Omgaan met onredelijke boosheid van man

Ik ben moeder van een gelukkig gezin. Samen met mijn man heb ik gezonde kinderen. Mijn man heeft als kind te maken gehad met kindermishandeling. Zijn vader vernederde emotioneel zijn kinderen, ze werden geslagen en uitgebuit. Zijn moeder was zwak, vaak depressief en dronk vaak te veel. Om een lang verhaal kort te maken: het was een onhoudbare situatie, de kinderen werden allemaal bij hun ouders vandaan gehaald en in andere gezinnen geplaatst.

Mijn man was toen een jonge puber. Hij heeft veel hulp en therapie gehad. God heeft onze levens bij elkaar gebracht. En het wonderlijke is dat we binnen het huwelijk nauwelijks gevolgen van zijn jeugd ervaren. Hij is goed voor mij en voor de kinderen. Met de oudste zoon gaat hij vaak op pad. Dan ben ik trots! Maar richting andere mensen gaat het vaak fout. Hij is regelmatig betrokken bij conflicten. Bij verschillende werkgevers is hij met onenigheid weggegaan. Diverse familieleden wil hij niet meer zien. Een aantal ouderlingen heeft hij behoorlijk de les gelezen. Ook vriendschappen gaan vaak ineens over. Vaak heeft het wel een aanleiding, maar die zijn in mijn ogen 'gewone' dingen die gebeuren tussen mensen onderling. We hebben namelijk allemaal onze gebreken.

Mijn vader is bijvoorbeeld wat verstrooid. Hij had pas beloofd dat hij even een zaagmachine zou langs brengen, maar dat was hij compleet vergeten. En zoiets overkomt mijn vader wel eens vaker. Wij lachen er met elkaar om: dat is nou typisch pa. En inderdaad is het soms erg vervelend en soms zijn we ook even boos. Maar mijn man werd dus laaiend en is er weken of maanden mee bezig: hij is onbetrouwbaar, hij denkt alleen aan zichzelf, dit is niet de eerste keer, hij laat zien dat ik niet belangrijk voor hem bent, ik hoef hem niet meer te zien, het is een egoïst... Mijn man stuurt dan echt vervelende emotionele appjes in zo'n situatie. Terwijl mijn vader altijd voor ons klaar staat. Dit is maar één voorbeeld. Maar zulke dingen gebeuren dus vaker.

In zijn boosheid lijkt hij meer op een jongen van 15, dan een man van begin 40. Ik baal soms ook van dingen en je mag dat ook gepast uiten naar anderen toe. Maar in zijn hoofd wordt het zo groot: anderen zijn onbetrouwbaar, egoïstisch en hijzelf voelt zich in de maling genomen, niet gezien, hij wordt genegeerd, enzovoorts. En verbreekt hij dus contacten of gaat ze voorzichtig toch maar weer aan voor mij. Ik snap echt waarom hij zo reageert, het is zijn verleden. Ik geef dat zo nu en dan ook aan. Maar dat is volgens hem niet zo: iedereen zou zo reageren als mensen zich onbetrouwbaar gedragen en je aan de kant zetten. Zijn redenatie snap ik, maar hij wordt niet in de maling genomen, hij wordt niet bedrogen. Dit beleeft hij zo in zijn hoofd.

Mensen in de omgeving vinden het soms echt lastig. Familieleden en vrienden hebben tegen mij gezegd: bij hem is het soms net of je op eieren moet lopen, onverwacht kun je een boos berichtje krijgen omdat je hem pijn zou hebben gedaan. Ik vind het erg moeilijk. Voor mijn man, die regelmatig tegen zichzelf aanloopt, maar dit niet doorheeft. Voor mensen in de omgeving die het lastig vinden. Voor de kinderen als pa aan tafel los gaat op andere mensen. Maar voor mezelf ook, want als hij boos is op bijvoorbeeld mijn vader, voelt het als verraad als ik mijn vader gezellig ga opbellen of naar hem toegaat. Dus ook relaties die ik heb met anderen worden hierdoor beïnvloed.

Ik ben hierdoor verschillende mensen kwijtgeraakt. Mijn man vindt het niet erg, al die mensen waren toch onbetrouwbaar en hebben hem veel pijn gedaan, dus wat moet je met die mensen. Ik ga mijn hoofd niet nog een keer stoten bij die mensen, zegt hij dan. Ik probeer altijd geduldig te blijven, te luisteren, hem begrip te geven. Ja en soms neem ik het op voor de ander: pa vergeet bij iedereen wel eens wat, het is niet op jou gemunt, hij helpt je altijd met klussen... Maar dan wordt hij boos op mij: je neemt het op voor je vader, je vind hem zeker belangrijker dan mij. Ik probeer hem te laten zien dat boosheid niet helpt, mijn vader wordt er niet gestructureerder van, het is -hoe lastig soms- mijn vaders gebrek, dat verander je niet, maar laat dat gebrek jou niet persoonlijk raken.

Ik heb er veel verdriet van. Ik schaam me soms voor mijn man als hij zo doet. Hulp wil hij niet, want hij heeft alles verwerkt: de mensen moeten gewoon normaal doen, ik laat niet met mij sollen, zegt hij dan. Hoe kan ik mijn man helpen? Hij voelt zich tenslotte zelf vaak ook verdrietig en niet serieus genomen. Hij zou zo bevrijd kunnen zijn als hij de dingen die mis gaan anders gaat ervaren. Ik huil en bid vaak. Ik ben met een man getrouwd die als onberekenbaar wordt gezien en zijn emoties niet onder controle heeft. Thuis is hij echt een lieve vader. Ik houd van hem. Maar dit kan soms echt tussen ons in zitten.

Zijn er mensen die dit herkennen? Ga ik verkeerd met mijn man om? Volgens mijn man durf ik niet te zeggen waar het op staat en laat ik over me heenlopen, ik ben naïef en te goed van vertrouwen, zegt hij. Maar ik weet van mezelf dat ik best een pittige directe tante ben, ik moet m'n tong er soms ook afbijten. Ik wijs hem vaak op de Heere Jezus, die zo werd vernederd, vriendelijk bleef, bleef zwijgen... Dat we op Hem moeten lijken, juist als je boos bent, naar mensen die je tekort doen, negeren, die onbetrouwbaar zijn. Zo benoem ik dan hoe hij de dingen voelt en ervaart.

Het is een lang verhaal, sorry. Ik wil dit al jaren vragen, maar heb het nooit gedurfd, het voelt ergens als verraad naar mijn man. Een echtgenote en moeder die over het algemeen gelukkig is, maar dit soms zwaar vindt.

Beste mevrouw,

U hebt inderdaad een lange en uitgebreide brief geschreven. En om met het laatste te beginnen: hulp vragen is soms moeilijk, maar het is zeker géén ‘verraad’ te noemen! Goed dus, dàt u hebt geschreven!

U probeert immers uw echtgenoot te helpen om ook buiten uw gezin goede relaties te onderhouden. En ja, dat is een goed streven, maar zolang hij geen externe hulp aanvaardt -niet alleen van een therapeut, maar ook niet van u blijkbaar- wordt het moeilijk. U doet wat u kunt. Dat is mooi, maar juist ook uw man moet zèlf inzien dat zíjn handelen invloed heeft op de reacties die hij oproept. Reflecteren op eigen handelen is een kunst: het is gemakkelijker om te denken dat wat-dan-ook altijd aan de ander ligt. Want ja, dan hoef je zelf uiteindelijk geen verantwoordelijkheid te nemen. 

Of het werkt weet ik niet, maar praat eens met hem méé door te zeggen: "je hebt groot gelijk om dít incident dat inderdaad slechts een incident was en niet meer dan dat", terwijl u daarna gewoon verder gaat waar ú gebleven was. Ik doel nu op het voorbeeld met uw vader: ja, het was niet handig om te vergeten, maar oké, alle andere keren staat vader klaar. En daar bent u beiden blij mee. Ú stelt alle andere keren daarom in het daglicht door vader te bedanken cq. te complimenteren op het moment dat daar geschikt voor is.

U schrijft: "Ik vind het erg moeilijk. Voor mijn man, die regelmatig tegen zichzelf aanloopt, maar dit niet doorheeft." Dát is het dus: hij heeft het niet door of wíl het niet door hebben. Durft u hem op zo’n vervelend moment te confronteren met zijn gedrag? Niet door te veroordelen of verwijten te maken, maar door er eens rustig over door te praten. Over wat een en ander met ú doet, juist omdat zijn gedrag mede invloed heeft op de relaties die u beiden met anderen hebt? Dat is best spannend, want de kans dat hij boos op u wordt is aanwezig. Juist dán zou ik u aan willen raden om toch een therapeut te zoeken. Een enkel ‘papieren’ antwoord, dat ook nog eens anoniem is (hoewel u helder en duidelijk schreef!) kàn een begin zijn. Maar niet meer dan dat. De oplossing vraagt om meer: als uw man het niet nodig vindt, zoekt u voor uzelf een gesprekspartner. Óf u begint eerst met het lezen cq. lezingen te volgen over "omgaan met boosheid" ofwel conflicthantering.
 
"Ga ik verkeerd met mijn man om?", vraagt u zich af. Dat geloof ik niet, maar als u ánders leert kijken (het gaat dus niet om goed of fout!) worden wellicht uw reacties naar hem anders. Tenslotte ís hij een man van begin 40, ook al reageert hij soms als een jongen van 15. Juist dáár ligt voor u een mogelijkheid om niet te reageren als zijn ‘moeder, ‘zijn ‘voogd’ of desnoods zijn lerares, maar als zijn ‘tégenover’ ofwel huwelijkspartner.                                                   

Waarschijnlijk hebt u genoeg om over na te denken,
Marijke Rots

Dit artikel is beantwoord door

C. M. Chr. Rots - de Weger

• Geboortedatum:
  18-02-1947
• Kerkelijke gezindte:
  Christelijk Gereformeerd
• Woon/standplaats:
  Aalten
• Status:
  Actief

1502 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven