis huren, ik kan werk krijgen, tegen mijn zoon verteld die er zich op verheugt, maar nu zegt mijn man: Als jij weg gaat, dan ga jij bij mij vandaan, dus ga jij scheiden. Hij vindt het nu dus geen goed plan meer. Maar ik wil mijn zoon geen verdriet doen door nu te zeggen dat het allemaal niet doorgaat. Hij is al zo in mij teleurgesteld dat we acht jaar geleden op een uur afstand van zijn vader zijn gaan wonen en dat hij heen en weer moet rijden. Hij heeft zo veel woede in zich daarover. Daar komt bij dat er beslag gelegd is op het bedrijf van mijn huidige man door zijn ex. Hij was ook gescheiden en dat is al twaalf jaar geleden, maar er is financieel nog steeds niets afgerond. Dus mijn man raakt zijn bedrijf kwijt, wat toch al niet rendabel was. Hij moet dan toch ander werk gaan zoeken, maar hij zegt dat hij hier niet vandaan wil. Wij hebben twee jaar geleden, zeven weken interne huwelijkstherapie gehad bij de GGZ in Drenthe, waar we nog steeds gesprekken hebben, maar ons huwelijk is vanaf het begin zeer slecht geweest en verbetert nog steeds niet. Nu tob ik heel erg met het feit dat als mijn man hier wil blijven wonen, dat ik bijbels gezien bij mijn man moet blijven, dus dat ik tegen mijn zoon moet zeggen dat ik niet met hem mee kan. Maar hoe moet ik het dan zien in het licht van de Bijbel dat mijn man er eerst zijn goedkeuring aan gaf en dat hij dan heen en weer zou gaan rijden en dat hij nu zelfs mee zal kunnen verhuizen omdat hij toch ander werk moet zoeken? Ik heb al zoveel verkeerd gedaan in mijn leven, ik wil nu doen wat God van me vraagt. Maar wat is Gods weg hierin? Ik kom er niet uit en raak er steeds meer overspannen van.
Antwoord
1. Langer dan bij andere vragen heb ik over een passend antwoord nagedacht. Ik heb geen bevrijdend antwoord gevonden in de zin dat alle problemen zo en zo opgelost kunnen worden. Dat komt mede omdat ik zelfs na het lange verhaal in de vraag nog lang niet alle omstandigheden weet.
2. Als een rode draad loopt door de geschiedenis van vraagstelster het probleem van de echtscheiding(en). In het zevende gebod wordt echtscheiding ontoelaatbaar genoemd. Jezus Christus spreekt over verstoting van de vrouw, over het verlaten van de echtgenoot of echtgenote. Alleen hoererij of overspel kan –maar niet: moet– een reden tot echtscheiding zijn. In de geschiedenis hierboven wordt niet gemeld of hier bij betrokkenen sprake van is.
3. Vervolgens zegt Christus dat na een echtscheiding de twee partijen niet weer behoren te huwen. Maar Paulus gaat zover niet. In 1 Korinthe 7:15 stelt hij dat een christelijke broeder of zuster die door een ongelovige partner is verlaten (gescheiden) niet meer gebonden of dienstbaar is. De kanttekeningen bij de Statenvertaling leggen dat uit door te verklaren dat die broeder of zuster niet ongehuwd behoeft te blijven. Het verschil tussen Jezus Christus en Paulus kan ik alleen verklaren uit de situatie. Christus sprak in Mattheüs 19 tot leden van het Joodse volk. Paulus schreef aan gelovigen uit de heidenen in Korinthe.
4. De belijdenis van de reformatorische kerken in ons land laten zich hierover niet uit. De Engelse Westminster Confessie gaat in hoofdstuk 24:5 hier wel over. Ik citeer: "In geval van overspel na de trouwdag is de onschuldige partij gerechtigd om echtscheiding aan te vragen en nadat deze uitgesproken is iemand anders te trouwen, alsof de partij die overtreden heeft dood was."
5. Er spelen hier verschillende motieven, waarvan ik niet weet in hoeverre ze van toepassing zijn in de vraag hierboven. Gaat het om overspel of om een ongelovige partner? Of waren andere motieven bij de echtscheiding(en) aan de orde?
