Vraag
Ik ben getrouwd met een man uit de GKV. Zelf kom ik uit de Gereformeerde Gemeenten. Omdat ik in onze verkeringstijd zwanger raakte moesten wij trouwen. Nu was het voor mijn man absoluut geen optie om over te gaan naar de Gereformeerde Gemeenten, hij kon zich daar helemaal niet vinden. En ik had op zich ook zo mijn bezwaren bij de Gereformeerde Gemeenten, maar niet zozeer dat ik daar de kerk voor zou verlaten. Omdat ik zwanger was en wij dus in korte tijd een huwelijk moesten regelen kwam ook de kwestie kerk aan bod. Aangezien ik absoluut wilde dat ons kindje werd gedoopt zag ik eigenlijk geen andere mogelijkheid dan me aan te sluiten bij de GKV. Buiten alles wat er in die woelige tijd al over me heen kwam heb ik me ook nog verdiept in de leer van de GKV. Uiteindelijk bleek dat in ieder geval beide kerken de Drie Formulieren van Enigheid gebruiken en ook de geloofsbelijdenis onderschrijven. Dat was in ieder geval een goede basis, want daar geloof ik ook in. Ik heb met de kerkenraad gesproken en aangegeven dat ik dan wel lid wil worden, maar dat ik niet zou deelnemen aan het Heilig Avondmaal (dat is daar toch min of meer de gewoonte als je belijdenis hebt gedaan) en dat ik mijn reformatorische achtergrond wil behouden en koesteren. Daar stemden ze mee in. Nu een aantal jaren later kom ik er steeds meer achter dat ik gewoon niet aard in deze kerk. Het verschil is veel groter dan ik had gedacht, zowel in leer als in leven. Als ik mijn moeiten al eens bespreek met bijv. de kerkenraad, zeggen ze dat het tijd kost om aan alle nieuwe dingen te wennen en dat ik me meer in de gemeente moet begeven, deel moet nemen aan activiteiten etc. om me meer thuis te voelen. De waarheid is dat ik me dusdanig ontheemd voel dat ik absoluut geen behoefte voel om mee te doen aan allerlei gemeente-activiteiten. Ik zit vaak genoeg zondags in de kerk en ben dan gewoon alleen maar verdrietig over wat en hoe er gepreekt wordt, hoe de kerkdienst er aan toe gaat (liturgie). Soms hoor ik zulke (voor mij schokkende) dingen dat ik de neiging moet weerstaan om weg te lopen. Als ik bijv. aangeef dat ik gewoon niet kan wennen aan hoe de mensen daar gekleed naar de kerk gaan (zeker zomers) dan krijg ik steeds maar weer te horen dat uiterlijk niet het belangrijkste is voor de Heere. En dat is ook zo, maar waarom irriteer ik me er dan toch steeds aan? Er wordt toch heel anders tegen de formulieren, de Bijbel etc. aangekeken als ik gewend ben.
Nu ik zelf moeder ben geworden merk ik hoe belangrijk ik het vind om mijn kinderen op te voeden vanuit een reformatorische visie. Maar hoe kan dat nu als moeder er toch op belangrijke punten anders over denkt als vader? Hoe kan ik mijn kind nu op laten groeien in een kerk waar ik ernstig mijn twijfels over heb? Ik kan mijn man en kind het niet aandoen om me toch weer te onttrekken aan de kerk, daarmee breng ik alleen maar verdeeldheid in ons gezin. Ik heb het gevoel dat de grond onder mijn voeten wegzakt. Ik lees geen Bijbel meer en bid niet meer omdat ik niet meer weet wat te bidden. Ik ben soms boos en soms verdrietig over de situatie waar ik in zit. Ik raak moe na jarenlang discussies te moeten voeren om mijn (voor mij waardevolle reformatorische) tradities te verdedigen, de leer waar ik het grootste gedeelte van mijn leven mee ben opgevoed te verdedigen. Ik raak het zicht kwijt op wat nu uiteindelijk belangrijk is en wat niet. Hoe langer ik in deze kerk zit, hoe meer ik voel dat ik mij er nooit thuis zal gaan voelen. Het is gewoon niet wat ik ben en wat ik nooit zal worden. Maar ik doe mijn man daar wel veel verdriet mee, dat