Muziek luisteren als Christen

Naar wat voor muziek kan ik als Christen luisteren en naar wat niet? En hoe kom ik er achter of het echt is wat God goed vindt?

Hopelijk verwacht je van mij geen pasklaar antwoord in de vorm van een lijst van verantwoorde en niet verantwoorde muziekstukken of -soorten. Zó simpel is het niet. Met eerbied gesproken: evenmin als je in de Bijbel een pasklaar antwoord vindt op vragen over bijvoorbeeld het dragen van een lange broek door meisjes of over het bekijken van films, vind je er een lijstje waarin je kunt opzoeken of bepaalde muziek nou toelaatbaar is of niet.

Iemand die heel dicht bij de Heere leeft, zei eens tegen me: “Weet je, eigenlijk ben ik de hele dag met de Heere in gesprek”. Als je zo’n leven kent, voel je terdege dat bepaalde muziek daar gewoon niet in past. Met betrekking tot de zaterdagavondbesteding hoorde ik een predikant eens zeggen: “Vraag jezelf maar af of je op die plaats kunt sterven en God ontmoeten: dan voel je heus wel dat er plaatsen zijn waar je niet thuis hoort”.

Beide citaten veronderstellen een sprekend geweten, een ingeschapen besef wat wèl en wat niet te rijmen is met een Christelijke levenswandel. Het dienen van de Heere kleurt je hele leven: dat raakt niet alleen je kerkgang en je gebedsleven, maar het geeft ook richting aan je omgang met je naaste, aan je omgang met vrije tijd, met muziek, met... ja, met alles! Je gaat keuzes maken. Natuurlijk zijn die keuzes ook cultureel bepaald. Op een zendingspost in Afrika zingen ze de psalmen op andere melodieën dan wij hier gewend zijn. In muzikaal opzicht sluit men aan bij de eigen volkscultuur, waarbij ook ruimte is voor trommels en handgeklap. Maar men zingt dezelfde psalmteksten die wij hier -misschien wel heel langzaam en op hele noten- zingen!

In zijn brief aan de Romeinen schrijft de apostel Paulus: “Maar doet aan den Heere Jezus Christus, en verzorgt het vlees niet tot begeerlijkheden” (Rom. 13:14). De kanttekenaren maken duidelijk dat Paulus hier waarschuwt voor kwade lusten “die strekken tot onmatigheid, hovaardij, gulzigheid, onkuisheid”. Van nature zijn wij geneigd om de grenzen op te zoeken, te kijken hoe ver je kunt gaan: wat kan nog net wèl door de beugel? De woorden van Paulus sturen je echter precies de andere kant op. Vermijd alles wat je zou kunnen verleiden tot de zonde en richt je op Christus!

Je stelt een heel algemene vraag; in het antwoord kunnen dan ook onmogelijk allerlei détails worden uitgediept. Een paar hoofdlijnen wil ik wel proberen te trekken. Muziek waaraan een tekst is gekoppeld, kun je toetsen op de inhoud van die tekst. Wordt in die tekst de zonde genoemd als iets normaals, worden zondige verlangens geprikkeld, dan doe je er Hem verdriet mee, Die recht heeft op jouw leven. Dat zulke muziek niet in je cd- of mp3-speler thuishoort, behoeft geen betoog. Maar er is ook instrumentale muziek (zowel in het klassieke genre als in de muziek die onder jongeren populair is) waar de losbandigheid vanaf straalt. Vrijblijvend is onze omgang met muziek nooit. Steeds kun je jezelf de vraag stellen “wat doe ik met die muziek” en “wat doet die muziek met mij?”

Mag je dan alleen maar naar langzame, niet-ritmische orgelpsalmen luisteren? Nee, dat zul je mij nooit horen zeggen! Kijk eens in de natuur: ô’n geweldige verscheidenheid aan planten en dieren, al die verschillende kleuren: ’t is het werk van de grote Schepper aller dingen. En zoals je in de natuur weleens stil en klein kunt worden en bijna vanzelf gaat bidden “Heere, wat bent U groot en machtig dat U dit allemaal geschapen hebt!”, zo zijn er ook in de kunst -en dus óók in de muziek!- heel veel mooie dingen, waarvoor je de Heere met een oprecht hart kunt danken. Wel, neem die gedachte ook eens mee als je voor een muzikale keuze staat: kan ik de Heere danken voor deze muziek?

Een bewuste omgang met muziek is noodzakelijk. De verleiding is misschien groot om een houding aan te nemen van “ach, wat maakt ’t uit: doe toch niet zo moeilijk, ik heb gewoon een leuk muziekje op de achtergrond, naar de tekst luister ik niet eens en op m’n radio zie ik de videoclip immers toch niet?” Maar ’t doet er wel degelijk iets toe naar welke muziek je luistert! Oké, angst is een slechte raadgever, de redenering “als je daaraan begint, waar kom je dan terecht?” wordt in onze kringen wellicht te gemakkelijk gebruikt om zaken tegen te houden waar niks mis mee is. Allemaal waar, maar er moeten toch keuzes gemaakt worden. Wat is het dan groot als je mag weten dat je als christen mag vragen of Gods Geest jou wil leiden bij het maken van keuzes, óók als het gaat om het luisteren naar muziek! “Wie is de man [en natuurlijk mag je daar ook vrouw, jongen of meisje lezen] die de HEERE vreest? Hij zal hem onderwijzen in de weg die hij zal hebben te verkiezen” (Psalm 25:12).

Hartelijke groet,
Dick Sanderman

Dit artikel is beantwoord door

D. (Dick) Sanderman

• Geboortedatum:
  11-11-1956
• Kerkelijke gezindte:
  Gereformeerde Gemeenten
• Woon/standplaats:
  Rijssen
• Status:
  Inactief

1 artikel