6. Wanneer na de aanvankelijke instemming de huidige partner van vraagstelster nu weigert mee te gaan, is er dan sprake van moedwillige verlating door hem? In dezelfde Westminster Confessie wordt echtscheiding alleen getolereerd wanneer de moedwillige verlating "op geen enkele manier door de kerk of door de burgerlijke overheid geheeld kan worden. Daarbij moet een publieke en ordelijke procedure in acht genomen worden en de betreffende personen dienen niet aan eigen wil en vrijheid van handelen in eigen zaak te worden overgelaten." In de Presbyteriaanse kerk in Malawi, die ik een aantal jaren mocht dienen, werd echtscheiding en een tweede huwelijk alleen toegestaan wanneer de betrokkene bij de echtscheiding de hulp en raad van de kerkenraad had verzocht. Wanneer de kerkenraad dan achtte dat voortzetting van het huwelijk niet goed was, kon een eventueel tweede huwelijk in de kerk bevestigd en/of ingezegend worden.
7. De werkelijkheid is helaas vaak anders. Eerst gaat men eigen wegen en wanneer de moeilijkheden komen moet iemand anders oplossingen aanbieden. In de vraag hierboven lees ik dat (terecht?) ook af.
8. De vraag begint met: "Ik ben gescheiden, ik ben hertrouwd", en aan het eind wordt naar de wil van God gevraagd. Zou het bij alle verlovingen en huwelijken niet beter te zijn die volgorde om te keren?
9. Tenslotte: ik weet niet wat vraagstelster zal besluiten. En of ze de hulp en raad van haar predikant of kerkenraad wil vragen. Kan ze wanneer het tweede huwelijk ontbonden zou worden terug naar haar eerste man? Maar één ding is zeker: fouten, vlekken en botsingen en kwade gevolgen zijn niet meer ongedaan te maken. Ze kunnen na belijdenis van schuld door God wel vergeven worden, maar niet ongedaan. Zelfs voor moordenaars is vergeving, maar de vermoorde wordt er niet weer levend door. We zullen blijvend als geschonden mensen van genade moeten leren leven.
Ds. J. J. Tigchelaar
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J.J. Tigchelaar
- Geboortedatum:05-12-1931
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Putten
- Status:Actief
Bijzonderheden:
Emeritus predikant en adviseur predikantenopleiding Church of Central Africa
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Ik heb geen raad.... geen goed advies, alleen dat je er samen, met behulp van de hulpverlening en met Gods hulp en kracht er uit moet zien te komen, en vooral alle kanalen open houden, ook richting je zoon.
Bitter om te lezen dat je 2e huwelijk ook eigenlijk niet goed is.....
Ik wens je van harte sterkte in dit doolhof.
Dan kan het zijn dat ze in de tijd van scheiding nog helemaal niet gelovig was natuurlijk.
Dan kijk je toch anders tegen scheiden aan, dan gelovige mensen.
Naar het verleden wijzen lijkt me dan ook niet zinvol in deze situatie.
Ze wil advies hoe ze nu verder moet en dat komt maar zeer beperkt uit het antwoord.
Ik wil haar veel sterkte wensen met haar "verkeerde beslissing", want als ik het goed begrijp is haar 2e huwelijk nog slechter dan haar 1e huwelijk. Wat een verdriet zijn ouders en kind aangedaan, maar ook zichzelf. Ik denk dat als ze de tijd kon terugzetten, ze andere keuze's zou hebben gemaakt, dit hoor ik steeds vaker om me heen.
Knokken voor een huwelijk is beter, dat het gelijk maar opgeven. Een 2e huwelijk eindigt nog steeds vaker in een scheiding dan een 1e. Heel veel sterkte toegewenst mevrouw, en denk ook aan uw ouders! Misschien is een stacaravan op een park een optie voor u, of een oudere caravan op een seizoensplaats, zodat u regelmatig een paar nachtjes dicht bij uw ouders en zoon bent en toch ook regelmatig bij uw man.