wil ik ook niet. Ik loop hier dag in dag uit mee rond. Ik verlang naar een warm en veilig gezinsleven waarin de liefde voor God centraal staat, maar dan moet ik dat wel zelf voorleven. En zo lang ik die rust voor mijn ziel niet heb gevonden, kan ik dat niet overdragen. Ik ben soms bang dat God mij verlaten heeft, dat dit de straf is op mijn zonden. Dat ik dit allemaal aan mezelf heb te danken (ik ben immers zwanger geraakt voor mijn huwelijk) en dat ik daarom maar moet accepteren dat ik het hier mee moet doen. En dan is dat vooral een verstandelijke acceptatie. Maar mijn gevoel roept iets anders, het is niet goed met mij. Ik kan zo niet voor de Rechter verschijnen. Ik zou in de Bijbel moeten lezen om te zoeken en moeten bidden om te roepen, maar het lijkt wel alsof ik geblokkeerd ben. Ik voel ten diepste een verlangen naar dat tere geloofsleven waarover je soms kunt lezen van bekeerde mensen, hoe moeilijk ze het ook hebben in hun leven. En met dat ik dat verlangen heb, lijkt het wel alsof ik meer en meer van God verwijderd raak. Ik heb vaak het gevoel dat ik eindeloos zou kunnen huilen, maar ik kan het niet. Ik weet gewoon niet meer wat te doen? Wat kan ik doen zodat ik mijn kinderen niet bedrieg op weg naar de eeuwigheid zonder hen in een conflict te brengen met wat hun vader en de kerk hen leert? Het is wellicht een warrig verhaal geworden, maar ik schrijf wat er uit mijn verdrietig hart komt.
Antwoord
Beste vriendin,
Ik heb je vraag (uitvoerig) verschillende keren gelezen en proefde een ontzaglijke nood. Tegelijk moet ik je eerlijk zeggen dat ik geen pasklaar antwoord op jouw situatie kan geven. Toch wil ik stapsgewijs proberen met je mee te denken, mee te leven en samen naar een antwoord zoeken.
Jullie start was niet erg gelukkig, je schrijft niet hoelang je elkaar al kende, wel dat je moest gaan trouwen. Wilde je het ook? Tegelijk loop je tegen een kerkelijke verdeeldheid, cq. cultuur aan, die ook de oorzaak wordt van verdeeldheid tussen jullie beiden. Het had wellicht een optie geweest om over deze belangrijke zaken dieper na te denken en voor het huwelijk tot een beslissing te komen. Wat was het een moeilijke keus voor jou: je had ook wel bezwaren tegen de Geref. Gem. maar niet zo dat je de kerk daarom wilde verlaten. Wat jammer dat toen alleen de mogelijkheid over bleef om je kindje te laten dopen in de GKV.
Ik laat nu de leer van de GKV voor wat het is: jij noemde de overeenkomsten, maar later bleek, dat zelfs die overeenkomsten verschillen inhielden. Je begreep vanuit je achtergrond, dat je niet kon deelnemen aan het H.A. en je reformatorische achtergrond wilde behouden, maar ook koesteren. Wat moet je het erg moeilijk hebben gehad, want jouw wensen zijn daar absoluut niet te realiseren. Die zijn helaas niet te verenigen met de leer van de GKV: doopopvatting, verbondsbeschouwing, levensstijl, enz. Niet dat dit in de Geref. Gem. allemaal perfect is, maar wel totaal anders. Dat ontdekte jij ook na enkele jaren.
Van de kant van de kerkenraad is hun advies te begrijpen, maar of ze jou begrepen hebben, is een tweede. Jij aardt er niet en ook het deelnemen aan activiteiten staat je tegen, omdat dit anders wordt ingevuld dan jij gewend bent. Wat triest, dat je 's zondags verdrietig in de kerk moet zitten vanwege de leer, de liturgie en alles wat daar bij hoort. Je bent al eens van plan geweest om weg te lopen, maar dat doe je wellicht niet voor je man. Tegelijk voel je de grote verantwoordelijkheid om je kinderen op een reformatorische wijze op te voeden. Maar dat gaat in tegen de visie van je man en de vader van je kind.
