Vraag
Bekering, geloof en wedergeboorte. Wat houden deze begrippen nu eigenlijk in en op welke volgorde treden ze op, of is er geen sprake van een vaste volgorde?
Antwoord
In deze vraag komen drie bekende begrippen naast elkaar voor. Meer dan eens gebruikt een dominee in zijn preek twee van deze begrippen bij elkaar: "geloof en bekering", "wedergeboorte en geloof", "bekering en wedergeboorte". Deze drie begrippen hebben dus heel veel met elkaar te maken, maar hoe dan?
In de eerste plaats is het belangrijk om te weten hoe iemand deze begrippen definieert. Wanneer we anderen deze woorden horen gebruiken, moeten we uit het verband af proberen te leiden wat de bedoeling hiervan is. In het vervolg geef ik een overzicht, hoe deze begrippen gebruikt kunnen worden.
Wedergeboorte kan op drie manieren gebruikt worden:
1. Wedergeboorte in engere zin, of 'Levendmaking'. Hiermee wordt bedoeld dat de Heilige Geest door het Woord het nieuwe leven geeft dat Christus verworven heeft. Je vindt hierover b.v. teksten in Joh.1:13, en Joh. 3, Efeze 2:1-8, 1 Petr.1:3,23. In deze betekenis zou je de wedergeboorte 'eerst' of 'primair' kunnen noemen en is het geloof in de Heere Jezus de vrucht of het gevolg van de wedergeboorte. Kenmerk van de wedergeboorte is dat je 'wederom geboren wordt', de mens is hierin dus passief. Dit vind je in de Dordtse Leerregels hoofdstuk III/IV, art. 11,12.
2. Wedergeboorte in ruimere zin, of de dagelijkse vernieuwing door de Heilige Geest. Hierbij kun je denken aan Romeinen 12:2. Je vindt dit ook in de Ned. Geloofsbelijdenis art.24 dat "dit waarachtig geloof, in de mens gewerkt zijnde door het gehoor van het Woord en de werking van de Heilige Geest, hem wederbaart en maakt tot een nieuwe mens...".
3. Wedergeboorte in de betekenis van totale vernieuwing als de Heere Jezus terug komt. Zie Matt.19:28.
Het geloof is aan de ene kant het werk van Gods Geest, Die het Woord in het hart brengt als een leven wekkend zaad. Het is genade om het geloof in Jezus Christus te ontvangen. (Efeze 2). Dit geloof is het vertrouwen op de Heere Jezus en Zijn volkomen Verzoeningswerk, het vertrouwen op Gods beloften van heil en redding in Jezus Christus. Dit zou je kunnen noemen het 'gevolg of de vrucht' van de wedergeboorte in engere zin door de Heilige Geest. Aan de andere kant is het geloof ook iets wat de mens 'moet doen' en 'doet', door de kracht van de Heilige Geest. Wij mogen bidden om het ware geloof en tegelijkertijd roept het Woord ieder mens op om te geloven in de Heere Jezus. "Gelooft in de Heere Jezus Christus en gij zult zalig worden" (Hand.16:31). Dit geloof als vertrouwen op Gods beloften, is de innerlijke drijfveer instrument om zich tot God te bekeren tot een nieuw leven. De Heilige Geest werkt de 'vernieuwing' of 'wedergeboorte in ruimere zin' in het binnenste van de gelovige en de gelovige mag zijn zaligheid uitwerken met vreze en beven tot een nieuwe gehoorzaamheid. (Zie ook Fil.2:12,13).
Bekering wordt in de Bijbel meestal in actieve zin gebruikt. Als een oproep: bekeert u! Slechts weinige keren wordt bekering gebruikt als 'bekeerd worden'. Dit b.v. wel in Jeremia 31:18. Dus meestal als opdracht of bevel! God riep Israël telkens op om zich af te keren van de afgoden en zich toe te keren tot God. Bekering heeft een innerlijke component: de verandering van denken, de vernieuwing door de Heilige Geest (Rom.12:2). Bekering wordt zichtbaar in een ander leven, in gehoorzaamheid aan God, zoals b.v. bij Zacheus (Lukas 19). De oproep tot bekering komt tot allen die Gods Woord horen. Willen zij zich bekeren? Kunnen zij zich bekeren? Volgens Rom.3:9-20) zal dat nooit het geval zijn vanuit de in zonde gevallen mens. Maar het wonder is dat doden horen de stem van de Zoon van God en zij zullen leven. Joh. 5:25.
De bekering heeft een begin in de eerste bekering, de eerste afkeer van de zonde en het eerste verlangen om de Heere te gehoorzamen. De bekering keert ook dagelijks terug. Iedere dag moeten de gelovigen hun zonden belijden en van genade leven. Iedere dag maken zij een nieuw begin aan het leven van de gehoorzaamheid aan Gods geboden.
Deze korte uitleg zou op vele manieren uitgebreid kunnen worden, maar ik hoop dat de vraagsteller (ster) zo wat meer zicht op deze begrippen gekregen heeft. Bovenal hoop ik, dat niet alleen jij, maar ook allen die dit lezen, hiervan iets verstaat in je eigen leven. Het gaat immers niet slechts om kennis met ons verstand, maar bovenal om de praktijk van het geloofsleven. Mis je nog zo veel? Doe je mond wijd open, zegt de HEERE, en Ik zal hem vervullen. (Psalm 81:11)
Ds. A. Jonker, Baarn
Dit artikel is beantwoord door
Ds. A. Jonker
- Geboortedatum:29-03-1954
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Putten
- Status:Actief
