Christelijke zondag heel anders dan Joodse sabbat

In onze plaatselijke gemeente (ik bedoel hiermee niet de kerkelijke gemeente) is een initiatief om gedenkstenen te plaatsen bij huizen van waaruit tijdens de Tweede Wereldoorlog joden zijn gedeporteerd. Nu heeft in ons huis in die tijd ook een joods gezin gewoond en zijn wij uitgenodigd om samen met de nabestaanden een korte ceremonie bij te wonen. Dit zal voor ons huis zijn. Deze ceremonie vindt plaats in het weekend, zodat alle nabestaanden aanwezig kunnen zijn.

Dit gebeurt echter wel op de zondag, omdat de joden de zaterdag als sabbatdag invullen. Voor ons ontstaat hier helaas wel een dilemma. De ceremonie is tussen de middag, we zullen er dus geen kerkdienst voor over hoeven slaan. Volgens het actiecomité moeten we het zien als een korte preek door een rabbijn en een van de nabestaanden zal iets vertellen over de gedeporteerde joden. Zij geven aan dat de nabestaanden het erg zullen waarderen als wij daar ook bij zouden zijn. We vinden dit lastig. We twijfelen toch omdat we niet goed weten of we hier Bijbels gezien op zondag wel bij aanwezig mogen zijn. Graag zouden wij de mening van een dominee hierover hebben.

Beste vragensteller,

Wat jou erg kan helpen in deze situatie, is te bedenken dat de christelijke zondag echt iets anders is dan de Joodse sabbat. Je zou het verschil als volgt kunnen formuleren: de sabbat was aan de Joden gegeven als een verbodsdag (“Gij zult niet werken”), de zondag is aan de christenen gegeven als een gebodsdag. Als je de uitleg van de Heidelbergse Catechismus leest, valt op dat er geen dingen worden verboden. De zondag is voor christenen de dag van de eredienst, van ontmoeting, milddadigheid en vooruitzien naar de rust die komt.
 
In jouw situatie betekent dit (naar mijn mening) dat je zeker aanwezig kunt zijn bij de ceremonie. Je hoeft de kerkdiensten van de christelijke gemeente er niet om te missen. Terwijl je wel een duidelijke blijk van verbondenheid kunt geven.

Voor de Joden ligt dit uiteraard anders; voor hen zou zo’n ceremonie op een sabbat (zaterdag) inderdaad op grote problemen stuiten. Zij houden immers vast aan de invulling van de sabbat zoals deze gold in de tijd van het Oude Testament. De keuze voor de zondag in plaats van voor de zaterdag is dan ook begrijpelijk en wenselijk.

Met vriendelijke groet,
Ds. G. A. van den Brink