Vraag? Hoe is de verhouding met je man? Waarom kun je het hem niet aandoen om van kerk te veranderen? Wat is belangrijker? Dit tijdelijke leven of het eeuwige leven? Verdeeldheid in een huwelijk is verre van gewenst, maar wie zorgt voor verdeeldheid? Door deze situatie lees je niet meer, bid je niet meer en ben je boos en verdrietig over de situatie waar je in zit. Dat je de jarenlange discussies moe bent, kan ik heel goed begrijpen. En je tradities te verdedigen, de leer waarin je grotendeels bent opgegroeid, dat valt niet mee. Dat lukt niet.
Wat is belangrijk? Dat je samen gelukkig bent. Dat je in het gezin een eenheid vormt. Maar bovenal, dat jij, je man en je kind de Heere liefhebben en vrezen met een volkomen hart. En jouw conclusie is duidelijk: in de kerk waar je nu zit, is dat niet mogelijk. Jij wil het ook voorleven. Dat kan alleen vanuit een persoonlijke relatie met God. En je zegt, dat je die mist. Maar je verlangen gaat er toch wel naar uit?
En dan jouw uitspraak: een straf op de zonde. Ik vind hem van jouw kant begrijpelijk, maar wat staat er in Gods Woord? Hij straft ons, maar naar onze zonden niet. Als wij gestraft moesten worden, naar dat we verdiend hebben, dan waren we al lang niet meer. Waarom zou God jou verlaten hebben. Hoe weet je dat? Het is waar dat wie God verlaat, smart op smart te vrezen heeft, maar ondanks alles wil Hij de Getrouwe zijn en de zonden genadig vergeven. Wanhoop toch niet aan Hem. Wellicht is dit een beproeving om je dichter aan Hem te verbinden. Laat niemand je tegenhouden om Hem te zoeken, Bijbel te lezen, te bidden.
Je merkt dat je verstand en gevoel tegenstrijdig werken. Hoe zou het komen, dat je niet los kan komen van je opvoeding en uiteindelijk van een leven dat de Heere nodig heeft, Hem niet te kunnen missen? Hoe komt het dat je eindeloos zou kunnen huilen, maar het niet kan?
Aan het eind kom je zelf met een vraag die eigenlijk niet op deze manier op te lossen is. Je wilt je kinderen eerlijk de opvoeding geven volgens Gods Woord: zonde en genade, schuld en vergeving, de noodzakelijkheid, maar ook de mogelijkheid om bekeerd te worden. Tegelijk wil je hen niet in conflict brengen met wat hun vader en de kerk (GKV) leert. Dat is onmogelijk! Wat weegt nu het zwaarst bij jou? Je kinderen te bedriegen voor de eeuwigheid of ‘een valse vrede’ in het gezin?
Ik hoop dat het eerste bij jou zwaarder weegt. Je kunt jezelf en je kinderen maar één keer bedriegen voor de eeuwigheid. Je voelt het geluk van een kind van God, maar tegelijk lijkt het of je verder van God verwijderd bent. Kan het ook zo zijn dat Hij bezig is jou voor de keus te plaatsen? Kiest nu heden wie gij dienen zult? Hoe lang hink je nog op twee gedachten? Denk aan de keuze van Ruth en van Mozes. Liever met het volk van God kwalijk behandeld te worden dan voor een tijd de genieting der zonde te hebben (Hebr.11).
Beste vriendin, je verhaal is echt niet warrig, maar een hartenkreet uit een verdrietig hart nog wel. Ik zou je zo graag helpen, maar er is maar Eén Helper, dat is de Heere Zelf. En Hij kan en wil en zal in nood, zelfs bij het naad'ren van de dood, ook voor jou en je kinderen volkomen uitkomst geven.
Zoek het ondanks alle tegenwerpingen bij Hem. Laat je niet tegenhouden om te bidden, Bijbel te lezen en goede boeken te nemen, niet door de satan, die er op uit is om je bij God vandaan te houden, ook niet door mensen, hoe lief ze je ook zijn. Wie vader of moeder, man of vrouw of kinderen liefheeft boven Mij, is Mijns niet waardig.
Tenslotte een advies: probeer contact te zoeken met een predikant, ouderling of iemand, die je kunt vertrouwen uit de gemeente waar je eerst toe behoorde. Wellicht kunnen zij je verder helpen. Bovenal bedel aan de troon van Gods genade om antwoord te krijgen wat je doen moet.
