Vraag
Aan alle dominees en kerkenraden. Op donderdag 16-2-2012 was op EO "De vijfde dag" een documentaire over seksueel misbruik in gezinnen. Eigenlijk zou het goed zijn als ieder kerkenraadslid dat bekeek. Wij zijn geschrokken van hoe er op de betrokken slachtoffers werd gereageerd door de christelijke omgeving. En dan is er nog iets waarvan we geschrokken zijn. De SGJ biedt sinds vorig jaar een cursus aan voor kerkenraden om dit taboe te doorbreken en om er daadwerkelijk te zijn voor de betrokkenen. Wat schetst onze verbazing? Slechts drie (!) kerkenraden hebben die cursus nog maar gedaan. Hoe jammer. Dat is echt een gemiste kans voor de anderen. Omdat wij ons machteloos voelen en niet weten hoe we alle kerkenraden kunnen bereiken, daarom dit briefje naar Refoweb. Die weet er vast wel raad mee en kunnen meer kerkenraden bereiken dan wij. Wat is hier aan te doen? Wellicht een oproep in de diverse kerkbladen?
Antwoord
Beste vraagsteller,
U voelt u machteloos! Hoe kom je door die dikke leemlaag heen? Hoe kun je de slachtoffers helpen? Hoe kan er een doorbraak worden geforceerd?
Graag wil ik als eerste opmerken dat er vaak de indruk wordt gewekt dat in de kerk alles met de mantel der liefde 'moet' worden bedekt en dus ook misstanden onder deze (dek)mantel moeten worden gestopt. Als wij naar Gods geboden willen leven, en ik ga ervan uit dat kerkenraden daarop aanspreekbaar zijn, dan zullen ambtsdragers hun ogen niet willen sluiten voor welke vorm van misbruik dan ook. Dat dit wel gebeurt, komt vaak voort uit een stuk onkunde en onmacht. Niet weten hoe met een bepaalde situatie moet worden omgegaan. En dan is het moeilijk om hulp in te roepen. Ik wil het hiermee niet goed praten, maar voor een mogelijke oplossing is dit wel belangrijk.
In de eerste plaats wordt er binnen verschillende kerken op dit moment nagedacht over een meldpunt voor seksueel misbruik. Dit is belangrijk uit het oogpunt van het slachtoffer. Het is nog lastig hoe dit meldpunt in de kerkelijke structuren wordt ingepast, maar dat is m.i. oplosbaar. Een dergelijk meldpunt zal bekendheid moeten krijgen. Daar zijn de kerkbodes en de kerkelijke bladen prima media voor.
Binnen de kerkelijke gemeenten moeten ambtsdragers worden toegerust op het herkennen en omgaan met situaties van (seksueel) misbruik. Ik denk dat beide belangrijk zijn. Het herkennen van bepaalde spanningen tijdens pastorale bezoeken en ook de herkenning in het gedrag van de jongens en meisjes als ze op catechisatie of jeugdvereniging komen. Vervolgens moet er op een pastorale manier mee worden omgegaan. Hoe zit het in bepaalde situaties: is hulpverlening nodig, moet de politie misschien worden ingeschakeld, wat kan er voor het slachtoffer worden gedaan enz. enz. Het zou goed zijn om hier ambtsdragers op toe te rusten door middel van cursussen en/of conferenties.
Dat er maar drie kerkenraden van de cursus van SGJ hebben gebruik gemaakt, verbaast mij niet. Maar dat komt wellicht omdat ik, enige jaren geleden vanuit een hele andere positie, in de wereld van zorg en hulpverlening heb rondgelopen. Voor ambtsdragers is het moeilijk om door een organisatie te worden toegerust die niet tot het eigen kerkverband behoort. Dat zou niet zo moeten zijn, maar het is helaas de praktijk. Daarom zou de toerusting binnen het kerkverband moeten plaatsvinden. Wellicht is het mogelijk om iets samen met aanpalende kerkverbanden te doen. Ik hoop in ieder geval binnen de kerk waartoe ik behoor, daar waar mogelijk, dit onderwerp ter sprake te brengen.
Gode en Zijn genade in alles bevolen,
Ds. R. van de Kamp
Dit artikel is beantwoord door
Ds. R. van de Kamp
- Geboortedatum:26-09-1960
- Kerkelijke gezindte:Hersteld Hervormd
- Woon/standplaats:Putten
- Status:Inactief
Dit panellid heeft meerdere artikelen geschreven
Seksueel misbruik is voor specialisten, niet voor goedwillende ouderlingen.
Hoe goed bedoeld ook.
Als je ziek bent ga je toch ook niet als eerste naar een ouderling?
Zeker als de gemeente ook nog eens vacant is.
Het is en blijft allemaal liefdewerk, meestal naast een baan en gezin.
Hoeveel uren gaan er al niet in vergaderen en bezoekwerk zitten, daarnaast nog de brede problematiek van financieën, onderhoud kerk, beroepingswerk, organiseren verenigingswerk, preekrooster invullen etc etc.
Ook al is de wil er wel, de tijd ontbreekt vaak. Het lijkt met dan nog beter een speciale gemeente avond hier voor te houden, zodat elk gemeentelid zijn ogen en oren de kost kan geven en allert zijn op elkaar.
Het is beter van een kerkenraad om een cursus te volgen.
En de andere brede problematiek, daarvoor kunnen er sub-groepen in het elven worden geroepen. Niet vanuit de raad maar vanuit de gemeente. Bij ons heeft men daarvoor ook gekozen. En dat werkt goed. Op deze maniet kunnen ook de vrouwen in de gemeente worden ingeschkeld. Voor b.v. het organiseren van het verenigingswerk, ziekenbezoek enz.
