Vraag
Mag ik belijdenis doen, ook al ben ik het niet altijd eens met de leer die er in onze gemeente geleerd word?
Antwoord
Geen eenvoudige vraag. Temeer, daar niet duidelijk is over welke leer het gaat. Gaat het over bepaalde nuanceringen binnen de gereformeerde leer, waarover door de tijden heen verschillend is gedacht, bijv. de verhouding rechtvaardiging/wedergeboorte; wel of geen welmenend aanbod van genade; wel of geen toeleidende weg tot Christus; kenmerkenprediking of appelerende prediking; verhouding verbond/verkiezing. Over deze zaken wordt verschillend gedacht binnen de kerken en tussen de kerken onderling die zich verbonden weten aan de gereformeerde belijdenis en van harte de belijdenis onderschrijven. Heel iets anders is of de verzoening door Christus' bloed wordt ontkend of de lichamelijke opstanding van Christus uit de dood. Deze zaken raken direct het hart van de gezonde leer, die naar de Schriften is. Wanneer deze zaken worden geloochend, dan is er iets heel ernstigs aan de hand. Binnen het geheel van zo'n kerk kan moeilijk belijdenis worden afgelegd, omdat het hart van het christelijk belijden in het geding is. Maar ik neem aan, dat het de vraagstel(ler)/ster niet om zulke zaken te doen is, maar dat het meer gaat over bepaalde accenten die gelegd worden binnen de kerken van gereformeerde signatuur.
Belangrijk is om voor jezelf helder voor ogen te hebben, wat precies bij het belijdenisdoen gevraagd wordt. De kern van het belijdenisdoen is de vraag of wij belijden te geloven in God de Vader, de Almachtige Schepper des hemels en der aarde en in Jezus Christus, Zijn eniggeboren Zoon, onze Heere en in de Heilige Geest. Aan deze belijdenis is gekoppeld het voornemen om deze God, Die Zich in Christus heeft geopenbaard door de Heilige Geest, te dienen. En Zijn Naam te belijden in de wereld. Meestal gaat de laatste vraag die aan de nieuwe belijdende leden gesteld wordt over de kerk, waarbinnen deze belijdenis wordt uitgesproken. Daarmee raken we het punt van het kerk-zijn en de tucht. De belijdenis van Gods Naam wordt afgelegd binnen de gemeenschap der kerk. Wie belijdenis doet stelt zich ook onder de tucht van de kerk. En die wil ook meewerken aan de opbouw van de gemeente van Christus. We kunnen onze persoonlijke belijdenis niet isoleren van het belijden der kerk.
Het is mogelijk, dat we met betrekking tot de leer of de prediking bepaalde eenzijdigheden signaleren binnen het kerkverband, waar we deel van uitmaken. Dat wil echter niet zeggen dat we binnen zo'n kerk geen belijdenis zouden kunnen doen. Zolang de gereformeerde leer voluit richting geeft aan het belijden van de kerk en het hart daarvan vormt en de prediking binnen die kerk de toets van Gods Woord kan doorstaan is er geen reden om ons van de kerk te distantiëren.
Temeer, daar belijdenisdoen niet betekent dat we ons vastleggen op de 'leer' die binnen een bepaalde kerk geleerd wordt. We doen belijdenis van ons geloof in de drieënige God! En niet van een kerkelijke leer. De toetssteen van waar en niet-waar ligt bij het geloof in de drieënige God. Dit geloof is gebaseerd op de heilige Schrift en gewerkt door de Heilige Geest in het hart. Vanuit dit Woord mogen (moeten!) we alles onder kritiek stellen, wat niet is naar het Woord. De leer van een bepaalde kerk is niet onaantastbaar en boven alle kritiek verheven.
Daarbij moeten we wel bedenken, dat we zelf ook onze eenzijdigheden hebben. Omdat we allen zondige mensen zijn met een verduisterd verstand zullen we nimmer tenvolle de hoogte, breedte en diepte van Gods genade in Christus kunnen verstaan. Ook wat de uitleg van de Schrift aangaat, geldt het woord van de apostel: wij kennen ten dele! Daarom moeten we niet denken, dat wij alleen het bij het rechte eind hebben. We zullen de dingen waar we onze vraagtekens bij zetten, moeten toetsen aan Gods Woord. Samen met anderen. We zullen de ander uitnemender moeten achten dan onszelf. Bepaalde zaken waar we niet uitkomen, moeten we laten rusten.
Dat betekent niet, dat we alles klakkeloos moeten aannemen omdat deze of gene het zegt. Alle mensen zijn leugenaars en ijdeler dan de ijdelheid zelf! We mogen onze kritische vragen hebben, mits zij voortkomen vanuit onze omgang met de heilige Schrift en wij in biddend opzien tot de Heere gevraagd hebben of Hij ons licht wil geven over Zijn Woord. Omdat we in de eerste plaats geen belijdenis doen van de leer der kerk, maar van het geloof in de drieënige God mogen we de leer der kerk tegen het licht van Gods Woord houden. Dat is ook de plicht van een ieder die Gods Naam belijdt. Maar laten we niet breken met de kerk, waar we deel van uitmaken om reden van een verschillende visie. Zolang we het geloof in de drieënige God van harte en volmondig binnen een kerk kunnen belijden, zullen we binnen een kerk belijdenis kunnen doen. Ook als we bepaalde dingen anders zouden verwoorden.
Wel lijkt het mij eerlijk om niet overhaast belijdenis te doen, wanneer we voor onszelf met bepaalde vragen blijven zitten. Vraag eens een gesprek aan met de dominee of een ouderling om eerlijk de dingen op tafel te leggen, waar je moeite mee hebt. Misschien kunnen ze bepaalde punten van de 'leer' in een gesprek verduidelijken of bepaalde bezwaren wegnemen.
De Heere vraagt dat we met ons gehele hart belijdenis doen. Daarom moeten we klaarheid hebben voor onszelf hoe wij de gemeente waarbinnen wij belijdenis doen zullen dienen. We verplichten ons namelijk met de ons geschonken gaven de gemeente te helpen opbouwen. Een van de gaven is inzicht en wijsheid. Misschien zien wij de dingen wel scherper dan anderen binnen de gemeente! Ook dat is een gave Gods! Die we dus mogen gebruiken. Niet om de gemeente af te breken, maar om haar te dienen. Met de gave van de onderscheiding der geesten! Tot opscherping in de liefde. Tot behoud van mensen.
'Dan wordt Uw Naam door mij met roem verheven
'k Zal Uwen lof
Mijn broederen vertellen
'k Heb in Uw huis bij al mijn metgezellen
dan prijzensstof!'
Hartelijke groet,
ds. M. A. Kuyt
Dit artikel is beantwoord door
Ds. M.A. Kuyt
- Geboortedatum:17-04-1957
- Kerkelijke gezindte:PKN (Hervormd)
- Woon/standplaats:Wijk en Aalburg
- Status:Inactief