Ik hoop dat het duidelijk is, dat ik probeer om jullie bij elkaar te houden, maar omdat ik de verhouding tussen jullie niet duidelijk voor ogen heb, ben ik voorzichtig geweest om verregaande handreikingen te doen. Toch hoop ik dat de vraag: mijn ziel, doorzie jij je lot, hoe zul je rechtvaardig verschijnen voor God, niet meer loslaat. En... de Heere is geen land van uiterste duisternis. Wie Hem aanroept in de nood, vindt Zijn gunst oneindig groot. Houd je kinderen voor wat jij vanuit de Schrift geleerd heb, wellicht ook op catechisatie en in de kerk. Vanzelf is de Geref. Gem. verre van volmaakt, maar je wordt niet bedrogen voor de eeuwigheid. Ook zal er bij de hemelpoort niet naar een kerkverband gevraagd worden, maar wel of je lid bent van die ene, algemene christelijke Kerk. Lees vr. en antw. 54 van de Heidelbergse Catechismus maar:... en dat ik daarvan een LEVEND lidmaat ben en eeuwig zal blijven.
Sterkte in alles, graag zou ik nog concreter hulp bieden, maar mag ik het hier bij laten. Mocht je op welke wijze nog nader contact willen, dan kun je altijd bij de redactie mijn e-mailadres opvragen.
Met een hartelijke groet van iemand, die probeert met je mee te denken, mee te leven, maar mee te lijden is moeilijk.
B. S. van Groningen
Dit artikel is beantwoord door
B.S. van Groningen
- Geboortedatum:25-04-1951
- Kerkelijke gezindte:Gereformeerde Gemeenten
- Woon/standplaats:Hendrik-Ido-Ambacht
- Status:Inactief
Bijzonderheden:
Oud-godsdienstleraar Wartburg College, docent Cursus Godsdienst Onderwijs (Bijbelkunde) en ouderling.
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Zelf vind ik de vraag een typisch geval van de kerk die het geestelijk leven in de weg staat. Doordat ze zich niet thuisvoelt in de GKV, leeft ze niet met God. Hoe onbijbels is dat? Het is eerst God en dan de kerk.
Mijn advies zou zijn om eerst weer naar God toe te gaan. Kijk eerst in je eigen hart en belijd God de verkeerde blik waarmee je jouw GKV-broeders en zusters hebt bekeken. Belijd God hoe je de kerk in de weg hebt laten staan voor een geestelijk leven. En leef dan elke dag met Hem.
Leef je kinderen voor hoe het is om als feilbaar mens toch geliefd te worden door je hemelse Vader. Ik neem aan dat jouw man daar ook in gelooft. Geen enkele kerk kan die belangrijke les in de weg staan! Zoek met je man naar de geloofspunten die jullie verbinden en niet naar die punten die jullie verdelen.
Het is heel simpel. Je hebt ervoor gekozen om zwanger te raken en met je man te trouwen. Het is nu elke dag een keuze om je man lief te hebben, je kinderen voor te leven, op je knieen te gaan en God om zegen te vragen in deze weg. Zo kun je ook een zegen zijn voor een deel van Gods gemeente (die dan toevallig niet helemaal jouw smaak is).
Oh ja, misschien kun je ook eens een kijkje nemen op de website van OpenDoors. Dat zal hoofd- van bijzaken onderscheiden.
Ik vind de reacties nogal koud eerlijk gezegd!!
De antwoorder zegt NERGENS dat de leer binnen de GKV niet goed is, maar het is geen nieuws dat een groot gedeelte van de GKV-gemeenten heel erg aan het afdwalen is van Gods Woord. Denk aan homoseksuele relaties en vrouwen in het ambt. Dat is ontoelaatbaar. En de vragenstelster zegt het zelf ook: mensen gaan oneerbiedig gekleed naar het Huis van God. Dat kan je niet toelaten.
Lieve vrouw, bespreek dit alstublieft met uw man, en maak de keuze voor een meer Bijbelgetrouwe kerk. De eeuwigheid is veel meer waard dan valse vrede, zoals de antwoorder terecht zegt!
Je ziet vaak dat mensen kritisch staan tegenover de ger. gem., maar dat als ze de kerk eenmaal verruild hebben voor een andere, dat ze dan spijt krijgen. Dan pas ben je dankbaar voor de vele zegeningen van de gereformeerde gemeente. Voor de Bijbelgetrouwe prediking.
