(...) Is dit niet een opdracht van God: opdat zij allen één zijn(Joh.17)? Komt d...

Beste ds. Van der Sluijs. In het RD stond pas een artikel “Geen nieuwe kerk, maar kanselruil” daar stond o.a.: “Laat ieder één reformatorische kerk in Nederland voor altijd vergeten. Deze eventuele wensdroom van kerkelijke romantici breekt stuk op de werkelijkheid”, etc. Nu heb ik de vraag hoe dit gesteld kan worden als er in de gereformeerde belijdenis word gesproken over de éne ware kerk. Is dit niet een opdracht van God: opdat zij allen één zijn(Joh.17)? Komt daar niet bij dat de belijdenis een geloofsstuk is en niet een geschrift dat empirisch is opgesteld? De werkelijkheid is toch ook niet onze maatstaf als we het hebben over de triniteit? Ik meende dat het kerk-stuk een geloofs-stuk is.

Beste vraagsteller,

Als er in de Nederlandse Geloofsbelijdenis gesproken wordt van de éne ware kerk, dan moet je dit zien in het licht van de strijd van de Reformatie met de Roomse Kerk. De Kerk van de Hervorming was per definitie geen afscheiding van de Roomse Kerk, maar zij kwam in de plaats van de Roomse Kerk, die in haar ogen een valse kerk was geworden. Zo gezien was de Kerk van de Hervorming dus de ware kerk. Zij was immers in de plaats gekomen van de valse kerk.

We gaan er dus nu vanuit dat die Kerk van de Hervorming of Hervormde Kerk de ware kerk is. Maar deze bestond door het Woord alleen. En alleen uit genade en alleen door het geloof ben ik daarvan een levend lidmaat. De kerk is geen statisch, maar een dynamisch begrip. Zij  is schepping van het Woord (door de Geest). Alleen door het geloof kan ik haar belijden. Dit laatste is iets anders dan zien. In De Twaalf Artikelen luidt het dan ook: “Ik geloof een heilige, algemene (d.i. katholieke), christelijke kerk, de gemeenschap der heiligen...”.

Scherp geformuleerd: ik geloof die kerk... niet: ik geloof in(die) kerk... Dit betekent dat ik haar geloof al zie ik er soms niets van. Nog scherper geformuleerd: ik geloof dus niet in (!) een kerk die door mensen is geformeerd. Ik geloof alleen de kerk als schepping van het Woord (door de Geest). De Kerk der eeuwen is schepping van het Woord door de Geest. De Kerk van de Hervorming of de Hervormde Kerk werd opnieuw geschapen door Woord en Geest. Luther heeft die kerk niet gemaakt, deze ontstond nadat Luther (en ô het Woord) geëxcommuniceerd dan wel verworpen werd. Toen heeft Luther gezegd: Waar het Woord is daar is de Kerk. Deze was nu in de plaats gekomen van de valse kerk. Simpel gezegd: omdat het Woord (met Luther) er uit gegooid werd, ging de kerk mee.

Daarna is die ware kerk (de Kerk van de Hervorming) opgesplitst in vele delen. Over het al of niet goed recht van de afscheidingen ga ik nu niet in (Lees mijn boekje “Kerk of afscheiding”). Maar wél is het zo dat die ene ware Kerk nu in tientallen stukjes is verdeeld. Welnu, ik constateer dat de Kerk van de Hervorming nu een gebroken kerk is. Een zondige en schuldige gebrokenheid? Ja! Maar wij kunnen de zaak alleen maar erger maken. Zo gauw mensen een kerk gaan formeren! Alle maakwerk leidt tot breekwerk. Zie de (recente) geschiedenis.
Ik geloof dat het Woord van God in de bediening van de verzoening de ware kerk schept overal waar zij op de rechte wijze bediend wordt. Zo is er herkenning over kerkmuren heen. Daarom pleitte ik voor kanselruil , en nog meer voor kanselopening. Zo kan de gebroken kerk van binnenuit genezen worden: eerst de inhoud dan de vorm. En niet andersom. De stelling: Waar de ware kerk is daar is het Woord (alleen maar te horen) is rooms. Bij Rome is het Woord ingebed in de traditie of de kerk. Bij de Reformatie is het precies anders om: Waar het Woord is, daar is de Kerk.

Dit zal op een gebroken wijze worden beleefd in een gebroken kerk van de Hervorming of Hervormde Kerk. We zijn dus één door het Woord! En zo ook één uit genade en door het geloof. Onze Nederlandse Geloofsbelijdenis belijdt daarom een geestelijke eenheid. En die wordt nooit gemaakt of gegarandeerd door de vorm: de uiterlijke eenheid.

Met vriendelijke groet,
Ds. C. A. van der Sluijs

Dit artikel is beantwoord door

Dr. C. A. van der Sluijs

• Geboortedatum:
  14-09-1942
• Kerkelijke gezindte:
  PKN (Hervormd)
• Woon/standplaats:
  Veenendaal
• Status:
  Inactief

174 artikelen

Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven