Vraag
Ik las de welbekende tekst Johannes 3:16 en probeerde voor mezelf de vraag te beantwoorden waarom God de wereld “alzo lief” had. Ik kan er echt niet uitkomen. Is er een antwoord op die vraag of kunnen wij dat niet begrijpen? Dus niet: waarom God Zijn volk in Christus liefhad, want dat is op grond van Zijn welbehagen. Maar mijn vraag is: wat is de oorzaak dat God de wereld zo liefhad dat Hij Zijn Zoon gegeven heeft tot haar verzoening? Want die oorzaak ligt niet in ons.
En als er over Gods liefde tot de wereld gesproken wordt, wordt dan Gods medelijdende liefde bedoeld tot de hele wereld of in het bijzonder Gods verkiezende liefde tot Zijn volk, of allebei?
Antwoord
Beste vraagsteller,
Met u deel ik de verlegenheid bij de bekende tekst uit Johannes 3:16. Dat God zó lief gehad heeft deze wereld dat Hij Zijn enige Zoon gegeven heeft om het offer voor onze zonden te zijn en ons met de Vader te verzoenen, dat is niet te bevatten. Dat geeft ook het woordje “zó” al aan. Denk aan kinderen die hoog opgeven van hun vader en moeder. “Mijn vader is zo sterk… Mijn moeder is zo lief…” Ieder punt van vergelijk ontbreekt.
God geeft Zijn Zoon niet omdat er oorzaken voor bij ons zijn. Vroeger hoorde je vaak zeggen dat Hij redenen uit Zichzelf genomen heeft, omdat ze bij ons niet zijn. In ons doopformulier is sprake van Zijn “grondeloze barmhartigheid.” Luther -die wel zes verschillende preken aan deze tekstwoorden besteedde- schrijft dat we dagelijks met deze woorden zouden moeten opstaan en naar bed gaan. We moeten ze ons inscherpen.
Aan wie is de grote gave van Gods liefde en genade geadresseerd? Aan de wereld. Waaraan heeft de wereld dat verdiend? Luther schrijft dat God na de duivel geen grotere vijand heeft dan de wereld. Ook wijst hij erop dat het hier om het hele menselijke geslacht als één geheel gaat. Vervolgens vraagt hij: “gelooft u dat u een mens bent? Twijfelt u? Knijp jezelf dan maar eens stevig in de neus. Waarom wilt u zichzelf uitsluiten van dat woordje wereld? Omdat u evenzo goed als Petrus en Paulus mens bent, en een stuk van de wereld bent, heeft God ook u op het oog met de belofte van Johannes 3:16. Maak Hem niet tot een leugenaar”, waarschuwt Luther. “U zou naast alle andere zonden die u gedaan hebt, ook deze nog doen, namelijk Hem tot leugenaar maken. (...) Wie zichzelf buitensluit zal ook dat moeten verantwoorden.”
De bekende Anglicaanse predikant Ryle benadrukt op zijn beurt ook nog eens dat God Zijn Christus als zondeverzoenend Lam gegeven heeft aan het hele nageslacht van Adam. Wie “wereld” beperkt tot “de uitverkorenen” doet de woorden van het Evangelie geweld aan. Wereld betekent vaak het vijandige, het goddeloze. In die lijn legt ook Calvijn de tekst uit. Luther spoort ons aan om waar de woordjes “een ieder” staan, onze eigen naam in te vullen. Tot slot nog een zinvolle opmerking van Ryle: vraag niet of God u liefheeft, maar stel uzelf de vraag of u Hem lief hebt!
Hartelijke groet,
Ds. J. Belder
Dit artikel is beantwoord door
Ds. J. Belder
- Geboortedatum:14-01-1955
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Harskamp
- Status:Actief