Natuurlijk verdien je met het dragen van een hoofddeksel niks bij God, maar als je iets dat zo makkelijk is om na te volgen, al afwijst, dan zegt dat heel veel over je houding ten opzichte van Gods Woord.
'k Snap je moeiten en strijd. Bij ondervinding ken ik er zelf ook iets van. Wat zit je in een onmogelijke situatie.
Wat ik zou willen adviseren is het volgende:
1. Bid voor de gemeente waar je nu toe behoort, voor haar predikant, voor de gemeenteleden.
2. Bewaak je huwelijk. Je hebt al veel gediscussieerd met je man. Bid nu vooral voor hem en voor je kind(eren).
3. Verwacht zondags dat de Heere je een zegen wil geven tijdens de preek. Dat kan! Sluit je niet af. Het Woord gaat open. Vraag om opmerkzaamheid. Ja, ik begrijp je moeiten met de prediking, maar toch. En blijf aan andere kant waakzaam voor dingen die niet zijn naar het Woord. Dat deden de mensen in Berea ook.
4. Bezoek in de week diensten in de kerk waar je je graag opnieuw zou aansluiten. Je kunt eventueel ook via Prekenweb luisteren. Maar je weet, de kerk is de werkplaats van de Heilige Geest. Lees boeken waarin de Drie Formulieren van Enigheid goed functioneren.
5. Spreek met je kind(eren) over wie God is, wie wij zijn en wie de Heere Jezus is.
7. Zoals dhr. Van Groningen al aangaf: Vraag eens een gesprek aan met de kerkenraad van de gemeente waar je voor je trouwen toe behoorde. Ik hoop trouwens dat je hier ook met je ouders over kunt spreken en dat er begrip is.
6. Bovenal: Maak de Heere al je nood bekend. Hij weet alles al, maar wil graag dat we alles aan Hem voorleggen. Laat Gods Woord niet dicht! Lees de Bijbel biddend en verwachtend dat de Heere tot je zal spreken. Bekeer je tot Hem.
En praktiserende homofilie wordt ook NIET toegestaan, al denken plaatselijke gemeenten er misschien anders over. Maar ze moeten zich wel houden aan de kerkorde, en die verbiedt nog steeds praktiserende homofilie.
<i>*Rest van de reactie verwijderd door Refoweb*</i>
Ook over de Geref.Gem. zegt hij zelf al dat het daar ook niet perfect is. Maar daar gaat het bij de vragenstelster helemaal niet om volgens mij.
Zij geeft gewoon aan dat zij zich zelf niet kan verenigen met de GKV en daar is mijns insziens niets mis mee. Dat is een persoonlijke zaak, wat daarmee niet gelijk de GKV als kerk afschrijft of iets dergelijks.
Naar mijn mening zijn Con en Maartje de enigen die op de nood van de vragenstelster in gaat. De rest heeft het alleen maar over de verschillende kerken, daar gaat deze vraag toch helemaal niet over.
Maar deze site wordt door meer mensen gelezen dan alleen de refo hoek.
Als er dan ongenuanceerd geschreven wordt over een GKV ,waar ik geen lid van ben,maar wel goed ken denk ik hier klopt iets niet.
Het is niet stichtelijk een discussie te voeren over GKV/GG. Dhr. van Groningen heeft geprobeerd een eerlijk antwoord te geven, als je het er niet mee eens bent, kun je hem beter opbellen dan hier je kritiek spuien. Waarom denkt iedereen het altijd beter te weten? Komt de zondige natuur hier niet weer om de hoek kijken of ben ik dan te zwart-wit?
Heel knap dat jij kunt bepalen wat ik met hoofd- en bijzaken bedoel, maar je zit ernaast. Hoofdzaak = dat je met je man God liefhebt, elkaar en je naaste en dat je je kinderen voorgaat in de omgang met God. De relatie met God moet weer bovenaan staan in het leven van de vragenstelster, niet de relatie met de kerk. Prioriteiten stellen.
Bijzaak = een bepaalde stijl kerk. Ze is nu in de GKV geplaatst en het is haar taak om in deze gemeente een lichtend licht en een zoutend zout te zijn. Maar daar komt ze niet aan toe, omdat ze te druk is met alle verschillen tussen haar kerk en die van haar man. Daarom adviseerde ik haar om zich te verplaatsen in de situatie van christenen in de verdrukking. Wij, Nederlandse christenen, zijn veel te verwend en we moeten anders leren piepen.
<i>* Een deel van de reactie is verwijderd door Refoweb *
Reageren op een antwoord is mogelijk mits de reactie iets toevoegt en niet in strijd is met het antwoord van de deskundige. Vraagstellers zijn niet gebaat bij tegenstrijdige reacties en bovendien vinden we het ongepast ten opzichte van de deskundige die zijn/haar vrije tijd ter beschikking stelt om onze bezoekers te helpen.</i>
Een ding is zeker: wie MIJ aanroept in de nood, vindt MIJN GUNST oneindig groot.
Ik wens de vraagstelster in Zijn handen, daar is ze beter af dan bij de meeste reacties en adviezen die gegeven zijn. Helaas dat ik dat moet constateren.
Je moet het het bandje van ds Westerink eens bestellen. Hij is te krijgen op www.vanleeuwenrecords.nl en heet de "pnielpreek". Echt bestel die.... die preek is de moeite waard.
Jaren geleden is die preek al gehouden in Spakenburg. Waar 5 gkv kerken staan. Bij ons in het dorp heeft de gkv het hele bevindelijke leven kapot gemaakt. Er word van de kansels af verkondigd dat je een verbondskind bent, en daarom komt alles wel goed. Als je maar goed leeft.. Maar over wedergeboorte en waarachtige bekering wordt niet gesproken!! Ik begrijp je hier helemaal in!!!
Toch moet je je ook bedenken dat de ger gem ook niet alles is. Soms wordt ook daar gepreekt dat het maar voor een paar kan. Het 'Och mocht het nog maar eens gebeuren" leeft daar erg. Houd daar ook rekening mee! Probeer het ook eens bij een Hersteld Hervormde gemeente of een CGK (bewaar het pand) Dan krijg je je man misschien ook mee!! Het taalgebruik is daar minder ouderwets en de spreektoon is vaak veel normaler.
Maar wat het allerbelangrijkste is, is om op je knieen te gaan. En de Heere vragen om Zijn onmisbare leiding. Maar als je je kinderen anders op wilt laten groeien, maak dan zo snel mogelijk een beslissing. Want over 5 jaar zijn je kinderen ook weer ouder en meer ontwikkeld in de gkv!! Hou daar rekening mee!!
Gods onmisbare zegen toegebeden, en onthou dit! Ook in de gkv zitten nog ware kinderen van God. Die blijven zuchten of de Heere verandering wil brengen.
Uiteindelijk heeft God Zijn kinderen in alle kerken zitten, hoe vrijzinnig of rechts die ook mogen zijn.
God werkt door onze, door zonde verduisterde, dogma 's heen.
Dat is zo 'n wonder!
De GKV is mij bekend. Waar de vraagstelster tegenaan loopt kan ik mij goed voorstellen. Het verbondsautomatisme is erg gevaarlijk.
De oproep om je te bekeren valt daardoor weg en die heb ik nog nooit gehoord in de GKV.
Overigens is het net zo gevaarlijk om te stellen dat er maar 1 kind van God in een kerk zit, zoals in sommige degelijke kerken gebeurd.
De GKV is de laatste decennia erg veranderd, daar kan niemand om heen.
En dit heeft consequenties voor de levensheiliging/bepaalde principiele zaken. Ik hoop dat de GKV weer terug mag gaan naar haar oude identiteit.
Ik hoop van harte dat de alle kerken in Nederland weer dicht bij Gods Woord mogen leven.
Het is nu moeilijk voor te stellen dat in de hemel er geen 'kerken' meer zullen zijn.
@Gerteke om meer te kijken naar christenen in de vervolging vond ik erg lomp overkomen.
Als jijzelf in een kerk, waar je niet achter staat, zit... Hoe zou je het vinden als mensen dat tegen jou zouden zeggen?
In een kerk moet je geestelijk kunnen groeien, hoe kan dit als je zulke bezwaren hebt tegen een bepaalde leer?
Dan blokkeer je en dat is funest voor je relatie met God!
@ Roos80: helemaal mee eens. Ik heb het zelf ook meegemaakt. Als je in een kerk zit waar je je op heel veel vlakken een vreemdeling voelt blokkeer je uiteindelijk.
